اقدامات فراوان، اما بحران آب همچنان پابرجا

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، مدیریت آب و خاک تا اوایل دهه ۴۰ خورشیدی به دست عوامل محلی انجام می‌ گرفت، اما از اواسط این دهه عناصر جدیدی وارد حیات اجتماعی و مدیریت اقتصادی روستا‌ها شد.

وزرات خانه‌ هایی نظیر جهاد کشاورزی برای نیل به اهدافی نظیر حفظ منابع پایه، مدیریت آب و خاک، مدیریت بر تولید و کشت، مدیریت بر منابع و نهاده ها، در اختیار گرفتن بازار عرضه و اصلاح الگوی مصرف آب در بخش کشاورزی تشکیل شدند.

حاصلخیزی، دلیل بالا بودن ضریب کشت در مازندران

فرزین فرهادی مدیر آب و خاک اداره کل جهاد کشاورزی مازندران در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، گفت: تغییر شرایط آب و هوایی و اقلیمی جهانی است و مختص ایران نیست که همین عامل موجب کاهش نزولات جوی و کم شدن آورد رودخانه‌ ها و روان آب‌ ها شده است.

وی افزود: با وجود همه اتفاقات منفی، مازندران به دلیل داشتن خاک حاصلخیز، آب و هوای مناسب و آب کافی قابلیت دو تا ۳ کشت را داراست و ضریب کشت در این استان دو برابر میانگین کشوری باشد.

فرهادی گفت: با توجه به کاهش منابع آبی، تلاش ما در راستای مدیریت صحیح، معرفی ارقام قابل صرفه و با راندمان بالا و نیز معرفی روش‌ های کم آبیاری بود که ۸۰ هزار هکتار از زمین‌ های کشاورزی استان اکنون از این روش‌ ها بهره می‌ برند.

وی گفت: استفاده از روش‌ های علمی موجب شد که به ازای هر هکتار ۲ هزار متر مکعب یعنی ۱۶۰ میلیون متر مکعب در ۸۰ هزار هکتار کاهش مصرف آب داشته باشیم.

استفاده ۸۰ درصد آب در بخش کشاورزی

فرهادی مدیر آب و خاک اداره کل جهاد کشاورزی مازندران گفت: آمار استاندارد از مصرف ۸۰ درصد از منابع آبی در کشاورزی خبر می‌دهد که غیر از اروپا، در کل جهان چنین است.

وی افزود: مصرف آب در کشاورزی صرف تولید محصول برای تامین غذای مردم کشور می‌ شود و ۴ برابر شدن جمعیت نسبت به ۳ دهه پیش موجب شده کشاورزی بیش از پیش اهمیت پیدا کند.

فرهادی گفت: با وجود چنین رویکردی، وظیفه جهاد کشاورزی بالا بردن میزان بهره وری است و استفاده از سامانه‌ های نوین آبیاری و تجهیز حدود ۵۰ هزار هکتار از باغات و مزارع به این سامانه‌ های از اقدامات مهم این اداره بوده است.

آب بندان سازه‌ ای ارزشمند و غیر قابل انکار

فرهادی مدیر آب و خاک جهاد کشاورزی گفت: آب بندان سازه مختص شمال کشور و به ویژه در مازندران است که در ذخیره روان آب‌ ها و بازگردانی آب به چرخه کشاورزی بسیار مفید است.

وی افزود: مازندران ٨٥٠ قطعه آب بندان دارد که مساحت آن ١٧ هزار هکتار است و با وضعیت فعلی و بدون لایروبی و رسوب زدایی حدود ٣٤٠ میلیون متر مکعب آب در آن ذخیره می‌ شود.

فرهادی گفت: با لایروبی آب بندان‌ های و پاک سازی گل و لای و گیاهان، ظرفیت ذخیره سازی آب آن‌ ها به دو برابر یعنی ٧٠٠ میلیون متر مکعب می‌ رسد.

وی وضعیت تکمیل شبکه انتقال آب سد‌ها را نیز نامطلوب دانست و گفت: ده سال از بهره برداری سد البرز می‌ گذرد و میلیارد‌ها تومان هزینه ساخت آن شد، اما به دلیل نبود اعتبارات کافی شبکه‌ های فرعی و اصلی آن احداث نشد.

فرهادی افزود: اعتبار خاصی در ردیف بودجه برای اجرای شبکه‌های فرعی سد شهید رجایی هم تخصیص نیافته و موجب شده با گذشت ٢٥ سال از ساخت این سد، بخشی از شبکه درجه یک و اصلی آن تکمیل شود که باید برای شبکه‌ های فرعی و شبکه اصلی درجه ٢ آن برنامه ریزی صورت گیرد.

مرمت و بهسازی ۱۶ آب بندان در مازندران

رستمیان مدیر دفتر مشارکت‌ های مردمی و طرح‌ های زودبازده آب منطقه‌ ای مازندران از مرمت و بهسازی ۱۶ آب بندان در ۶۲۰ هکتار تا پایان امسال در استان خبر داد.

وی میزان سرمایه گذاری انجام شده در این طرح‌ها را ۳۰ میلیارد ریال  اعلام کرد و گفت: این طرح‌ها ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد که با اختصاص ۱۲ میلیارد ریال اعتبار تا پایان امسال مرمت و بهسازی این ۱۶ قطعه آب بندان در استان به پایان می‌ رسد.

رستمیان اراضی تحت پوشش آب بندان‌ های را هزار و ۸۰۰ هکتار اعلام کرد و افزود: با بهسازی و مرمت این آب بندان‌ ها مشکلات بهره برداری این سازه‌های آبگیری ورودی و خروجی این تاسیسات و مرمت دیواره ها، گل و لای ناشی از انباشت رسوبات در سال‌ های بهره برداری برداشت و حجم ذخیره هر یک از آب بندان‌ ها نیز افزایش می‌یابد.

وی گفت: در صورت بازسازی و مرمت کلیه این آب بندان‌ ها میزان ذخیره آب از ۳۷۰ میلیون متر مکعب به ۵۵۰ میلیون مترمکعب خواهد رسید.

مدیر دفتر مشارکت‌ های مردمی و طرح‌ های زودبازده آب منطقه‌ ای مازندران افزود: ۸۰۰ قطعه آب بندان با ۱۶ هزار هکتار که سالانه ۳۷۰ میلیون آب را در فصل غیر زراعی ذخیره و در اختیار کشاورزان استان قرار می‌ گیرد.

نظام خرده مالکی در کشاورزی مازندران، بلای جان توسعه

فرهادی مدیر آب و خاک اداره کل جهاد کشاورزی کوچک بودن قطعات زمین‌ های کشاورزی را عامل محدود کننده دانست و گفت: وقتی میانگین مالکیت زمین زراعی ۶ دهم هکتار است، این امر موجب می‌ شود اجرای سامانه‌ های نوین برای سرمایه گذاران به صرفه نباشد.

وی افزود: آبیاری تجمیعی راهکاری است که برای کشاورزان در نظر گرفته شده و اجرای آن برای کشاورزان در شهرستان‌ های مختلف محدودیتی در اجرای پروژه‌ هایی نظیر آبیاری تحت فشار و قطره‌ ای وجود ندارد.

فرهادی گفت: برای کشاورزانی که زمین‌ های تحت مالکیت آن‌ ها به یک هکتار می‌ رسد، ۸۵ درصد هزینه‌ ها به صورت بلاعوض در اختیارشان قرار می‌ گیرد.

گزارش از حامد گلی

انتهای پیام/ م