شنبه گردی سال نو درکرمان/ چرخاندن گشنیزو برای درخواست باران

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمان، مردم کرمان از قدیم علاقه زیادی به حضور در دامان طبیعت داشتند لذا از این نوع رسومات شنبه گردی و...را زیاد داشتند.

در این آئین که این روزها بیشتر بین کرمانیهای اصیل فقط رعایت می شود روز شنبه اول سال را با پختن غذایی شبیه آش شولی یا آش اوماج کرمانی به دامن طبیعت رفته وبا گذراندن روزشان در کنار رودخانه وسرسبزی خاطره خوبی را با خود به خانه آورده واعتقاد داشتند در بقیه سال از برکت این خاطره خوب ارامش می گیرند.

علاوه براین رسم شعر خوانی در حین گره زدن سبزه سیزده بدر نیز رسم جالبی است که خانمهای مسن کرمان این شعر را برای دختران جوان مجرد می خواندند" سیزده به در چارده به تو....سال دیگه خونه شوهر ...بچه بغل..اوَ اوَ"

ویا برای دلخوشی همدیگر این شعر را می خواندند" سیزده به در چارده به تو..درد و بلام ور این کتو..ور اون کتو"

از دیگر رسومات مردم کرمان در عید نوروز و دیگر ایام سال ، رسم کلید زنی برخی افراد نیازمند بوده به این شکل که دم غروب آفتاب چند زن یا پسرنوجوان که نیاز مالی داشته باشند ویا قصد نذری دادن دارند وحتی برای درخواست بارش باران  با پوشیدن روی خود به درخانه ها رفته وبا زدن قاشق بر روی ظرف فلزی و یا کلید برروی بشقاب درخواست وجه یا کمک غیرنقدی از صاحبخانه می کردند .

مردم اعتقاد داشتند باید حتی اگر شده کمی قند به این کلید زن ها داد زیرا رد کردن سائل از نظر قدیمی های کرمان کاری خلاف عرف وشرع است .

 در اوایل بهار در روستاهایی نظیر دهستان گروه رسمی بنام "گشنیزو" مرسوم بود که برای درخواست باران بود ، عده ای از جوانترها با درست کردن یک عروسک چوب مانند وپوشاندن لباس های رنگی وروسری  به وی و چرخاندن آن درب خانه اهالی وخواندن این شعر " گشنیزک ما چارقد زری ....باران ببارد بر این زمین ...باران ببارد گل شود ...تخم بهار حاصل شود" وسپس شاباش گویان درخواست نقل وشیرینی می کردند.

واز شیرینی وشکلات وقندی که روستائیان به آنها می دادند بهره مند می شدند.

مردم اعتقاد داشتند آمدن گشنیزو و شادکردن جوانترها  را به فال نیک گرفته واعتقاد داشتند آسمان هم دل آنها را با بارش بهاری شادمی کند.

درکرمان هنوز هم آئین های جالبی در گوشه گوشه استان وجود دارد که تنها توسط عده ای علاقمند به سنت های قدیمی سرپا مانده است.

بازی های محلی جالبی نظیر هفت سنگ یا ماچلوس وچوب بازی ...در نوروز بین افراد بیشتر اجرا می شود و این روزها در اغلب نقاط نظیر ریگان ، لاله زار، بردسیر و مناطقی که عشایر حضور دارند در موسم نوروز وحضور گردشگران این بازیها به شکل محدود اجرا می شود.

آئین چوب بازی یکی از زیباترین آئین های سنتی کرمانیها است که همراه با نواختن ساز و دهل محلی بوده است.

گزارش: مرضیه حسینی راد