به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ اسلام دینی جامع و کامل است که آموزه‌های آن همه ابعاد زندگی فردی، اجتماعی، دنیوی و اخروی انسان را در هر زمانی دربر می‌گیرد، یکی از مصادیق جامعیت اسلام احکام و آداب سفر است که به مناسبت فرا رسیدن فصل بهار و افزایش سفرهای نوروزی آن‌ها را برای شما کاربران گرامی گردآوری کرده‌ایم.

در کتب و منابع اسلامی احادیث و روایات بسیاری در خصوص توصیه به سفر و اهمیت آن ذکر شده، برای نمونه امام صادق(ع) هدف از سفر مجاز را توشه یافتن برای آخرت، درآمد اقتصادی و لذت و تفریح برمی شمرد.

آداب و احکام سفر را از منظر اسلام را می توان به سه گروه اصلی تقسیم کرد: پیش از سفر، هنگام سفر و پس از سفر.

امام علی(ع) در روایتی از افراد می‌خواهند به سفری نروند که بیم آن می‌رود به نماز یا دینشان لطمه بخورد. 

در حدیثی دیگر پیامبر(ص) از امام علی(ع) می‌خواهد، هنگام سفر برای حفظ جانش از سارقان و درندگان، چوب دستی از درخت بادام تلخ به همراه داشته و آیه 22 سوره قصص را بخواند و همچنین در دره‌ها - که پناه ماران و درندگان است - اتراق نکند.

رسول خدا (ص) از سه کس مذمت کرده است: «یکی آنکه غذایش را تنها می‌خورد، آنکه در خانه‌ای تنها می‌خوابد و آنکه در تنها به مسافرت‌های دور و دراز می‌رود.» 

امام صادق(ع) توصیه کرده‌اند که «سفر خود را با صدقه آغاز کن و هرگاه خواستی بیرون برو، زیرا (با صدقه دادن) سلامت سفرت را می‌خری» همچنین در احادیث و روایات ذکر شده که سفر در سه شب آخر ماه‌های قمری مکروه است.

حضرت محمد(ص) هنگامی که به سفر می رفتند توشه ای شامل آینه، مسواک، طناب، سوزن، شانه، قیچی، شیشه روغن، سرمه دان، تسمه دان و چیزی که با آن کفش را پینه کنند، به همراه خود می بردند. لقمان نیز به پسرش توصیه کرد که در مسافرت ابزار دفاعی مانند شمشیر و کمان، کفش، اسب، مشک آب و داروهای مورد نیاز خود و دوستانش را ببرد.

لقمان همچنین به پسرش گفت: توشه زياد بردار تا خود و همراهانت از آن بهره برند و با همراهانت موافق و همراه باش جز در گناه و عصيان پروردگار.

پیامبر گرامی اسلام(ص) با اشاره به لزوم انتخاب سرگروه در سفرها می فرمایند: هرگاه سه نفر به مسافرت روند بايد يكی از آنان مسئول كارها و تصميمات شود.

آن چه شگفت انگیز است آن که پزشکی امروز می گوید: در سفر باید بهتر از محل سکونت غذا خورد؛ زیرا بدن آسیب پذیرتر می شود و از همین روست که بسیاری از مردم در مسافرت بیمار می شوند؛ چرا که به غذای خود در سفر توجه کافی نمی کنند. در روایات بر این نکته تأکید و در سفارش های پیامبر(ص) برای برداشتن غذای مرغوب در سفر تصریح شده است. همچنین این مسأله در توصیه های امام صادق و امام سجاد(ع) آمده است. در حدیثی مصرف نان با شیر و ماست و در حقیقت لبنیات در سفر تشویق شده است.

در کتاب «مُهَجُ الدّعَوات وَ مَنهَجُ العِبادات» آمده است که ای محمد، هر کسی بخواهد برای انجام کاری از خانواده اش خارج شده مسافرت کند و می خواهد که من در سفر او را به سلامت نگهدارم و حاجتم های او را روا کنم. پس هنگام حرکت برای مسافرت بگوید:

بِسْمِ اللَّهِ مَخْرَجِی وَ بِإِذْنِهِ خَرَجْتُ وَ قَدْ عَلِمَ قَبْلَ أَنْ أَخْرُجَ خُرُوجِی وَ قَدْ أَحْصَى عِلْمُهُ مَا فِی مَخْرَجِی وَ مَرْجِعِی تَوَکَّلْتُ عَلَى الْإِلَهِ الْأَکْبَرِ تَوَکُّلَ مُفَوِّضٍ إِلَیْهِ أَمْرَهُ وَ مُسْتَعِینٍ بِهِ عَلَى شُئُونِهِ مُسْتَزِیدٍ مِنْ فَضْلِهِ مُبْرِئٍ نَفْسَهُ مِنْ کُلِّ حَوْلٍ وَ مِنْ کُلِّ قُوَّةٍ إِلَّا بِهِ خُرُوجَ ضَرِیرٍ خَرَجَ بِضُرِّهِ إِلَى مَنْ یَکْشِفُهُ وَ خُرُوجَ فَقِیرٍ خَرَجَ بِفَقْرِهِ إِلَى مَنْ یَسُدُّهُ وَ خُرُوجَ عَائِلٍ خَرَجَ بِعَیْلَتِهِ إِلَى مَنْ یُغْنِیهَا وَ خُرُوجَ مَنْ رَبُّهُ أَکْبَرُ ثِقَتِهِ وَ أَعْظَمُ رَجَائِهِ وَ أَفْضَلُ أُمْنِیَّتِهِ اللَّهُ ثِقَتِی فِی جَمِیعِ أُمُورِی کُلِّهَا بِهِ فِیهَا جَمِیعاً أَسْتَعِینُ وَ لَا شَیْ‏ءَ إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ فِی عِلْمِهِ أَسْأَلُ اللَّهَ خَیْرَ الْمَخْرَجِ وَ الْمَدْخَلِ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ إِلَیْهِ الْمَصِیرُ.

بازگو نکردن مشکلات سفر یکی از آدابی است که پیامبر اکرم(ص) به آن اشاره کرده و فرموده اند: «يكی از آداب سفر اينست كه بعد از جدايی از همسفران پشت سرشان حرف نزنی.»

در روایت دیگری آمده «کسی که از سفر باز می‌گردد سزاوار است پیش از انجام هر کاری، دو رکعت نماز بگذارد، به سجده رود (به خاطر به سلامت بازگشتن) و شکر خداوند را بر زبان آورد.» 

اما نکته آخر اینکه اگر در ایام تعطیلات نوروزی قصد سفر به شهرها و کشورهای مختلف را دارید، فراموش نکنید که زیارت اماکن مذهبی مانند قبور انبیاء، امامزادگان و علمای بزرگ از جمله کارهای پسندیده ای است که توسط ائمه اطهار به آن سفارش شده، همانگونه که امام رضا(ع) فرمودند: «هر امامی بر گردن دوستان و پیروانش، عهد و پیمانی دارد. از جمله اموری که وفای به این عهد و پیمان است، زیارت قبور ائمه است.»

انتهای پیام/