طبق وظایف بینالمللی صلیب سرخ، امدادرسانی به افراد آسیبدیده در حین وقوع حوادث طبیعی و غیر طبیعی بر عهده هلال احمر است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی مسئولان وقت طی نامهای به صلیب سرخ اعلام کردند که از این پس به جای نماد شیر و خورشید سرخ همانند سایر کشورهای اسلامی از هلال احمر استفاده خواهند کرد که این درخواست مورد موافقت قرار گرفت.
سازمانهای امداد و نجات، جوانان، داوطلبان، معاونت بهداشت، درمان و توانبخشی و ... پس از انقلاب فعالیتهای گستردهتری نسبت به سالهای قبل از آن داشتند و تغییرات وسیعی هم در ساختار و ماهیت هلال احمر به وجود آمد.
نخستین تغییر اساسی هلال احمر پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تفکیک مراکز بهداشتی درمانی بود که بر اساس آن کلیه موسسات درمانی و بهداشتی به وزرات بهداری و بهزیستی انتقال یافت. همچنین بر اساس مصوبههای بعدی مراکز مختلف پژوهشی حمایتی جمعیت هلال احمر نیز به وزارت بهداری و برخی از امکانات ترابری هوایی و دریایی این جمعیت به سایر نهادها واگذار شد. وجود این مصوبهها باعث تغییرات زیادی در سیاستهای کلی جمعیت هلال احمر شد و نخستین اساسنامه آن در سال ۱۳۵۹ مورد تصویب قرار گرفت.
کشور ایران جز ۱۵ کشور حادثه خیز جهان است که در ده سال گذشته بیشترین آمار کشتهشدگان بر اثر زلزله و...در جهان را به خود اختصاص داده است. بر همین اساس مدیریت سوانح در کشور موضوع حیاتی و قابل اهمیت است که بخش امداد و نجات جمعیت هلال احمر در بیشتر اوقات مسئولیت این امدادرسانی را بر عهده میگیرد.
همچنین امدادرسانی در هنگام وقوع سیل، برف، ریزش آور، زلزله، خشکسالی، جستجو مفقودین، اسکان اضطراری حوادث جادهای و سایر حوادث مشابه از مسئولیتهای سازمان امداد و نجات است.
سازمان داوطلبان هلال احمر نیز سازمانی است که از سال ۱۳۳۸ در راستای احیاء و گسترش اصل خدمات داوطلبانه نهضت بین المللی صلیب سرخ تشکیل شد. هدف از تشکیل این سازمان جذب، سازماندهی و انسجام فعالیتها و خدمات داوطلبانه و خیرخواهانه در زمان حوادث و حمایت از آسیبدیدگان و خدمت به نیازمندان و اقشار آسیب پذیر بود.
سازمان جوانان هم در تاریخ ۱۳۶۷ برای اداره امور جوانان جمعیت تشکیل شد. این سازمان از طریق فعالیتهای بشردوستانه، آموزشی، امدادی و فرهنگی به عنوان درگاه ورودی افراد به جمعیت هلال احمر، توانمندیهای امدادی و شاخصهای سلامت جسمی، معنوی و اجتماعی اعضای خود را برای تربیت جوانانی توانمند با روحیه بشردوستی و نوع دوستی به کار میگیرد.
با توجه به جنگ تحمیلی عراق علیه ایران که هشت سال به طول انجامید؛ جمعیت هلال احمر کشورمان با همکاری کمیته بین المللی صلیب سرخ تلاشهای زیادی برای پیداشدن مفقودین کرد؛ چنانچه پیوندی رئیس جمعیت هلال احمر در این باره میگوید: برای شناسایی اسرای ایران در کشور عراق 6 میلیون نامه مبادله شد.
به گفته پیوندی این نامهها از سوی هلال احمر ایران به کمیته بین المللی صلیب سرخ در تهران ارسال و پس از بررسی به دفتر کمیته بین المللی صلیب سرخ در ژنو منتقل شدند. علاوه بر این جمعیت هلال احمر فعالیتهای ثمر بخشی در زمینه کمک به رزمندگان جنگ تحمیلی داشته است.
در پنجم دی ماه سال ۸۲ زلزله به بزرگی ۶/۶ ریشتر شهر بم و مناطق اطراف آن را لزراند، این زلزله طبق آمارهای گفته شده حدود ۳۵ هزار کشته و ۱۴ هزار مجروح بر جای گذاشت. این زلزله خسارتهای زیاد و جبران ناپذیری به دنبال داشت، چنانچه قدیمیترین سازه گلی جهان به کلی ویران شد.
در پی این زلزله تعداد زیادی از امدادرسانان جمعیت هلال احمر از سراسر نقاط کشور برای امدادرسانی به مردم زلزله زده اعزام شدند.آنها در روزهای اولیه نیروهای امدادی کار خود را با جست و جو و نجات با دستگاههای ظریف زنده یاب و سگهای تجسس آغاز کردند. علاوه بر این ۱۵ هزار نفر از آسیب دیدگان این حادثه تحت حمایت جمعیتهای هلال احمر شهرهای اطراف قرار گرفتند.
در ۲۱ آبان سال گذشته نیز زلزله ۶.۳ ریشتری شمال غربی ایران را لرزاند و براساس آمار و خبرهای منتشر شده تعداد جان باختگان این حادثه به ۶۲۰ نفر رسید و ۹۳۸۸ نفر مصدوم شدند. جمعیت هلال احمر در این حادثه نیز اقدامات اساسی انجام داد. به گفته رئیس جمعیت هلال احمر، زلزله کرمانشاه یکی از بزرگترین زلزلههای ۵۰ سال اخیر ایران بود و در ۷۲ ساعت اولیه ۳۸ تیم واکنش سریع، ۵۳ تیم تخصصی آوار برداری، ۳۱ تیم جست جوی سگهای زنده یاب در مناطق زلزله زده حضور یافتند. امداد هوایی، توزیع اقلام و اسکان اضطراری، توزیع بستههای غذایی و جمع آوری کمکهای مردمی از سایر وظایف و خدمات جمعیت هلال احمر در این حادثه بود.
خشکسالی چند سالی است که استان سیستان و بلوچستان را تحت تاثیر قرار داده و مشکلاتی را برای مردم این منطقه به وجود آورده است. هلال احمر به عنوان یک نهاد امدادی و بشر دوستانه همواره به امدادرسانی مردم این دیار شتافته و با توزیع هزاران تانکر آب و ... تلاش کرده از رنج مردم منطقه بکاهد.
اینها تنها بخش کوچکی از امدادرسانیهای جمعیت هلال احمر در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی بود و البته نباید نقش پررنگ آنان در مهار و کنترل آتش سوزی ساختمان پلاسکو و... را نادیده گرفت. علاوه بر این جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران در خارج از مرزهای کشور نیز با کمک صلیب سرخ به یاری مردم آسیب دیده میانمار و یمن و... شتافته و فعالیتهای بشر دوستانه در سطح جهانی داشته است.
انتهای پیام/
گزارش از زینب امینیان