به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، مناطق آزاد تجاری با هدف توسعه صادرات وکمک به کشور برای ورود به بازارهای جهانی و آشنایی با تجارت خارجی و گسترش و متنوع ساختن صادرات ، دستیابی به بازارهای پولی جهان ، شتاب بخشیدن به ورود سرمایه های خارجی به کشور به ویژه در بخش های مولد، جذب و انتقال تکنولوژی و فناوری به درون اقتصاد کشور ایجاد شدند.

همچنین افزایش کارایی اقتصادی و تربیت نیروی انسانی ماهر ، افزایش تولید و ارزش افزوده بخش های اقتصادی به ویژه بخش صنعت ، کمک به ورود کالاهای واسطه ای و سرمایه ای با شرایط و قیمت مناسب تر، افزایش درآمد کشور ناشی از فعالیت های خدماتی (حمل و نقل، بارگیری و تخلیه، بانکداری، بیمه گری و توریسم)، ایجاد فرصت های اشتغال در داخل کشور از دیگر اهدافی بود که در این مناطق دنبال می شد؛ اهدافی که تاکنون چندان محقق نشده است وبه دیدگاه بسیاری از کارشناسان این مناطق به عنوان دروازه ای  برای ورود کالاهای بی کیفیت به کشور تبدیل شده است.

 جمشید عدالتیان کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفت:سیاستهای تعریف شده برای مناطق آزاد تا کنون محقق نشده است که علت این امر را می توان در نامشخص بودن بازارهای صادراتی جستجو کرد.

وی تصریح کرد: افزایش این مناطق بیشتر بدلیل رونق بخشیدن به روستاها و شهرهای مرزی است.

محمود دودانگه مشاور وزیر صنعت،معدن و تجارت در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به اینکه مناطق آزاد با اهداف تبیین شده فاصله زیادی دارند، گفت:این مناطق با هدف جذب سرمایه گذار خارجی و گسترش صادرات ایجاد شده اند که هنوز چنین اتفاقی در این مناطق به وقوع نپیوسته و با تبدیل شدن به قطب های سرمایه گذاری فاصله دارند.

وی در ادامه اذعان داشت: این مناطق باید دسته بندی شوند، در بعضی مناطق لازم است تا با رویکرد گردشگری زیرساختها آماده شود و در بعضی برنامه ریزی باید بر اساس تولید و صادرات صورت گیرد.

دودانگه در پایان عنوان کرد: مناطق آزاد باید مهندسی مجدد شوند تا از پتانسیل ها و ظرفیت های این مناطق حداکثر استفاده صورت گیرد.

هادی حق شناس کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص چالش های مناطق آزاد در کشور گفت: فلسفه ایجاد مناطق آزاد در کشور این بود که برخلاف سرزمین اصلی که قوانین کار، مالیات، گمرک و بیمه دست و پاگیر تولید کننده‌ها است، نقاطی در کشور تعیین  تا این قوانین برای تسهیل تولید و کسب و کار تعدیل شود.

وی با بیان اینکه در مناطق آزاد بستر کار مناسب برای سرمایه گذار فراهم شده است، گفت: قرار بود در مناطق آزاد سرمایه گذار ضمن ورود تکنولوژی خارجی، نیروی انسانی و مواد تبدیلی ارزان و همچنین انرژی در دسترس کالایی تولید شود که کیفیت مناسب وقیمت ارزان داشته باشد.

این کارشناس اقتصادی افزود: بخشی از کالای تولید شده در این مناطق می‌بایست نیاز سرزمین اصلی را تامین کند و بخشی دیگری از آن صادر شود که اگر چنین عمل می‌شد علاوه بر کمک به اقتصاد کشور، کاهش وابستگی کشور به سایر کشورها را نیز شاهد بودیم که تاکنون این امر محقق نشده است.

حق شناس در پاسخ به این سؤال مبنی برای اینکه چرا مناطق آزاد به اهداف اصلی خود دست نیافته‌اند گفت: بخشی از این دلایل سیاسی است چرا که دولت‌ها همواره نگاه یکسانی به مناطق آزاد نداشته اند.

وی با بیان اینکه مناطق آزاد بدون زیرساخت های لازم تشکیل شد، عنوان کرد: در ایران صدها زمین بدون امکانات را به عنوان مناطق آزاد انتخاب کردند به طوری که بدون داشتن زیر ساخت‌های لازم به مناطق آزاد تجاری تبدیل شد و منابع لازم را نیز دولت در اختیار آنها قرار نداد.

این کارشناس اقتصادی در همین راستا افزود: هزینه لازم برای ایجاد و توسعه زیرساخت ها در مناطق آزاد از محل فروش زمین و یا کارت همراه مسافر جمع آوری شد و منابع مالی دیگری برای آن تبیین نشده بود. 

حق شناس با بیان اینکه سوء تدبیر در سال‌های گذشته در مناطق آزاد قطعاً وجود داشته است، گفت: از این امر نباید گذشت که مناطق آزاد یک ظرفیت مناسب برای کشور بود و می‌توانست شرایطی بهتری نسبت به شرایط فعلی داشته باشد.

وی در ادامه تصریح کرد: اگر مدیران مناطق آزاد کارآمدی لازم را داشتند  قطعاً جایگاه ایران در این بخش بهتر از سایر کشورهای منطقه بود.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه  کیش و قشم بهترین نقطه تجاری در خلیج فارس است، افزود: با وجود تدابیر مدیریتی لازم، این مناطق می توانستند به مناطق توزیع کالا و خدمات و سوخت تبدیل شوند.

حق شناس در پایان با بیان اینکه عدم تامین امکانات و منابع زیر ساختی لازم از سوی دولت از دلایل اصلی توسعه نیافتن مناطق آزاد است، بیان کرد: اما این دلایل کنار هم منجر به این امر شده است که امروز به اهداف مناطق آزاد در کشور دست نیابیم، در حالی که هدف تشکیل منطقه آزاد، مثبت بوده است اما ابزار مناسب برای تحقق اهداف در دسترس نبوده است.

انتهای پیام/