به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در سالمندی احتمال ابتلا به بیماری‌های مزمن افزایش می‌یابد، بطوریکه تقریبا ۸۰ درصد سالمندان حداقل مبتلا به یک بیماری مزمن می‌شوند و آن‌ها را نسبت به دیگران آسیب پذیرتر و در معرض خطر ناتوانی و مرگ قرار می‌دهد.

 

سالخوردگی جمعیت به عنوان یک پدیده بی سابقه، فراگیر، سرسخت و بازگشت ناپذیر حاصل تلاش شبانه روزی سیستم‌های بهداشتی، درمانی، اقتصادی و اجتماعی در قرن بیستم بوده است، این امر نتیجه ارتقاء سطح مراقبت‌های بهداشتی-درمانی و پیشگیری از بیماری‌ها و نیز اجرای برنامه‌های دقیق ارتقای سلامت که منجر به افزایش امید به زندگی و افزایش روزافزون جمعیت سالمندان گردیده است که به عنوان یک افتخار و موفقیت عظیم سیستم بهداشتی درمانی کشور تلقی می‌شود.  
 
بیماری‌های قلبی و عروقی، سکته مغزی، سرطان‌ها، دیابت، پرفشاری خـون، چربـی خـون، بیماری‌های اسکلتی عضلانی و بیماری‌های روانی از شـایعتـرین بیماریهای دوران سالمندی می‌باشند که به ترتیب بیماریهای قلبی و عروقی، سکته‌های مغزی و سرطان‌ها بعنوان شایعترین علل مرگ و میر در سالمندان بوده و همچنین شایعترین علت ناتوانی و معلولیت در سالمندی سکته مغزی می‌باشد.
 
 ۳۳درصد سالمندان سالیانه سابقه سقوط دارند

احمد دلبری رئیس مرکز تحقیقات سالمندی با اشاره به این که سالمندان بیشتر اوقات خود را در منزل سپری می‌کنند، اظهار کرد: فراهم کردن امکاناتی جهت آسایش جسمی و آرامش روحی ازخواسته‌های سالمندان و نشاط بخش آنهاست، ۳۳درصد سالمندان سالیانه سابقه سقوط را دارند و ۶۶درصد آن مرتبط با عوامل خارجی و محیط زندگی مثل روشنایی ضعیف خانه، عدم وجود امکانات ایمنی، وجود قالیچه‌های لغزنده روی سنگ و کفش نامناسب می‌باشد، لذا ارزیابی محیط و تغییر در محل زندگی و مناسب سازی محیط، رفع موانع و ... می‌تواند از خطر سقوط و عوارض آن پیشگیری کند.  

 

وی افزود: یکی از موثرترین سیاست‌های سازمان جهانی سلامت در برابر تغییرات دموگرافیک جمعیت و سالمندان اقدام به طراحی پروژه شهر دوستدار سالمند می‌باشد که توجه ویژه‌ای به فاکتورهای اجتماعی و محیطی دخیل در فرایند سالمندی سالم در مناطق شهری پیدا کرده بطوریکه جامعه و سازمان‌ها به حمایت از سالمندان برآمده و نقش دوستدار را در تمام رئوس برنامه‌ها بازی کنند.
 

دلبری ادامه داد: در سالمندی توانایی و سلامت جسمانی، روانی و اجتماعی افراد کاهش یافته و بعلت بازنشستگی که همراه با کاهش درآمد است به مرور زمان، رابطه آنان با دوستان کم می‌شود.

 

وی افزود: با توجه به دلایل ذکر شده بسیاری از بیماری‌های روانی افزایش یافته و زنان بیش از مردان به اخـتلالات روانـی مبتلا می‌شوند؛ و مشکلاتی از قبیل فوت همسر، تنها زندگی کردن، بی سوادی و عدم فعالیت‌های اجتمـاعی و فیزیکی این اختلالات را افـزایش می‌دهد.

 
افـسردگی و آلزایمر از اختلالات روحی و روانی شایع دوران سالمندی

رئیس انجمن علمی طب سالمندان و سالمندشناسی ایران افزود: افـسردگی و آلزایمر از اختلالات روحی و روانی شایع دوران سالمندی است و به عنوان دومـین علـت از دسـت دادن سـال‌هـای زندگی با ناتوانی نام برده می‌شود.

 

وی عنوان کرد: اختلالات روحی و روانی با علایم جدی مثل افسردگی، اضطراب، کاهش حافظـه، تغییـر الگوی خواب، احساس تنهایی و انزوای اجتماعی بیش از ۲۰درصد سالمندان را گرفتار کرده است که با مداخلات بهنگام می‌توان بسیاری از عوارض را کاهش داد.

 

دلبری حضور و مشارکت در فعالیت‏‌هاى مذهبى، حضور در باشگاه‏‌ها و مراکز اجتماعى و تفریحی، فعالیت‏‌هاى داوطلبانه و مشارکت‏‌هاى اجتماعى، پیاده‌‏روى‌‏هاى گردشى و تفریحى‏، رفتن به سینما و مکان‏‌هاى ورزشى‏، ‏‏رفتن نزد دوستان و خویشاوندان و یا پذیرفتن آن‏ها، حضور در کلاس‏‌ها و مراکز آموزشى و علمى‏، مطالعه‏‌ى کتاب، روزنامه و سایر نشریات‏، تماشاى تلویزیون و گوش کردن به رادیو، بازى‏‌هاى فکرى مانند شطرنج و حل جدول‏، انجام فعالیت‌های تفننى مانند موسیقى، نقاشى، بافتنى‏ و باغبانی را از اقدامات و توصیه‌های پیشگیرانه پیشرفت‌های روانی در سالمندان دانست.

 

رئیس مرکز تحقیقات سالمندی افزود: همان‌گونه که کودکان از لحاظ شرایط جسمی، روحی و روانی در وضعیت و شرایط خاصی قرار دارند و برای درمان بهتر آنان توصیه به مراجعه به متخصصین کودکان می‌شود، نیازهای جسمی، روانی و اجتماعی سالمندان هم بهتر است که توسط متخصصین این رشته و بصورت کار گروهی و تیمی و ارزیابی جامع سالمندان، درمان و مدیریت گردند.  

 

دلبری گفت: متخصصین سالمندی با تمرکز بر سه اصل پیشگیری، درمان و توان‌بحشی به ارائه خدمات به سالمندان عزیز می‌پردازند لذا با توجه به اقلیت متخصصین طب سالمندان توصیه به ویزیت سالمندان در قالب پزشک خانواده و متخصصین داخلی و سیستم ارجاع به سایر متخصصین توصیه میگردد.
  

اگر چه فرآیند سالمندی مستقیما منجر به بیماری نمی‌شود، اما به دلیل کاهش قابل توجه عملکرد جسمی روانی و اجتماعی، افراد سالمند در مقابل استرس‌های داخلی و محیطی آسیب پذیرتر می‌شوند و خطر ابتلا به انواع بیمار‌ها و آسیب‌های جسمی روانی و اجتماعی افزایش می‌یابد.

 

دوران سالمندی معمولا با زوال جسم همراه است، ولی در این دوران خصوصا در افرادی که سبک زندگی سالم و فعالی داشته باشند و در محیطی مناسب تطابق مناسبی با دوران سالمندی داشته باشند، این دوران می‌تواند همراه با بلوغ عقل و خرد و یکی از دوران‌های فعال فرد خصوصا از لحاظ اجتماعی تبدیل شود، در غیر اینصورت و در صورت عدم برنامه ریزی فرد سالمند و فراهم نبودن بستر اجتماعی مناسب، این دوران میتواند دوران بیماری، ناتوانی، وابستگی، فقر و انزوای فرد و مستعد شدن به انواع آسیب‌های اجتماعی سالمند باشد که هم موجبات رنج و ناراحتی برای خود فرد سالمند و هم بار به دوش خانواده ها، مراقبان و سیستم بهداشتی درمانی، توانبخشی و اجتماعی-اقتصادی جامعه باشد.

 

اگر چه سبک زندگی صحیح باید از دوران‌های زندگی قبل از سالمندی و حتی کودکی شروع شود، ولی هیچگاه برای شروع دیر نیست، لذا این موضوع مهم بایستی در اولویت تصمیم گیری، طراحی و برنامه ریزی و تدوین خط مشی‌ها و سیاست‌های برنامه سازمان‌های ذیربط دولت، خصوصی و نهادهای مرتبط و اندیشمندان و صاحب نظران قرارگیرد.
 

وی افزود: سالمندان عزیز که توانسته اند با موفقیت فراز و نشیب‌های زندگی را طی کنند و از عمر با عزت برخوردار باشند سعی کنند راههای شاد زیستن در سالمندی را یاد بگیرند و در زندگی روزمره بکار ببرند.  

 

رئیس انجمن علمی طب سالمندان و سالمندشناسی ایران گفت: سالمندان عزیز و مراقبین آن‌ها باید این نکته را به سالمندان یادآور شوند که برای یادگیری هیچوقت دیر نیست و از هر فرصتی استفاده کنید، برقراری ارتباط در تمام عمر باعث امنیت میشود، تا حد ممکن به خودتان تکیه کنید، انتظارات خودتان را از دیگران منطقی و معقول نمایید، با نق زدن زندگی را به خود و دیگران سخت نکنید، تا حد ممکن سفر کنید، شرکت در فعالیت‌های اجتماعی و داوطلبانه داشته باشید، پر تلاش و با انگیزه باشید و اجازه ندهید جملاتی مثل از ما گذشته و برای سن ما دیر است باعث نامیدی و انزوای شما گردد.

 

دلبری ضمن توصیه به سیاستگذاران و مدیران یادآور شد: اگر موضوع سالمندی به درستی مدیریت و برنامه ریزی نگردد می‌تواند به عنوان مهم‌ترین چالش اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی درمانی قرن جاری در دنیا و ایران مطرح گردد و بی درنگ باید از فرصت کوتاه که تا سالخورده شدن جمعیت باقی مانده است، بیشترین استفاده را داشته و شهر و جامعه را به سمت پروژه اصلی شهر دوستدار سالمند با تمام مولفه‌ها که مبتنی بر اصول استقلال، مشارکت فعال، کرامت و مراقبت‌های بهداشتی می‌باشد پیش ببرند.

 

انتهای پیام/