محمد ملازهی کارشناس مسائل افغانستان در گفت‌وگو با خبرنگار  حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان،  درباره انتخابات افغانستان عنوان کرد: افغانستان در شرایط خاصی قرار دارد و انتخابات پارلمانی این کشور هم تحت تاثیر همین شرایط خاص شکل گرفت. انتخابات پارلمانی افغانستان در یک روز انجام می‌شود؛ اما  شنبه به خاطر مشکلاتی که پیش آمد برخی صندوق‌ها تا ساعت 12 ظهر هم باز نشدند و به همین دلیل تصمیم بر این شد تا در مناطقی که  صندوق‌ها باز نشدند، ادامه انتخابات به روز بعد موکول شود و به همین دلیل رای گیری در دو روز برگزار شد.

وی درباره احزاب اصلی شرکت کننده در انتخابات پارلمانی افغانستان، افزود: بیش از 100 حزب ثبت شده در افغانستان وجود دارد که همین مسئله بیانگر نوعی هرج و مرج حزبی در این کشور است. اما در کل 2 جریان اصلی مدعی قدرت هستند و با یکدیگر به رقابت می‌پردازند. یکی جریان شمالی‌ها که نماینده‌شان عبدااله عبدالله معاون اجرایی رئیس جمهور افغانستان است که  اقوام غیر پشتون را نمایندگی می‌کند و دیگری جریانی است که اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان نمایندگی آنرا به عهده دارد.

وی ادامه داد: رقابت اصلی بین دو جریان عبدلله عبدالله و اشرف غنی است که نگاههایی متفاوت نسبت به آینده و ساختار افغانستان دارند؛ به این معنا که اشرف غنی معتقد است نظام سیاسی باید ریاستی باشد و قدرت در دست رئیس جمهور باشد؛ اما جناح دیگر که غیر پشتون هستند به دنبال ایجاد نظام پارلمانی هستند که از آن طریق نخست وزیری را احیا کنند. هرچند رقابت اصلی بین این دو جریان دنبال می شود؛ اما در این بین احزاب و تفکرات دیگری هم در صحنه انتخابات افغانستان حضور دارند.

ملازهی خاطرنشان کرد:  فرماندهان و گروه‌هایی که در شهرستان‌های مختلف افغانستان هستند، جدا از وابستگی که به یک جریان خاص دارند، تاکیدشان براین است که نمایندگانی از میان خودشان در پارلمان حضور داشته باشند؛ بنابراین رقابت شدیدی برای ورود نمایندگانی با قومیت های خاص در پارلمان وجود دارد.

این کارشناس مسائل افغانستان با اشاره به حضور پررنگ زنان در این دور از انتخابات پارلمان، بیان کرد: طبق قانون اساسی افغانستان، در هر شرایطی 25 درصد نمایندگان پارلمان این کشور را باید زنان تشکیل دهند؛ البته در مناطقی که زنان فعال نیستند ممکن است نتوانند 25 درصد را به صورت کامل دست بیاورند، ولی در هر صورت این سهم به عنوان حق قانونی آنها محفوظ است. در انتخاباتی که هفته جاری انجام شد زنان حضور خوب و تاثیر گذاری داشتند و می‌توان گفت این دور از انتخابات به دست زنان و جوانان پیش برده شد، در واقع افغانستان با یک نوع تغییر نسل روبه‌رو است و حتی رهبران سنتی این کشور هم قرار است به صورت جهادی خود را کنار کشیده تا فرزندانشان نامزد این انتخابات شوند؛ مانند آقای محقق که در این دور نامزد شدند. به صورت کلی می توان گفت که در این انتخابات سطح حضور  جوانان  بیشتر شده و جایگاه زنان هم تا حدودی در قانون اساسی ثابت و محفوظ مانده است و در مناطقی که شرایط مساعدی وجود ندارد و سهم 25 درصد را به دست نمی‌آورند سهمشان تا زمان انتخابات میان دوره‌ای محفوظ می‌ماند.

وی در مورد اینکه آیا حضور زنان در  پارلمان افغانستان با توجه به جامعه سنتی حاکم براین کشور  فرمایشی است ، اظهار کرد: این موضوع باید به صورت بینابین بررسی شود و نمی‌توان به صورت قاطع گفت که این حضور فرمایشی است؛ زیرا این امر در قانون اساسی تصویب شده و حقوق دانان با نگاه پیش بردن جامعه افغانستان به سمت مدرنیته قانون اساسی را تدوین کردند. حتی با وجود  اینکه مشکلات در جامعه سنتی این کشور بسیار زیاد است، قانون اساسی این امتیاز را برای زنان قائل شده و این حمایت قانونی از حضور زنان در انتخابات افغانستان از غیر نمایشی بودن آن حکایت می کند.

ملازهی با اشاره به نقش زنان در دوره‌های قبلی پارلمان افغانستان، عنوان کرد: در دوره‌های گذشته  هم نمایندگان زن در مجلس این کشور حضوری فعال داشتند و این گونه نبود که هر دستور و حرفی از سمت مردان بر آنها تاثیر بگذارد. حتی در برخی مواقع که موضوع منافع زنان مطرح بود فعال تر از بسیاری کشورهای اسلامی که زنان به صورت نمایشی و بسیار محدود در مجلس حضور دارند عمل می‌کردند. به هر حال باید در نظر بگیریم که 25 درصد سهمی در حدود یک چهارم نمایندگان پارلمان افغانستان را شامل می شود و می‌تواند وزنه مهمی در تصمیم گیری‌ها باشد و به این بخش از جامعه کمک کند تا اعمال نفوذ و سهم بیشتری در پیش برد اهداف خود و حل معضلات زنان در جامعه داشته باشند؛ البته ممکن است در برخی شرایط نماینده‌ای ضعیف عمل کند که این بحثی جدا است ،ولی اشخاص تحصیل کرده‌ و فعالی بین بانوان حضور داشتند که در برخی شرایط به شدت با قوانینی که منافع زنان را در نظر نمی‌گرفت مخالفت می‌کردند.

این کارشناس مسائل افغانستان در پایان با اشاره به روابط تهران-کابل گفت: سیاست کلی ایران در قبال افغانستان، حمایت از دولت مرکزی و ایجاد صلح و ثبات در این کشور بوده و در رابطه با پارلمان افغانستان، خواستار تشکیلاتی با قدرت است تا بتواند شرایطی را به وجود بیاورد تا نیروهای خارجی از آنجا خارج شده و این کشور بتواند استقلال عمل ملی خود را به دست بیاورد؛ ایران و افغانستان 1000 کیلومتر مرز مشترک دارند که تحت تاثیر دو جریان قاچاق مواد مخدر و رفت‌ و آمد غیر قانونی قرار گرفته است،  اما این اختلاف نظرهای جزئی نمی‌تواند بر روابط کلی دو کشور تاثیر گذار باشد.

انتهای پیام/