پیشگیری و درمان با طب ورزشی
پیشگیری و درمان با طب ورزشی
دکتر مجید چهارده چریک مسئول کمیته روانشناسی هیأت پزشکی ورزشی استان فارس به خبرنگار سایر حوزه های گروه ورزشی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: پژوهشگران علوم پزشکی می گویند نتایج بررسی های آنان نشان داده است زنان میانسالی که به طور منظم ورزش می کنند و زیاد تلویزیون تماشا نمی کنند کمتر به افسردگی مبتلا می شوند. محققان دریافتند زنانی که بیشتر ورزش می کنند ۲۰ درصد کمتر از آن هایی که تحرک کمتری دارند به افسردگی مبتلا می شوند .از سوی دیگر افرادی که در هفته ساعات بیشتری را تلویزیون می بینند بیشتر در خطر ابتلا به افسردگی هستند. وی افزود: این یافته ها تایید کننده تحقیقات پیشین مبنی بر لزوم و اهمیت ورزش برای حفظ سلامت مغز است.این بررسی اثبات نمی کند که تماشای زیاد تلویزیون و ورزش نکردن موجب بروز افسردگی می شود اما هر چه زمان صرف شده زنان برای ورزش بیشتر باشد اعتماد به نفس در آنان افزایش می یابد و ترشح هورمون اندورفین در خون آنها بیشتر می شود.دکتر چهارده چریک در ادامه گفت:نتایج این تحقیقات درنشریه Epidemiology منتشر شده است.پژوهشگران در این بررسی داده های حدود ۵۰ هزار زن را در مورد ساعات تماشای تلویزیون، میزان فعالیت بدنی و تشخیص افسردگی در آنها بررسی کردند.پژوهشگران سپس سبک زندگی و جنبه های سلامت مانند وزن، سیگار، بیماری ها و ورزش را در نظر گرفتند و دریافتند آن هایی که روزانه ۹۰ دقیقه ورزش می کردند از آن هایی که روزانه ۱۰ دقیقه ورزش می کردند دستکم ۲۰ درصد کمتر به افسردگی مبتلا شدند.مسئول کمیته روانشناسی ورزشی در پایان افزود: پیاده روی سریع رایج ترین ورزش مهم محسوب می شود که توانسته است زنان مورد بررسی را از ابتلا به افسردگی رهایی دهد.این دانشمندان دریافتند زنانی که روزانه سه ساعت یا بیشتر در روز تلویزیون تماشا می کنند ۱۳ درصد بیشتر از آنهایی که اصلا تلویزیون نمی بینند به افسردگی مبتلا می شوند.افسردگی در کمین همه سنینروان شناسان ورزشی معتقدند:افسردگی در تمامی سنین دیده میشود و مختص به قشر خاصی از افراد جامعه نیست. نوجوانان، جوانان، افراد میانسال و جنس هم در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند، اما آنچه که مشخص و اثبات شده این است که افسردگی در زنان، به خصوص زنان خانهدار که فعالیت اجتماعی کمتری دارند و در شرایط انزوا به سر می برند بیشتر است. این انزوا میتواند ناشی از ضعیف شدن ارتباطات اجتماعی آنها باشد که با گذشت زمان منجر به افسردگی میشود.نقش ورزش در پیشگیری از ابتلا به افسردگیورزش تاثیر مهم و مستقیمی روی پیشگیری و درمان افسردگی دارد . فعالیتهای بدنی با تنش زدایی و استرس زدایی در فرد احساس آرامش ایجاد میکنند. هنگام فعالیت ترشح برخی هورمونها در بدن ، به فرد احساس شادمانی و اعتماد به نفس میدهد. علاوه بر این ورزش باعث ایجاد ارتباط اجتماعی میشود و فرد را از انزوا و گوشه گیری نجات میدهد. وقتی فرد در محیط های عمومی و باشگاهها ورزش میکند، در کنار افراد دیگر قرار میگیرد و با ارتباط برقرار کردن با اشخاص دیگر، انگیزه ادامه زندگی در او بالا میرود.همچنین از آنجاییکه ورزش منظم سلامت جسمی و روحی راحفظ می کند به این صورت که با کاهش خطر ابتلا به بیماری های مزمن امید به زندگی را افزایش می دهد و باعث ایجاد شور و نشاط (رفع افسردگی ) جهت انجام فعالیت های روزانه می گردد . ورزش صحیح به بدن کمک می کند تا در کنترل سیستم عصبی به دست آوردن اعتماد به نفس ، کارکردن و تصمیم گیری صحیح در شرایط بحرانی موفق تر عمل کند . افسردگی و فشار روحی به غیر از آن که با شرایط روحی و اعتماد به نفس شخص در ارتباط می باشد با شرایط جسمانی نیز مرتبط است .انجام تمرینات ورزشی باعث می شود بدن فشار خون خود را تنظیم کند و سیستم های عصبی در مواقع خاصی عکس العمل بهتر نشان دهند . به این ترتیب بدن می تواند کنترل بهتری در شرایط بحرانی و فشارهای روحی داشته باشد . از سویی قدرتمند شدن عضلات باعث می شود شخص از نظر تیپ بدنی بتواند اعتماد به نفس بیشتری داشته باشد . انجام هر نوع ورزشی به طور مستمر و از روی برنامه قابلیت غلبه بر افسردگی را افزایش می دهد اما می توان گفت هرچه ورزش دارای حالت استقامتی باشد نقش بیشتری د رکاهش افسردگی ایفا می کند .ورزش مستمر به طوریکه بدن شروع به تعرق کند و،به طور کلی ورزش توام با تعریق و افزایش ضربان قلب ،کاهش اضطراب و افسردگی را سبب می شود همچنین باعث افزایش ترشح آنزیم های اندورفین، دانپورفین و انکفالین شده که اثر تسکین دهنده و آرامش بخش دارند.ورزش های موثر در پیشگیری و درمان افسردگیبرای استفاده از فواید ورزش در پیشگیری از افسردگی کافی است که ورزش منظم و مستمرو متناسب با سلیقه خودتان انجام دهید. البته ورزش های هوازی باعث نشاط بیشتر شده و در پیشگیری از افسردگی موثرتر است.
برای درمان افسردگی نیز در میان ورزش ها، انواع هوازی نظیر شنا، دوچرخه سواری و کوهنوری اثر بیشتری بر بهبود خلق و خو و درمان افسردگی دارند در حالی که تاثیر ورزش های غیر هوازی مانند بدنسازی در این خصوص ناچیز است. روانپزشکان در کنار دیگر شیوه های درمانی افسردگی همواره به بیماران خود تاکید می کنند برای تسریع روند درمان، حداقل 3 روز در هفته و به میزان 30 دقیقه، فعالیت فیزیکی از نوع هوازی داشته باشند.
(طیبه خزاعلی)