محمدجواد دهقانی سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) درگفتوگو با خبرنگار
حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان گفت: رشد کمیت تولید علم از شروط لازم برای توسعه علمی است، اما شرط کافی نیست. سند سیاست های کلان علم و فناوری ابلاغی توسط مقام معظم رهبری نیز بر ابعاد مختلف توسعه علمی تاکید دارند و توسعه علمی در مسیر ایجاد ثروت و قدرت با حفظ ارزش های اسلامی را مورد توجه قرار داده اند.
وی با بیان اینکه در دنیای علم استنادات بیانگر میزان استفاده جامعه علمی از علم تولید شده هستند، افزود: تمامی پژوهش های منتشر شده در دنیای علم به یک اندازه ارجاع دریافت نمی کنند..
دهقانی بیان کرد: هر چند پایگاه های استنادی مدعی هستند که معتبرترین مجلات بین المللی را نمایه سازی می کنند، اما درجه اهمیت و اعتبار این نشریات با یکدیگر برابر نیست و دلیل آن تفاوت در میزان ارجاعاتی است که به این گروه از نشریات صورت می گیرد.
وی افزود: هر چه میزان ارجاع به نشریات بیشتر باشد کیفیت آن ها نیز بالاتر است. هر چند ضریب تاثیر نشریات مبتنی بر یک فرمول خاص محاسبه می شود، اما اساس این محاسبه را ارجاعات یا همان استنادها تشکیل می دهند. درواقع براساس ضریب تاثیر، میزان اثرگذاری نشریات یا کیفیت آن ها مشخص می شود.
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام بیان کرد: یک طبقه بندی معمول تقسیم نشریات به چارک های مختلف بر همین اساس است. در این تقسیم بندی به ترتیب نشریات چارک اول دارای بالاترین میزان کیفیت یا اثرگذاری و نشریات چارک چهارم دارای کمترین میزان اثرگذاری یا کیفیت هستند.
دهقانی اظهار داشت: به تازگی پایگاه استنادی تامسون رویترز (آی.اس.آی) گزارش استنادی نشریاتش (جی.سی.آر) را روزآمد کرد به نحوی که ضرایب تاثیر نشریات و در نتیجه کیفیت نشریات در سال 2015 قابل دسترس شدند، در این سال نیز نشریات در چارک های اول، دوم، سوم و چهارم قرار گرفتند.
وی عنوان کرد: تقریبا هر یک از چارک ها تعداد برابری از نشریات را در بر می گیرد. اطلاعات مستخرج از پایگاه استنادی آی.اس.آي تا تاریخ یازدهم تیرماه 95 بیانگر آن است که تعداد مدارک کشور در مجلات چارک اول در سال 2015 نسبت به سال قبل از آن افزایش یافته، بنابراین میتوان نتیجه گرفت که پژوهشگران و دانشگاه های کشور مرتبا در حال ارتقا سطح کیفی پژوهش هایشان هستند.
سرپرست ISC گفت: در سال 2010 جمهوری اسلامی ایران سه هزار و388 مدارک در مجلات چارک اول منتشر کرده بود که در سال 2013 کمیت تولید علم برتر کشور دوباره افزایش یافته و به پنج هزار و 824 مورد رسید. در سال 2014 نیز تعداد مدارک کشور در مجلات چارک اول مجددا افزایش یافت و به شش هزار 625 مورد افزایش یافت. در آخرین سال قابل محاسبه یعنی در سال 2015 کیفیت پژوهش های کشور نسبت به سال 2014 افزایش یافته و به شش هزار 854 مورد رسید.
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام با اشاره به اینکه تعداد مدارک کشور در مجلات چارک دوم نیز در طول شش سال گذشته افزایش یافته، گفت: بعد از نشریات چارک اول نشریات چارک دوم قرار دارند. این نشریات از لحاظ کیفیت در طبقه نیمه برتر تولید علم دنیا قرار می گیرند که همان 50 درصد برتر است.
دهقانی در ادامه گفت: در سال 2010 تعداد چهار هزار و نه مدرک در مجلات چارک دوم منتشرشده بود و در سال 2014 این رقم مجددا افزایش یافته و به هفت هزار و852 مورد رسید. در سال 2015 مجددا شاهد افزایش حجم تولید علم کشور در مجلات چارک دوم نسبت به سال 2014 هستیم به نحوی که تعداد مدارک در این سال به هشت هزار و 813 مورد رسید که نشان دهنده یک رشد 12درصد نسبت به سال گذشته است.
وی اعلام کرد: یکی از شاخص های اساسی مورد تاکید در اسناد بالادستی دستیابی به مرجعیت علمی در سطح بین المللی است، لذا انتخاب راهبرد مناسب در جهت ارتقا سطح اثرگذاری تولیدات علمی در کنار افزایش کمیت این تولیدات از اهمیت فراوانی برخوردار است.
دهقانی یادآور شد: پژوهش های علم سنجی نشان داده اند که هر چقدر کیفیت و اثرگذاری نشریات بالاتر باشد، نتایج پژوهشی که در آن ها منتشر می شود نیز از اثرگذاری بالاتری برخوردار است، (عاملی که به طور مستقیم بر افزایش مرجعیت علمی کشور اثر می گذارد). البته باید بر این نکته تاکید کرد که نمی توان این پدیده را به طور مطلق و بدون در نظر گرفتن سایر شاخص ها مد نظر قرار داد.
انتهای پیام/