بررسیهای متعدد طی سالهای اخیر نشان داده است که کشورما از یک طرف با کمبودهای تغذیهای گوناگون از جمله سوءتغذیه پروتئین - انرژی، کم خونی فقر آهن، اختلالات ناشی از کمبود ید، کمبود روی، کلسیم، کمبود ویتامینهای A,B۲ و D. مواجه است و از سوی دیگر بیماریهای مزمن مرتبط با تغذیه از جمله چاقی، دیابت، بیماریهای قلب و عروق و انواع سرطان روند هشداردهنده و رو به گسترشی را طی میکند.
این مشکلات تغذیهای پیامدهای نامطلوب اجتماعی – اقتصادی و بهداشتی از جمله افزایش مرگ و میر، ابتلا به بیماریها، افزایش هزینههای درمان، کاهش ضریب هوشی و قدرت یادگیری، کاهش توان کار و کاهش توان جسمی را بدنبال دارند و روند توسعه کشور را به مخاطره میاندازد.
باتوجه به نقشه جهانی امنیت غذایی، ایران در وضعیت پر خطری قرار دارد. عرضه غذا در کشور از نظر کمی جوابگوی نیازهای مصرف است، ولی ترکیب سفره آنان تناسبی با نیازهای سلولی نداشته و اعضـــــــای خانوار فقط از طریق پرخوری توانستهاند نیازهای بدن خود به ریز مغذیها را تامین کنند. خانوارهای ایرانی از الگوی تغذیهای معقولی برخوردار نیستندو آنها بیشتر شکم خود را سیر میکنند و از مصرف عناصر ریز مغذی و مواد غذایی اساسی غافل هستند.
مصرف شیر و لبنیات، تخم مرغ و سبزی و میوه به ترتیب ۲۵، ۲۰ و ۲۵ درصد کمتر از مقادیر توصیه شده در سبد غذایی مطلوب پیشنهادی است. بطور کلی افراد جامعه تنها ۲۰ درصد آهن مورد نیاز و ۳۵ درصد از کلســیم مورد نیاز خودرا از رژیم غذایی دریافت میکنند.
بررسی الگوی تغذیه مواد غذایی در کشور نشان دهنده نامتعادل بودن رژیم غذایی و عدم تنوع کافی آن است. همچنین مصرف قند وشکر که صرفا مادهای انرژی زاست، بالا بوده و در حال افزایش یافتن است. ایرانیها روزانه ۱۵ گرم نمک مصرف میکنند در حالی که میانگین مصرف نمک در جهان ۶ گرم است. مصرف شیر و فرآوردههای آن بسیار کمتر از مقادیر متعارف توصیه شده برای گروههای سنی مختلف است و سهم انواع گوشت از کل انرژی به رغم افزایش مصرف سرانه از متوسط جهان و حتی در کشورهای در حال توسعه کمتر است.
در مطالعهای با هدف تعیین الگوی غذایی در بین بزرگسالان تهرانی مشاهده شد افراد جوانتر و غیر متاهل بیشتر از الگوی غربی تبعیت میکنند و زنان امتیاز بالاتری در الگوی غذایی سالم داشتند.
درمورد وضعیت سوءتغذیه و کمبود ریز مغذیها در کشور، آخرین بررسی کشوری تن سنجی در سال ۱۳۷۷ نشان میدهد سوءتغذیه پروتئین انرژی یکی از مشکلات شایع تغذیهای در کودکان زیر ۵ سال بشمار میرود.
الگوی غذایی مطلوب براساس اطلاعات جدید در زمینه مقدار استاندارد توصیه شده روزانه انرژی و مواد مغذی، عادات غذایی، رفتار مصرف کنندگان و تغییر قیمت غذایی بصورت ادواری به روز میشودکه بهتر است هر ۵ سال یکبار به روز رسانی گردد.
آخرین سبد غذایی مطلوب در سال ۱۳۹۱، با توجه به نیازهای انرژی و مواد مغذی کلیدی به استانداردها و توصیههای بین المللی برای کل جمعیت ایران و به تفکیک گروههای سنی و جنسی مختلف تدوین شده است. در این سبد که توسط وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی طراحی شده بر اساس متوسط نیاز جمعیت ایرانی به انرژی، پروتئین، ریز مغذی های کلیدی (آهن، کلسیم، ویتامین A. و ریبوفلاوین) از جدولهای مقادیر سفارش شده روزانه WHO، RDA و RDI استفاده شده است. اقلام کلیدی در این سبد غذایی مطلوب بر اساس جنس و گروههای سنی تعیین شده است و بر اساس توانایی عرضه مواد غذایی در ایران و بر اساس اقلیم و فرهنگ مردم ایران بوده است.
در حال حاضر سبد غذایی به دلایلی از جمله افزایش درآمد خانوار، سهولت دسترسی به غذا، ارتقاء فرهنگ و سواد تغذیهای مردم و افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی بهبود یافته است.
انتهای پیام/