بسمه تعالی

ذخایر ژنتیکی،ثروت قرن بیست و یکم

فناوری های نوین تحولی فوق العاده با ارزش درجهان علم و دانش بشریت بوجود آورده است. گونه‌های بومی گیاهی، جانوری و میکروبی به منظور بهره وری بیشتر و بهتر ازمنابع طبیعی به خدمت گرفته شده و ساختار سنتی کشاورزی، صنعت، بهداشت و درمان، سوخت و انرژی را متحول کرده اند.

این تحول به ویژه در جهان صنعتی، به شکل غیر قابل تصوری تقاضا برای دسترسی به منابع طبیعی را افزایش داده است. این مساله از طرفی عواقب و عوارض جانبی نیز درپی داشته که مهمترین آن، کاهش منابع و مواد طبیعی درتمامی جهان و بویژه نیمکره جنوبی کره زمین می‌باشد.بر اساس گزارش های منتشره، بیش از نیمی از گونه های گیاهی و جانوری جهان در جنگل های کشورهای جهان سوم پراکنده شده اند.

بحران غذايي اخير در دنيا نشان داده است که اگر کشوری قادر به توليد غذای مورد نياز خود نباشد، به واردات مواد غذايي وابسته خواهد بود و در نتیجه نوسانات قيمت مواد غذایی در بازارهاي بين المللي بر آن کشور تاثیر بسیار خواهد داشت. ایران کشوریست که بیست و شش درصد مردمانش کشاورزند و هفتاد و سه درصد کشاورزان کمتر از پنج هکتار زمین دارند.بنابراین بخش اعظم کشاورزان ایران در عمل کشاورزان خرده پا هستند.

در صورت از بين رفتن کشاورزی و دامداری خرده‌پا، اقتصاد ايران قادر به توليد شغل جایگزینی براي کشاورزان خرده‌پا نخواهد بود. کشاورزان خرده پا قادر به تولید غذاي سالم هستند. این در حالی است که کشاورزی صنعتی به مصرف کود و سم شیمیایی که به آلودگی غذا و محیط زیست می انجامد وابسته است.

با نوسانات قیمت، الگوی صنعتی کشاورزی که برای تامین کود و سم شیمیایی، راه انداختن تراکتورها و... به نفت بسیار وابسته است دیگر الگوی قابل قبولی نخواهد بود.

حداقل ۱۸٪ از گازهای گلخانه ای جهان نتیجه ی پیروی از الگوی صنعتی کشاورزی با وابستگی شدید به مصرف مواد نفتی و تخریب محیط زیست است. این گازها موجب تغییرات و بحران های اقلیمی می شوند. نکته دیگر آنکه کشاورزی صنعتی که بر کشت تک محصولی و استفاده از بذرهایی که از نظر ژنتیکی یکنواخت هستند تکیه می زند که انعطاف لازم برای انطباق با محیط را ندارد. لذا شرکتهای چند ملیتی و کشورهای صنعتی (یابه عبارتی شکارگران ژن) که ابزارهای معاهدات و قوانین‌بین المللی را در اختیار دارند به منبع و گونه های گیاهی و جانوری کشورهای جهان سوم (کشورهای جنوب) حمله ورشده و با هدف بهره برداری سودجویانه در جهت منافع اقتصادی هرچه بیشتر خود، به صورت نرمی به غارت منابع و امکانات آنها می پردازند.

در اهداف کلان بخش کشاورزی در سند چشم‌ انداز 20 ساله کشور آمده است:
برخورداري از سلامت، رفاه، امنيت غذايي، تامين اجتماعي، فرصت‌هاي برابر، توزيع مناسب درآمد، نهاد مستحکم خانواده،فقر زدايي، ريشه كن كردن تبعيض و بهره‌مندي از محيط زيست مطلوب.که در سند UPOV منع استفاده از بذر خود مصرفی توسط کشاورزان بیان شده است در صورتی که این بخش از سند با اهداف کلان سیاست های اقتصاد مقاومتی و اهداف کلان بخش کشاورزی مغایرت دارد و در کشورهای در حال توسعه که هنوز خود کشاورزان 90% از بذور مورد نیازشان را به صورت بذر خود مصرفی تامین می کنند دچار محدودیت می کند.

جدای از این مباحث ، مشکل زمانی ایجاد می شود که بذرهای خود مصرفی و بومی به ندرت دارای این معیارها می باشند ، زیرا معيارهای مدنظر کشاورزان براي انتخاب بذر کاملا با معیارهای مذکور در این کنواسیون متفاوت است. بذرهای بومی بر خلاف بذرهای صنعتی که از نظر ژنتيکی يکنواخت هستند ، دارای تنوع ژنتيکی بالايی می‌باشند.

کشاورزان ده‌ها هزار سال است که به اصلاح بذرهای بومی مشغولند. آنها به دنبال فروش بالای بذر در بازارهای جهانی نیستند ، بلکه مهمترين هدف آن ها دستيابی به بذری است که با محيط مزرعه شان سازگار باشد و لذا بی نیاز از استفاده از نهاده های شیمیایی باشند. حاکميت قوانين UPOV، پيامدهايی مانند تسریع در فرسايش ژنتيکی که یکی از بزرگترین چالشهای محیط زیست و کشاورزی پایدار به شمار می رود را دارا می باشد.

عضویت در UPOV دارای نکات قابل تاملی می باشد!! با عنایت به اینکه ایران صادر کننده بذر نبوده و قسمت اعظم بذر محصولات مختلف مانند ذرت، کلزا، سویا، پنبه، خیار،گوجه فرنگی ، بنفشه، اطلسی، و ... از خارج وارد می شود این کنوانسیون حامی بهنژادگر خارجی است نه داخلی. یعنی ما علاوه بر قیمت بذری که تا کنون پرداخت می کردیم باید حقوق و مزایای بیشتری به ایشان تقدیم کنیم.

همانطور که در ابتدای متن گفته شد اکثر کشاورزان ایران خرده پا هستند که از مزرعه خود برای سال بعد بذرگیری می نمایند. در صورت عضویت همه آنها مجبور به پرداخت مبلغی به شرکت های خارجی خواهند شد. و در صورت تخلف، صدها پرونده حقوقی در مجامع بین المللی علیه ایران طرح خواهد شد.

در برنامه های تحقیقات بهنژادی به منظور ترکیب صفات مطلوب، معمولا ارقامی از خارج وارد و با ارقام داخلی آمیزش داده شده و ارقام جدید حاصل می شوند. در صورت عضویت اینگونه تحقیقات متوقف و یا مشروط به اخذ مجوز و پرداخت سهم طرف خارجی خواهد شد.

بذر بسیاری از ارقام بومی کشور مانند گندم، شبدر ، یونجه ، گیاهان دارویی و .. در سال های گذشته از کشور خارج شده اند و هم اکنون توسط شرکت های خارجی به عنوان رقم ثبت شده اند، در صورت عضویت، حتی برای کشت همین ارقام ایرانی (مانند شبدر ایرانی) هم مجبور به پرداخت مبلغ به طرف های خارجی خواهیم شد.که در نهایت برای استفاده از فرآورده های رقم مانند روغن ، کنسرو، کمپوت و ... نیز پرداخت حق بهنژادگر لازم است.

لازم به ذکر است که UPOV به سود کشاورزی صنعتی و صنعت جهانی بذر فعالیت می کند. عضويت در UPOV برای کشورهايي که بودجه‌هاي کلاني به بخش تحقيقات اختصاص داده اند و در نتیجه از بازارهاي گسترده صادرات بذر برخوردارند و همچنین کشورهایی که قادر به پرداخت هزينه بالا براي بذر هستند و بذرشان را از کشورهاي ديگر تامين می کنند مناسب می باشد. بنابراین با توجه به اینکه ايران صنعت بذر مستحکمی ندارد و صادرات بذر آن بسیار ناچیز است و همچنین تعداد بسیاری کشاورز خرده پا در آن مشغول به کار می باشند، عضويت در UPOV نیاز به تامل بسيار دارد.

تا زمانی که ایران به عضویت UPOV در نیامده، حق استفاده از بذر خود مصرفی در سند ملی بذر تا حدی محفوظ خواهد ماند، اما پس از عضویت مجبور به حذف این بخش از سیاست ملی در رابطه با بذر خواهیم بود.

ان شاءالله در سال اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال؛ شاهد رشد چشمگیر عرصه کشاورزی سالم وهمچنین اقدامات اجرایی مناسب دستگاه های ذیربط در این رابطه باشیم. در انتها یادآور می شویم که مجموعه بسیج دانشجویی کشاورزی کشورآمادگی خود را نسبت به هر گونه فعالیت در زمینه پیشرفت حوزه کشاورزی کشور اعلام می دارد و خود نیز با تیز بینی کامل تمامی فعالیت های این حوزه ها را رصد خواهد کرد. امید است با همکاری دولت و مردم شاهد بهبود وضعیت کشاورزی کشور عزیزمان ، ایران باشیم.

با اميد به حاكم شدن انديشه هاي كارشناسانه و شمول رحمت الهي و اقدام و عمل هرچه بيشتر دولت، مسئولین و مردم..

-بسیج دانشجویی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
- بسیج دانشجویی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
- بسیج دانشجویی شهید علم الهدی دانشگاه شهرکرد
- بسیج دانشجویی شهید باکری دانشگاه آزاد واحد شهرکرد
- بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد واحد شرق(قیامدشت)
- بسیج دانشجویی دانشگاه خوارزمی
- بسیج دانشجویی دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان
- بسیج دانشجویی دانشگاه علوم کشاورزی و منایع طبیعی گرگان
- بسیج دانشجویی دانشگاه ولایت ایرانشهر
- بسیج دانشجویی شهید تعریف دانشگاه کردستان
- بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل
- بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد رشت
- بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد لاهیجان
- بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد ایلام
- بسیج دانشجویی دانشگاه شهید باهنر کرمان
- بسیج دانشجویی دانشگاه بوعلی سینا همدان
- بسیج دانشجویی دانشگاه اصفهان
- بسیج دانشجویی دانشگاه هرمزگان
- بسیج دانشجویی دانشگاه بیرجند

انتهای پیام/

واکنش بسیج دانشجویی کشاورزی دانشگاه‌های کشور به عضويت ايران در UPOV