به گزارش خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان ، هر وقت صحبت از مدرسه و آموختن و کلاس درس به میان می آید ، فارغ از استرس ها و نگرانی های شب امتحان و درس جواب دادن ، ذهنیتی مثبت و حاشیه ای امن در هر فرد تداعی می شود و اگر شرایط غیر از این بود هرگز خانواده ها با فراغ بال فرزندانشان را راهی مسیر کسب علم و اخلاق نمی کردند.

مسیری که برای پیمودن آن علاوه بر مهارت در علم آموزی برای اولیا و مربیان مراکز آموزشی،، نیازمند مهارت آن ها در آموزش دادن انسانیت و اخلاق است چراکه هر فرد قبل از آنکه با جایگاه علمی در جامعه شناخته شود هویت و ویژگی های انسانی اش مورد توجه است و به تبع این ویژگی زندگی فردی و به دنبال آن زندگی اجتماعی موفقی را تجربه می کند و به جرات می توان آموزش های صحیح  برای زیستن را تضمینی برای موفقیت و سلامت جامعه دانست.

اما اخیرا علی رغم اهمیت بسیار آموزش ها در دوران تحصیل و تاثیرپذیری دانش آموزان در این دوران از اولیای مدرسه و همسالان خود ، اخباری تاسف بار از گوشه و کنار کشور مبنی بر ترک برداشتن حریم امن آموزشی به گوش می رسد.

 

هرروزه در سراسر دنیا اخباری از پیشرفت شگرف در زمینه های مختلف به گوش می رسد و این امر نشان از تعالی فعالیت های انسانی و پرده برداشتن از اسرار این جهان است وهم چنین سعی می کند از تمام قوانین قرون وسطایی که چیزی جز تخریب کرامت انسانی نبوده ، جلوگیری کند اما  هنوز هم با وجود تاختن سریع روزگار برای فتح  قله های تعالی، عاداتی کهنه نامطلوبی به چشم می خورد که با هیچ منطق و تفکری قابل توجیه نیست.

"تنبیه بدنی " رفتاری که نه تنها حرمت انسانی فرد مورد تنبیه را زیر سوال می برد بلکه نشان از بی خردی عامل کار دارد و در جامعه ی امروزی و با وجود پیشرفت های بسیار و ایجاد انواع فضاهای گفتمان در سراسر جهان، چنین مشکلاتی بسیار تاسف بار است.

مدتها از تصویب و ابلاغ آیین‌نامه اجرایی جدید مدارس در سال 1379 و ممنوعیت هر نوع تنبیه بدنی دانش‌آموز توسط کادر مدرسه در آن، می گذرد اما هنوز اخباری از تنبیه بدنی از گوشه و کنار کشور به گوش می رسد که نشان  ی دهد بیشتر از توجه به تصویب قانون ها باید فرهنگ سازی و نهادینه کردن آن ها را مورد توجه قرار داد.

 

با وجود تمامی اخبار تلخ و ناامیدکننده ای که چندی است فضای آموزشی و نحوه برخورد مربیان با دانش آموزان را با اما و اگرهایی روبه رو کرده اما نباید  فراموش کردکه معلمانی هم مانند سایر اقشار، افرادی با خصوصیات و شرایط روحی  متفاوتی اند بنابراین نوع برخورد هرمعلمی ،جامعه زحمت کش معلمان را ناعادلانه هدف  قرار نمی دهد.

خوب که  بیندیشیم ، می بینیم در کنار معلمانی که فقط اسمی از این حرفه را یدک می کشند ، معلمانی نظیر معلم فداکار سیستانی ، حمید رضا گنگو زهی نیز وجود دارند که جان خود را فدای ۳ دانش آموزش کرد و مواردی بسیار دیگر که باید کمی به حافظه مان رجوع کنیم تا آنها را از خاطر نبریم ؛ این افراد رسم معلمی را به شایستگی و حتی فراتر به جا آوردند.

برای توجیه این رفتارها نمی توان حکم قطعی صادر کرد اما نکته ای که به شدت خودنمایی می کند ، تاثیر خانواده و محیط بر زندگی فرد است که می تواند در آینده در تکمیل یا تخریب جامعه و نقش داشته باشد چراکه بیش از آن که دانش آموز در مدرسه حضور داشته باشد، در خانه و به همراه خانواده است و نوع تربیت نقش بسیار مهمی در واکنش های سایر افراد جامعه به فرد دارد، در این راستا چند نمونه کوچک از آسیب هایی که نه فقط از سوی معلمان بلکه خانواده ها نیز در آن دخیل هستند، بررسی می شود.

علی.ن دانش آموز کلاس چهارم ابتدایی شهر لالی، یازدهم اردیبهشت سال جاری به علت تاخیر در ورود به کلاس از سوی معلم خود مورد تنبیه بدنی قرار گرفت؛ دانش آموز دختر 12 ساله ای در مشهد به خاطر توبیخ شدن در کلاس و برای جلوگیری از تبیه پدرش خودکشی کرد.

 

معلم در فرهنگ لغات با معانی هم چون آموزش دهنده، آموزاننده و مواردی دیگر از این قبیل یاد می شود و در عمل هم معانی آثار و عشق و فداکاری برای معلمان دور از ذهن نیست اما با این وجود گاه اخباری ناگوار از معلمان ، این قشر فرهیخته کشور، باورهایمان را کمی متزلزل می کند.

چندی پیش بود که متاسفانه خبری از آزار دانش آموزی در زنجان توسط معلم شنیده شد، خبری که باور آن نه فقط برایمان سخت بود بلکه ذهنیتمان نسبت به امنیت مدارس را هم خدشه دار کرد ، هرچند این پرونده سریعا با مداخله آموزش و پرورش بسته شد اما ذهنیت دانش آموزان نسبت به تحصیل و جامعه بر مدار بی اعتمادی و سیاهی می چرخد.

در راستای پیگیری های آموزش و پرورش برای این اتفاق تلخ ، علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش در واکنش به آزار دختر 9 ساله زنجانی توسط معلمش گفت: ما در حال‌ پیگیری هستیم، اما در گام اول حکم آماده به خدمت را برای معلم خاطی صادر کرده‌ایم، البته در ابتدا باید حکم از طریق مراجع قضایی صادر شود و ما به دنبال آن اقدام کنیم.   

 

 کلی نگری به مسائل ایجاد شده در حوزه فعالیت های معلمان که به واقع شغلی الهی را در پیش گرفتند ، کم توجهی به خدماتی است که معلمان در طول سال های فعالیت شان برای بهبود وضعیت جامعه انجام داده اند.

علی عظیمی کارشناس ارشد روانشناسی درخصوص بروز رفتاری دور از شان معلمی که مدتی است در گوشه و کنار کشور انعکاس رسانه ای پیدا کرده، گفت: بروز رفتاری خلاف هنجارهای جامعه ازسوی برخی معلمان ، نمی تواند مهر باطل بر فعالیت های تمامی معلمان باشد و صلاحیت کار را از آنان سلب کند. کمااینکه حوادثی این چنینی از سوی برخی والدین برای فرزندان ایجاد می شود و هرگز عدم صلاحیت همگانی برای والدین در افکار جامعه شکل نمی گیرد.

وی ادامه داد: در بروز چنین رفتارهای خشونت آمیزی از سوی معلم دلایلی از قبیل وجود کمبودهای عاطفی در فرد، عقده گشایی ، حجم سنگین کار برای گذران زندگی را از عوامل بسیار تاثیرگذار به شمار آورد.

عظیمی با اشاره به اینکه در بروز رفتارها عوامل بیرونی نظیر محر ک های محیطی و عوامل درونی شامل مسائل ژنتیکی، وراثت نقش دارند ، اظهار کرد: سوء مصرف مواد ، گرسنگی و عواملی از این قبیل هم در بروز هر گونه رفتاری تاثیر گذار است. بنابراین تنبیه بدنی دانش آموزان از سوی معلم به آستانه تحمل  معلم و توانایی وی در کنترل خشم بستگی دارد.

این روانشناس با بیان اینکه در روانشناسی یادگیری تنبیه و تشویق باید وجود داشته باشد، ادامه داد: با این وجود تنبیه بدنی هرگز مطرح نشده و منسوخ است البته تنبیه بدنی فقط محدود به معلم نمی شود بلکه والدین فرد و همسالان نیز در این امر مورد توجه هستند که برای این گروه ها هم کاملا این روش نفی می شود.

عظیمی خلا اصلی در بروز چنین رفتاری وجود کمبودهایی در گزینش معلمان دانست و یادآور شد: بهتر است زمان گزینش معلمان تست های شخصیتی و و مسائل مربوط به سلامت روان هم ارزیابی شود تا فردی که انعطاف کافی در برابر رفتارهای مختلف دارد ، انتخاب شود چراکه معلمی حرفه ای است که فرد با طیف وسیعی از دانش آموزان با سلایق و شرایط خانوادگی مختلف سروکار دارد و باید توانایی بالایی در تعامل سالم با همه آنها داشته باشد.

 

با وجود سر و صدای  تنبیه بدنی در مدارس ، مسئولان آموزش و پرورش تمهیداتی برای این موارد درنظر گرفته اند ، از این رو محمد فاضل مدیر کل دفتر وزارتی آموزش و پرورش در خصوص بر خورد بامعلمان متخلف گفت: تنبيه بدني امري ممنوع است كه با هيچ الگوي تربيتي سازگار نيست و در این راستا ادارات بازرسي و رسيدگي به شكايات آموزش و پرورش در هر منطقه اي وجود دارد كه موضوع را بررسي مي كند.

مدیر کل دفتر وزارتی آموزش و پرورش با اشارزه به اینکه از میان چند میلیون فرهنگی بروز چند مورد محدود از تخلفات تنبیه بدنی و سایر تخلفات از این قبیل ، قابل تعمیم نیست و نباید به عنوان یک معضل بزرگ تلقی شود ، عنوان کرد: ١٠٥ هزار مدرسه و بيش از ٥٠٠ هزار كلاس درس وجود دارد كه در اين تعداد مسائل و مشكلات مختلفي در بين آنهاست.

وی با بیان اینکه هرگز از تخلفات حمایت نمی کنیم ، اظهار کرد: براي تخلفات آيين نامه تدوين شده است كه بر این مبنا برای متخلفان  مواردی از قبیل  تذكر كتبي،اخراج و تبعيد از جمله اقدامات در دستورکار است..

 

تنبیه بدنی ممنوعیتی است که بارها به آن اشاره شده و باز هم کم و بیش خبرهای مبنی بر این موضوع مطرح می شود البته بروز  تخلفاتی موردی در این خصوص قابل تعمیم به تمام معلمان نیست و اگر اینگونه عمل کنیم از جانب  انصاف فاصله گرفتیم هم چنین در خصوص برخی رفتارهای دور از شان  انسانی و به ویژه معلمی نیز نگاه منتقدانه باید صرفا فرد خاطی را نشانه رود و تمامی معلمان را در این امر ناپسند، به یک چشم نبینیم.

علاوه بر موارد مذکور؛ نباید فراموش کرد که پیش از اعمال هرگونه  هشدار یا مجازاتی در این امر باید فرهنگ سازی صحیح در جامعه صورت گیرد تا هنجارهای اجتماعی در شخصیت افراد نهادینه شود که به این ترتیب مراتب بروز تخطی کاهش چشمگیری پیدا می کند.

گزارش از آتوسا دولتیاری

انتهای پیام/