به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان  گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، از بين همه كالاهايي كه مصرف مي كنيم، مكمل هاي غذايي، دارو و محصولات بهداشتي و آرايشي از اهميت ويژه اي برخوردارند. چون به طور مستقيم بر روي سلامت ما تاثير گذار هستند. از طرف ديگر احساس نياز به آگاهي براي مصرف اين كالاها نيز بسيار زياد است. موضوعي كه متاسفانه اغلب مورد سوء استفاده سودا گران قرار مي گيرد و آنها با استفاده از رسانه هايي كه كنترلي بر عملكرد شان وجود ندارد، اقدام به تبليغ اين كالاها مي نمايند.

فرآورده هايي كه با هدف بدن سازي، لاغري، زيبايي يا تقويت قواي جنسي مصرف مي شوند و عامل تبليغ رسانه هايي مانند ماهواره و اينترنت هستند، در راس تقاضاي مردم قرار دارند.  اين فرآورده ها معمولا جايگاهي در داروخانه ها ندارند و دسترسي به آنها از طريق بعضي باشگاه ها، آرايشگاه ها و ارسال از طريق پيك فراهم مي شود.

بدون شک  بهترين راه كاهش تقاضا براي اين محصولات، آگاهي بخشي مستقيم به مصرف كنندگان است.

تبلیغات اغواء کننده شبکه های ماهواره ای برای فروش انواع محصولاتی که با سلامت جسم و روح انسان سروکار دارند کم نیست اما آن چه در این میان باید مورد توجه قرار گیرد این است که آیا این داروها و محصولات از منابع معتبر و دارای مجوز رسمی تهیه و عرضه می شوند یا صرفا اهداف سودجویانه در پس تبلیغات آن ها وجود دارد.

رسول دیناروند رییس سازمان غذا و دارو نیز در خصوص انواع تبلیغاتی که در شبکه های ماهواره ای صورت می گیرد ؛ عنوان می کند :  براساس گزارش‌هایی که از عرضه داروها و کالای ماهواره‌ای در دست است، این داروها از منابع رسمی و دارای مجوز عرضه نمی‌شوند و گاه دیده شده که در صورت درخواست شهروندان از ارایه آدرس یا شماره تلفن ثابت از افرادی که مسوول فروش این نوع کالاها هستند، به نوعی طفره می‌روند و هیچ نشانی از خود بروز نمی‌دهند.

وی ادامه می دهد : بنابراین هر دارو و کالایی که از مراکز غیررسمی‌ عرضه می‌شود قابل اعتنا نیست و توصیه می‌شود مردم از خرید هر نوع کالایی که در ماهواره یا اینترنت تبلیغ می‌شود به طور جدی خودداری کنند و مطمئن باشند که اهداف سودجویانه پشت پرده خواهد بود.

سید علی فاطمی عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان ا یران نیز در این باره می گوید : مردم بايد مطمئن شوند كه هيچ مانعي براي واردات رسمي محصولات موثر و ايمن وجود ندارد و چنانچه دارويي موفق به دريافت مجوزهاي لازم از وزارت بهداشت نشود، به اين معني است كه نمي توان به اثر بخشي و بي ضرري آن اطمينان كرد.

وی اظهار می کند : در همه كشورها مقررات بسيار سخت گيرانه اي براي فرمولاسيون، توليد، كنترل كيفيت، نگهداري، توزيع و عرضه محصولات سلامت محور اعمال مي شود تا اطمينان حاصل شود كه اولا اين محصولات ايمن و بي ضرر هستند و دوما اثربخشي لازم را دارند.

با کمی تامل می توان فهمید که قطعا براي ما امكان پذير نيست تا در مورد همه اين مراحل اطلاع پيدا كنيم و بعد محصول را بخريم.

 خيلي ساده انگارانه است که در پخش يك تبليغ ماهواره اي كه در آن يك محصول مخصوص لاغري روي يك قالب كره ماليده مي شود و آن را ذوب مي كند ؛ دليل اثربخشي آن بدانيم و يا اين ادعا كه از مواد 100 درصد گياهي ساخته شده است، باعث جلب اعتماد ما به ايمني آن محصول بشود !

فاطمی داروخانه را تنها محل عرضه و فروش محصولات سلامت محور عنوان  کرده و بیان می کند : در همه دنيا هيچ محل عرضه اي به اندازه داروخانه تحت نظارت قرار ندارد. داروخانه ها در تمام ساعات فعاليت تحت نظارت مسئول فني داروساز هستند و بازرسي هاي سرزده به طور مداوم توسط وزارت بهداشت انجام مي شود تا هم كالاهاي مورد عرضه در آنها از منابع مجاز تهيه شده باشد و هم شرايط نگهداري كالا مطابق استاندارد باشد.

این متخصص فارماکولوژی ادامه می دهد : ابا این تفاسیر تنها يك فرمول بسيار ساده براي شناختن محصولات سلامت محور (دارو، مكمل هاي غذايي و فرآورده هاي بهداشتي و آرايشي) واقعي و غير واقعي از هم وجود دارد و آن خريد اين محصولات فقط از داروخانه است.

علی رغم تمام هشدارها و اطلاع رسانی هایی که از سوی رسانه ها و مسوولان در خصوص این که فریب داروها و مکمل های تبلیغ شده در شبکه های ماهواره ای و اینترنت را نخورید شاهد این هستیم که برخی داروخانه ها و عطاری ها اقدام به فروش محصولاتی می کنند که تبلیغ آن ها در ش

سوالی که در این جا مطرح می شود این است که مگر نباید داروخانه محل عرضه محصولات ایمن و سلامت محور باشد پس چرا ردپای داروها و مکمل های ماهواره ای در برخی داروخانه ها و حتی عطاری ها  دیده می شود؟ اگرچه در مورد عطاری ها همواره این مباحث وجود داشته که هیچ عطاری در کشور حق فروش دارو را ندارد و فروش هر نوع دارو در هر مکانی به جز داروخانه ممنوع است  و در صورت مشاهده و گزارش بامتخلفان برخورد می شود . اما چرا برخی داروخانه ها اقدام به فروش داروها و محصولات ماهواره ای می کنند ؟

محمد رضا دری دبیر انجمن داروسازان تهران در پاسخ به این سوال عنوان می کند :  داروهایی که در شبکه های ماهواره ای تبلیغ می شوند بویژه مکمل ها دو دسته هستند و چون برخی از آن ها مرجع خارجی دارند بصورت جهانی توزیع و تبلیغ می شوند. وی می گوید : اگر در یک شبکه ماهواره ای دارو و مکمل تبلیغ شود چون عرضه آن جهانی است لذا وجه اشتراک پیدا می کند و ممکن است مصرف کننده وقتی وارد داروخانه ای شده و با محصولی مواجه شود که تبلیغ آن را در ماهواره دیده است این ذهنیت در او بوجود آید که داروخانه مذکور متخلف است .

وی ادامه می دهد: البته در کشور ما دارو جایگاه تبلیغ ندارد که این قانون در مورد همه کشورها یکسان نیست و برخی از داروها که عرضه آن از سوی کمپانی مربوطه در کشورهای مختلفی صورت می گیرد در شبکه های ماهواره ای تبلیغ می شود که نمی توان اسم این کار را تخلف گذاشت زیرا دارو مورد تایید سازمان غذا و داروی ایران هم هست و طبیعی است که فرد با مراجعه به داروخانه ها آن دارو یا مکمل را در آن جا مشاهده کند.

این دکترای داروسازی با تاکید بر این که تمام داروها و محصولاتی که در داروخانه های کشور به هموطنان عرضه می شود مورد تایید سازمان غذا و دارو و در راس آن وزارت بهداشت و درمان است خاطرنشان می کند :  تمامی دست اندرکاران وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو با تلاش های شبانه روزی کیفیت محصولات داخلی و خارجی را که قرار است وارد بازار مصرف شود مورد بررسی قرار داده و در صورت تایید ؛  دارو یا محصول مورد نظر را وارد بازار مصرف و داروخانه ها می کنند.

دری تاکید می کند: این احتمال وجود دارد که برخی از داروها و مکمل هایی که در شبکه های ماهواره ای تبلیغ می شود هیچ نوع مرجعیت معتبر و رسمی نداشته باشد بنابر این البته این سخنان  فوق بدان معنا نیست که داروخانه ها  اجازه دارند هر دارو یا مکملی که در شبکه های ماهواره ای و اینترنت تبلیغ می شود به فروش برسانند زیرا ممکن است که داروخانه ای از قانون عدول کرده و متخلف باشد که به طور حتم مراجع ذیصلاح با داروخانه های متخلف برخورد خواهند کرد .

وی با اشاره به این که هیچ عطاری و سوپرمارکتی حق ندارد دارو یا مکمل به افراد عرضه کند ؛ می گوید : متاسفانه برخی از عطاری ها ، سوپرمارکت ها  و حتی باشگاههای بدنسازی اقدام به عرضه انواع داروهای چاقی و لاغری و مکمل های غذایی به متقاضیان می کنند که این کار کاملا غیرقانونی و ممنوع است .

دبیر انجمن داروسازان تهران اذعان می کند : دارو و مکمل باید تحت نظر پزشک و داروساز تجویز و مصرف شود و عرضه آن تنها در داروخانه باید انجام شود لذا افراد باید به این نکته توجه داشته باشند که در صورت نیاز حتما این محصولات را از داروخانه ها تهیه کنند. به گفته وی تمام داروها و مکمل هایی که در شبکه های ماهواره ای تبلیغ می شوند لزوما جایگاه عرضه آن ها در داروخانه نیست پس بهتر است قبل از استفاده و مصرف آن ها حتما به پزشک مراجعه کرده و تحت نظارت و تجویز پزشک مربوطه اقدام به تهیه و مصرف این محصولات نمود.

البته باید به این نکته توجه داشت که نمی توان صرفا از متولیان امر بهداشت و درمان تقاضا داشت تا در همه مسائل ورود کرده و مراقب سلامت افراد جامعه باشند بلکه خود مردم نیز با ید با افزایش آگاهی و اطلاعات خود در زمینه استفاده از محصولاتی که با جسم و روح آن ها سروکار دارد در جهت ارتقاء سلامت خود تلاش کرده و به راحتی فریب تبلیغات گمراه کننده و جذاب شبکه های ماهواره ای که هدفی جز سودجویی افراد متخلف را بدنبال ندارد ؛ نخورند. 

گزارش از : زهرا رحیمی

انتهای پیام/