به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان؛ پولیتیکو در گزارشی نوشت: در حالیکه «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا، تلاش می‌کند توافق هسته‌ای ایران را لغو کند، اعضای دولت باراک اوباما سعی می‌کنند از این توافق برجسته دفاع کنند. مقاماتی که در دولت گذشته آمریکا دستیاران اوباما بوده‌اند برای جلوگیری از لغو توافق هسته‌ای -که یکی از دستاوردهای مهم دولت اوباما است- از رسانه‌ها کمک می‌گیرند، جلساتی را برگزار می‌کنند و با قانونگذاران تماس می‌گیرند.

شایان ذکر است، اوباما از تلاش این افراد به خوبی آگاه است و در جریان این تلاش‌ها و فعالیت‌ها قرار می‌گیرد. این مقامات یک جنگ هماهنگ‌شده را علیه جمهوری‌خواهان کنگره -که بارها تلاش کرده‌اند توافق را لغو کنند- آغاز کرده‌اند. دونالد ترامپ از زمان نامزدی‌اش برای شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2016 آمریکا از توافق هسته‌ای ایران انتقاد کرده و بارها برای لغو آن تلاش کرده است. اکنون دستیاران اوباما که در امضای این توافق ایفای نقش کرده‌اند پیش‌بینی می‌کنند ترامپ آماده شده است تا این توافق را در فصل پاییز لغو کند.

«راب مالی»، یکی از دستیاران ارشد اوباما در امور خاورمیانه، در این خصوص گفت: «توافق هسته‌ای [ایران] کاملاً ملموس و یک نوع هدف است. تعداد زیادی از ما این توافق را یک دستاورد بزرگ می‌دانیم و با کسانی که از آن انتقاد می‌کنند، کاملاً مخالفیم. از آنجاییکه می‌دانیم عواقب لغو این توافق چیست به تصمیماتی که به از هم پاشیدن آن منجر می‌شود، اهمیت می‌دهیم».

پولیتیکو در ادامه نوشت: عواقبی که مقامات دولت اوباما از آن سخن می‌گویند شامل به راه افتادن رقابت تسلیحاتی هسته‌ای در خاورمیانه و مخدوش شدن جایگاه دیپلماتیک آمریکا در جهان است. «سامانتا پاور»، سفیر سابق دولت اوباما در سازمان ملل، روز دوشنبه در پیامی توییتری نوشت: «دشوار است به این فکر کنیم که کنار گذاشتن توافق هسته‌ای ایران به وقوع جنگ منجر نمی‌شود».

برخی از محافظه‌کاران در واکنش به این تلاش‌ها، از بازگشت «اتاق پژواک» حامیان توافق هسته‌ای که در سال 2015 از سوی دولت اوباما شکل گرفت و زیاد شدن پوشش رسانه‌ای در این زمینه ابراز نارضایتی می‌کنند.  آمریکا، ایران، چین، روسیه، آلمان، فرانسه و انگلیس در سال 2015 توافق هسته‌ای را امضا کردند. توافق هسته‌ای ایران یک توافق سیاسی است - نه یک پیمان- که تحریم‌های ایران را در ازای محدود شدن فعالیت‌های هسته‌ای این کشور لغو می‌کند.

ترامپ توافق هسته‌ای تهران را «بدترین توافق» توصیف می‌کند و به نظر می‌رسد به دنبال راهی برای خروج از آن است. روز پنجشنبه ترامپ تحریم‌های هسته‌ای جدیدی را علیه ایران اعمال کرد. معنای این اقدام این است که هنوز توافق هسته‌ای پا برجا است. البته با توجه به توصیه منتقدان و دستیاران ترامپ به خارج نشدن ناگهانی از توافق هسته‌ای تهران، این تصمیم او غافلگیرکننده نبود.

در ادامه این مطلب آمده است: ترامپ که ادعا می‌شود از «تجاوز غیرهسته‌ای ایران در خاورمیانه» نگران است احتمالاً پایبندی تهران به توافق هسته‌ای در ماه اکتبر را تایید نمی‌کند. اگر او از تایید پایبندی ایران به این توافق امتناع کند، کنگره باید برای اعمال تحریم‌های جدید بر تهران تصمیم بگیرد. اگر کنگره -که اکثریت آن جمهوری‌خواه است- تحریم‌های جدیدی را علیه ایران اعمال کند عملاً توافق هسته‌ای ایران را از بین می‌برد و می‌تواند این کشور را به از سرگیری برنامه هسته‌ای‌اش تحریک کند.

چندین نفر از دستیاران سابق اوباما روز چهارشنبه در مصاحبه با خبرنگاران هشدار دادند که بازبینی توافق هسته‌ای ایران عملی نیست و خطرناک است. این مقامات شامل «وندی شرمن» عضو سابق وزارت خارجه که مدیریت گروه مذاکره کننده آمریکایی را برعهده داشت، «کلین کاهل» مشاور امنیت ملی جو بایدن، و «جان فاینر» یکی از دستیاران جان کری می‌شوند.

شرمن هشدار داد: «بازبینی توافق هسته‌ای ایران بدون اینکه به طور کامل از هم بپاشد، بسیار دشوار است».

شایان ذکر است که ایران نیز هیچ علاقه‌ای برای بازگشت به میز مذاکرات از خود نشان نداده است.

«محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران، روز جمعه در پیامی توییتری نوشت: «توافق هسته‌ای قابل مذاکره (مجدد) نیست. دستیابی به یک توافق بهتر توهم خالص است. زمان آن رسیده که آمریکا هم مانند ایران پایبندی به برجام را آغاز کند».

شرمن تایید کرد که اوباما از تلاش‌های دستیاران سابقش در این زمینه مطلع است. به نظر می‌رسد اوباما قصد ندارد نقشی اصلی را در آمریکا ایفا کند. رئیس‌جمهور سابق آمریکا خیلی کم درباره حملات ترامپ به میراث او از جمله اوباماکر اظهار نظر می‌کند. باور بر این است که اگر اوباما علیه تصمیمات خصمانه ترامپ سخن بگوید ممکن است تلاش‌های این میلیاردر برای لغو توافق هسته‌ای ایران بیشتر شود.

گفته می‌شود «جان کری» وزیر امور خارجه سابق آمریکا، نیز در پشت صحنه در تلاش است تا از لغو توافق تهران جلوگیری کند. او به همراه همتای ایرانی‌اش صدها ساعت را در 20 روز به مذاکره توافق هسته‌ای تهران اختصاص داد و این توافق بیش از آنکه میراث اوباما باشد میراث کری است.

یکی از مقامات سابق آمریکا که اخیراً با کری گفتگویی داشته است در این خصوص می‌گوید کری با همکاران سابقش در کنگره در تماس است. برخی از همکاران کری در پی افزایش احتمال به چالش کشیدن توافق هسته‌ای ایران با او تماس برقرار کرده اند. به گفته این مقام آگاه برخی از همکاران کری نظر او را در این باره جویا شده‌اند. همچنین گفته می‌شود وزیر خارجه سابق آمریکا با مقامات اروپایی که در روند مذاکرات هسته‌ای موثر بوده‌اند و در مذاکرات شرکت داشته‌اند، در ارتباط است.

این مقام آمریکایی که نامش فاش نشد گفت: «او [کری] به آنها [مقامات اروپایی] گفت نباید اجازه دهند احساسشان نسبت به ترامپ از اظهار پایبندیشان به توافق جلوگیری کند. او به آنها فهماند تا چه حد حمایتشان از توافق کمک می‌کند افراد معقول در این گفتگوها پیروز باشند».

گروه «دیپلماسی ورکس» تماس با خبرنگاران در روز چهارشنبه را هماهنگ کرد. این گروه در ماه مه برای دفاع از توافق هسته‌ای ایران تشکیل شد و شورای مشورتی آن شامل جان کری و چندین دیپلمات ارشد دولت اوباما هستند.

برخی دیگر از شخصیت‌های مهم دولت اوباما نیز در این جریان فعال هستند. یکی از این افراد «بن رودز» معاون مشاور امنیت ملی اوباما است. او روز پنج‌شنبه در پیامی توییتری نوشت: «خروج ترامپ از توافق ایران بحران هسته‌ای دومی را ایجاد می‌کند و کشورهایی را که باید در حل بحران [کره شمالی] کمک کنند، منحرف می‌کند».

منتقدان توافق هسته‌ای ایران، سازمان‌های تندرو مانند بنیاد حمایت از دموکراسی‌ها هستند که روابط محکمی در دولت ترامپ دارند. «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر اسرائیل نیز کمپین خود علیه توافق ایران را همچنان ادامه می‌دهد. نتانیاهو در هفته گذشته خطاب به ترامپ گفت «یا این توافق را درست کن یا آن را لغو کن». گفتگوی سران اسرائیل و آمریکا زمانیکه در نیویورک دیدار کنند، ادامه خواهد یافت.

پولیتیکو در ادامه این مطلب خود اورده است: نتانیاهو و دیگر منتقدان معمولاً بر مسائلی که فراتر از توافق هسته‌ای ایران است تمرکز می‌کنند. برای مثال آنها از «فعالیت‌های نظامی ایران در خاورمیانه» و ارتباط این کشور با سوریه، عراق، لبنان و یمن انتقاد می‌کنند. منتقدان همچنین از آزمایش‌های موشکی ایران و اهداف بلندمدت این کشور هراس دارند. مقامات دولت ترامپ و هم‌پیمانان او ادعا می‌کنند «رفتار متجاوزانه ایران» در خارج از مرزهایش «روح توافق» را نقض می‌کند.

این موضوع که برخی از مقررات توافق هسته‌ای در یک دهه آینده منقضی می‌شوند نگرانی منتقدان را در پی داشته است. این افراد نگرانند ایران پس از منقضی شدن این توافق، مقدمات توسعه سلاح‌های هسته‌ای را بچیند. واکنش حامیان توافق هسته‌ای ایران به این موضوع این است که لغو این توافق صد در صد ایران را در مسیر هسته‌ای قرار می‌دهد. در نتیجه کشورهای دیگر از جمله کشورهای عرب نیز از ترس پیشرفت ایران در این زمینه تلاش می‌کنند چنین سلاح‌هایی را به دست آورند.

حتی تعداد زیادی از منتقدان توافق هسته‌ای ایران هم از ترامپ خواسته‌اند به یکباره از این توافق خارج نشود. آنها پیش‌بینی می‌کنند چنین اقدامی اعتراض بین المللی را در پی خواهد داشت؛ این در حالیست که ایران نیز ثمره مالی توافق مانند دسترسی به ده‌ها میلیارد دلار دارایی فریز شده‌اش را به دست آورده است.

گزارش‌های جدید حاکی از آن است که برخی از سران اروپایی از جمله «امانوئل مکرون» رئیس‌جمهور فرانسه با ایجاد توافق‌های مکمل در کنار توافق هسته‌ای تهران موافق هستند. «رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا روز چهارشنبه و پنج‌شنبه در سفر به انگلیس، آینده توافق هسته‌ای ایران را با همتایان اروپایی خود مطرح کرد. مقامات کاخ سفید روز جمعه اعلام کردند ترامپ تصمیم دارد در نیویورک با مکرون دیدار کند.

این در حالیست که مقامات دولت اوباما ایده‌ی توافق‌های مکمل را فکری واهی می‌دانند. به گفته  مشاور بایدن اگر آمریکا بخواهد چنین توافق‌هایی را به مذاکره بگذارد، باید به ایرانی‌ها گزینه جدیدی را پیشنهاد بدهد. کاهل که در دعواهای توییتری مهمی با منتقدان توافق هسته‌ای ایران درگیر شده است، گفت: «شما باید گزینه‌های بیشتری -نه فقط فشار- را روی میز بگذارید».

فعالان و کارشناسانی که در سال 2014 و 2015 در جریان توافق تهران بودند نیز در کنار مقامات دولت اوباما هستند. بیش از 80 کارشناس هسته‌ای روز چهارشنبه بیانیه‌ای را منتشر کردند و از ترامپ خواستند این توافق را لغو نکند. کارشناسان بر این موضوع تاکید می‌کنند که ناظران بین المللی بارها پایبندی ایران به شرایط توافق را تایید کرده‌اند. آنها می‌گویند: «خروج از توافق بدون داشتن مدرکی دال بر نقض توافق از سوی ایران این خطر را ایجاد می‌کند که این کشور برخی از فعالیت‌های هسته‌ای خود را از سر بگیرد».

«جرارد آرائود» سفیر فرانسه در آمریکا، نیز از طریق شبکه اجتماعی توییتر هرگونه مذاکره مجدد توافق را رد کرد. با اینکه منتقدان توافق هسته‌ای ایران با اشاره به تمایل مکرون برای ایجاد توافق‌های مکمل، آرائود را سرزنش کردند؛ او در توییتر نوشت: «فرانسه از مذاکره مجدد توافق هسته‌ای تهران حمایت نمی‌کند. این توافق باید به همین شکل کنونی اجرا شود. چند بار باید آن را تکرار کنیم؟»

در ادامه این مطلب آمده است: ترامپ باید برای رسیدن به اهدافش روسیه و چین را متقاعد کند تا توافق هسته‌ای ایران را بار دیگر به مذاکره بگذارند. اما چینی‌ها نگرانند که خروج از توافق ایران یا مذاکره مجدد آن ممکن است این پیام را به کره شمالی ارسال کند که آمریکا قابل اعتماد نیست و شرکت کره شمالی در هرگونه مذاکره هسته‌ای احتمالی غیرممکن گردد.

برخی از دیپلمات‌های خارجی نیز به همتایان آمریکایی خود گفته‌اند واشنگتن باید مراقب باشد تا چه حد به آنها فشار می‌آورد. یکی از مقامات وزارت خارجه آمریکا که به روند این چالش‌ها آگاه است در مصاحبه با پولیتیکو گفت: «اروپایی‌ها کاملاً صریح هستند. آنها از توافق هسته‌ای ایران خارج نمی‌شوند و اگر شرکت‌های اروپایی که در ایران تجارت قانونی دارند را تحت فشار قرار دهیم آنها [از همکاری با  آمریکا] عقب نشینی می‌کنند».

انتهای پیام/

گزارش پولیتیکو از تلاش مقامات دولت اوباما برای حفظ توافق هسته‌ای ایران