دوخت لباس محلی بختیاری از رشته های اصیل و بومی صنایع دستی

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شهرکرد؛ این روزها در ویترین مغازه ها، لباس های جور وا جور با رنگ ها و طرح های مختلف می بینیم. لباس هایی که اصلاً شبیه پوشش قدیمی و سنتی هر منطقه نیست.

اما هنوز هم هستند کسانی که با استفاده از پوشش محلی مناطق، برای حفظ این گنجینه گرانبها تلاش می کنند.

معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری گفت: یکی از رشته های اصیل و بومی صنایع دستی استان، دوخت لباس های محلی بختیاری است که ریشه در فرهنگ و تاریخ این دیار دارد.

مهرداد رئیسی افزود: لباس زنان بختياري آميزه‌اي از پوشش، فرهنگ و تمدن چهارمحال و بختیاری می باشد که نه تنها جایگاه ویژه ای در میان مردمان این قوم دارد بلکه قابلیت عرضه به سایر نقاط ایران به عنوان یک لباس ملی را نیز داراست.

وی اضافه کرد: 250 کارگاه تولید لباس محلی در استان وجود دارد که 300 نفر در این کارگاه ها مشغول به کار هستند و سالیانه نزدیک به 30 میلیارد ریال سودآوری، حاصل کار این کارگاه هاست.


کارشناس اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری گفت: لباس زنان بختیاری دارای رنگ، طراح و تزئینات هماهنگ با سن افراد و متناسب با شرایط محیطی است که شامل لَچَک، مینا، بند سوزن، دستمال، پیراهن، جلیقه، شلوار قری و کفش می‌باشد. 

مهسا اکبری افزود: لچک کلاه کوچکی با 2 بند است که روی سر زنان بختیاری قرار می گیرد و بند هایش از کنار گوش ها گذشته و زیر گلو گره می خورد و از بالا با سوزن به مینا متصل می شود که از رایج ترین آنها می توان به لچک ریالی، الماسی و منجق نما اشاره کرد.

وی اضافه کرد: مینا پارچه حریر نسبتاً بلند در رنگ های مختلف است و جوانان بیشتر از رنگ های روشن آن استفاده می کنند.

اکبری گفت: بند سوزن (سیزن بن) زنجیری است پر از سکه، مهره و زینت آلات دیگر که به وسیله گیره یا سنجاق روی لچک می بندند و از پشت سر تا کمر آویزان می شود.

وی ادامه داد: دستمال پارچه ای مشکی، بزرگ و چهارگوش هم که روی پیشانی بسته و دو سر انتهایی آن پشت سر گره می خورد، از دیگر بخش های لباس محلی زنان بختیاری است که بیشتر در مراسم عزاداری از این دستمال استفاده می کنند.

کارشناس اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری افزود: پیراهن هم لباسی آستین بلند و مچ دار است که بلندی آن بالای زانو می رسد و 2 عدد چاک نسبتاً بلند دو طرف آن داده می شود.

اکبری اضافه کرد: جلیقه تکه ای دیگر از این لباس و بیشتر از جنس مخمل با مهره‌های رنگی و سنگ تزیین است که روی پیراهن پوشیده می‌شود و لباس زنان بختیاری را به یک لباس فاخر تبدیل می کند.

وی گفت: شلوار قری هم دامنی است با 6 تا 12 متر پارچه مخمل، دارای چین های زیاد که زیر پیراهن پوشیده می شود و بلندی آن تا بالای مچ پا قرار دارد و به خاطر سنگینی به جای کش، از بند یا طناب باریکی استفاده می کنند.

به گفته این کارشناس؛ کفش زنان بختیاری هم از جنس چرم رویه دار و بیشتر به رنگ مشکی است که به آن اُرسی نیز می گویند.

گفتنی است؛ در برخي مواقع استفاده از چادر نيز در ميان زنان بختياري رواج دارد که جنس اين چادر از پارچه توري و مزين به تارها، نقش‌ها و حاشيه‌ است.


یکی از بانوان خوش ذوق و هنرمند چهارمحال بختیاری توانسته با پشتکار 7 ساله کارگاه تولید لباس محلی زنانه را در شهرستان بروجن راه اندازی کند.

این کارآفرین موفق در عرصه تولید لباس محلی گفت: در حال حاضر 28 سال است که به کار خیاطی مشغول هستم و به خاطر علاقه ای که به لباس محلی داشتم از 8 سال پیش شروع به دوخت لباس محلی کردم.

نگار فرج پور افزود: در کارگاه، علاوه بر خودم 5 کارگر نیز مشغول به خدمتند که 3 نفر آنها در مغازه و 2 نفر دیگر در منزل کارهای کارگاه را انجام می دهند.

وی با بیان اینکه پارچه و لباس محلی گران است و دوخت لباس محلی سرمایه زیادی لازم دارد، اضافه کرد: برای توسعه کار خود و تولید لباس های بیشتر، 300 میلیون ریال از بسیج سازندگی وام دریافت کردم و بحمدالله توانستم سفارش های بیشتری برای دوخت بگیرم.

با اینکه پارچه و دوخت لباس محلی هزینه زیادی دارد ولی این بانوی هنرمند بروجنی برای این مشکل هم به فکر چاره افتاده است.

این هنرمند اظهار داشت: یک دست دوخته شده لباس محلی از 7 میلیون ریال تا 20 میلیون ریال قیمت دارد و به خاطر قیمت بالای آن تعداد زیادی از دوستداران این لباس نمی توانند آن را خریداری کنند به همین خاطر به فکر کرایه لباس محلی افتادم تا همه علاقمندان در مراسم و جشن هایشان بتوانند از این لباس استفاده کنند.

فرج پور گفت: در زندگی مشکلات و گرفتاری های زیادی داشتم که با یاری خدا توانستم با همین کار دوخت لباس محلی هم مشکلات و گرفتاری های خودم را حل کنم و هم در تأمین معاش 5 خانواده دیگر سهیم باشم.

وی ادامه داد: دوخت لباس محلی به دلیل ظریف کاری زیادی از قبیل منجق دوزی و سرمه دوزی که روی آن انجام می شود مهارت خاصی نیاز دارد.

فرج پور در پایان گفت: یکی دیگر از دلایلی که شروع به دوحت لباس محلی کردم این بود که نمیخواستم لباس محلی در جامعه کمرنگ و محو بشود.

بسیج سپاه ناحیه بروجن هم برای حمایت، تولید و رونق لباس محلی در استان به هنرمندان و علاقه مندان این عرصه وام پرداخت کرده است.


کارشناس قرارگاه جهاد اقتصادی سپاه ناحیه بروجن گفت: در سال 94 بسیج سازندگی بروجن در عرصه های اقتصاد مقاومتی مبلغ 17 میلیارد ریال وام به بسیجیان و عموم مردم پرداخت کرده است که از این میزان یک میلیارد و 730 میلیون ریال مربوط به عرصه های صنایع تبدیلی و 3 میلیارد و 160 میلیون ریال آن در عرصه های صنایع دستی بود که شامل مینا کاری، البسه محلی، کارگاه تولید فرش و چوغا بافی بوده است.

داود مهدیان افزود: در سال 95 هم پرداخت این وام ها ادامه خواهد داشت و مردم می توانند با مراجعه به بسیج سازندگی از ارائه این تسهیلات با خبر شوند.

مدیرکل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری هم از حمایت این اداره کل از افزایش دوخت و عرضه انواع لباس محلی در استان خبر داد.

بهمن عسگری گفت: پرداخت تسهیلات با بهره های بسیار کم در جهت تولید و اشتغال، مشارکت هنرمندان در نمایشگاه های ملی و منطقه ای و در اختیار گذاشتن فضاهایی برای فعالان عرصه تولید صنایع دستی از جمله این حمایت ها از هنرمندان استان است.

حمایت از کارگاه های تولید لباس محلی علاوه بر اشتغال زایی، سهم زیادی در زنده نگه داشتن آداب و رسوم هر منطقه دارد.

انتهای پیام/ف