به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز؛ پس از به حكومت رسیدن كریم خان زند وی شهر شیراز را مقر حكومتی خود قرار داد. كریم خان به عمران و آبادانی شهر علاقه زیادی داشت بناهای زیادی در زمان كریم خان در شیراز ساخته شده كه ارگ كریم خانی مهمترین و بزرگترین این بناها است و هنوز در مركز شهر شیراز پابرجا قرار دارد.
مدیرکل اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس گفت: این بنا محل سكونت و مركز حكومتی كریم خان و خاندان زند در شیراز بوده است بخش های جنبی و بیرونی ارگ به مرور زمان از بین رفته و در حال حاضر فقط ارگ باقی مانده است، چنانچه در دوره زندیه دور تا دور ارگ را خندقی احاطه كرده بود كه امروز از آن خندق اثری به جای نمانده است . امیری ادامه داد: ارگ كریم خانی بنایی چهار گوش به مساحت 4 هزار متر مربع است كه در زمینی به وسعت 12 هزار و 800 متر مربع بنا شده است .
وی بیان کرد: دیوارهای آجری این بنا 12 متر ارتفاع دارد و در هر گوشه آن برجی برای دیده بانی به ارتفاع 14متر ساخته اند .
این مقام مسئول افزود: نمای بیرونی بنا ساده بوده و تنها طرح هایی با آجر بر روی بدنه دیوارها و برج ها مشاهده می شود بر سر در اصلی ارگ طرح كاشی هفت رنگ به صورتی زیبا داستان كشته شدن دیو سفید به دست رستم را به تصویر كشیده است .
مدیرکل اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس اظهار کرد: این كاشی كاری در اصل متعلق به دوره قاجار است كه به ارگ افزوده شده است.
امیری ادامه داد: پس از ورود به داخل ارگ یك هشتی ورودی ارگ را تشكیل می دهد كه از یك طرف در سمت راست به حیاط خلوت و از طرف دیگر روبروی در اصلی به محوطه داخلی ارگ راه می یابد در هر كدام از این اضلاع ایوان شاه نشین بزرگی با دو ستون مرتفع دیده می شود ساختمان شمالی برای اقامت در زمستان، ساختمان جنوبی برای استفاده در تابستان و ساختمان غربی برای استفاده چهار فصل بوده است.
وی بیان کرد: اگر چه شیوه معماری زندیه بیشتر از دوره صفویه اقتباس گرفته شده است با این حال در بنای ارگ كریم خانی و حتی بناهای دیگر زندیه می توان به نوعی با اسلوب ایلانی در معماری این زمان آشنا شد .
این مقام مسئول افزود: استفاده از پله های بزرگ و مرتفع كه بالا رفتن از آنها به راحتی صورت نمی گیرد از جمله ویژگیهای این شیوه معماری است .
امیری تصریح کرد: محوطه بیرون ساختمان به صورت باغی زیبا آراسته شده است در روبروی در ورودی حوض مستطیلی شكل درازی كه تا نزدیك ضلع غربی امتداد می یابد ساخته شده است . همچنین حوض بزرگی كه پهن تر است در روبروی ضلع غربی مشاهده می شود در دو طرف این حوض طویل درختان زیبایی وجود داشته كه هم اكنون اثری از آنها مشاهده نمی شود و به جای آن این دو قسمت به نارنجستان كوچك و زیبا تبدیل شده است در نزدیكی دو سمت شمالی و جنوبی نیز حوض های كوچكی وجود دارد، از نكات جالب این حوضها وجود فواره هایی است كه آب را بدون استفاده از هیچ وسیله مكانیكی به بیرون هدایت می كرده است.
وی گفت: در گوشه جنوبی ضلع شرقی ارگ كریمخانی حمام خصوصی كریم خان و ساكنان ارگ وجود دارد این حمام در نهایت كوچكی با معماری پیشرفته و بسیار زیبا ساخته شده است .
مدیرکل اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس ادامه داد: برخلاف نمای ساده بیرونی كه ویژگیهای بناهای دوره كریم خان است، ساختمانهای داخل ارگ، اتاق ها و تالارها از نمای زیبایی برخوردار بودند. دیوار و سقف اتاق ها همه با نقوش اسلیمی ، گل و بوته و ترنج و مرغ و رنگهای متنوع و زنده و آب طلا تزئین شده است .
امیری اظهار کرد: ارگ كریم خانی از انقراض سلسله زندیه تا قبل از انقلاب اسلامی دچار صدمه و آسیب زیادی شد .
وی افزود: آقا محمد خان قاجار با داشتن كینه زیاد از سلسله زندیه دستور داد تزئینات داخلی ساختمان ها با كلنگ و تیشه تراشیده شود كه آثار این رفتار وقیحانه هنوز وجود دارد.
این مقام مسئول با بیان اینکه در دوره قاجاریه بسیاری از آثار با ارزش این كاخ برای ساختن كاخ های پادشاهان قاجار به تهران برده شد ادامه داد: از جمله ستون های سنگی یكپارچه ایوان ها كه به جای آن ستون های چوبی گذاشته شد و با تزئینات داخل اتاق ها و تالارها، آئینه ها، درهای زیبا و بسیاری از وسایل دیگر به تهران برده شد .
امیری گفت: در دوره پهلوی از ارگ كریم خانی به عنوان زندان شهربانی استفاده می شد كه در طول چند سال بسیاری از اتاق ها دچار آسیب زیادی شد.
انتهای پیام/ن