فاطمه زمانی کارشناس مسئول کتابخانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و عضو انجمن نویسندگان کودک و نوجوان در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص آسان بودن نگارش در حوزه ادبیات کودک و نوجوان گفت: کتاب داستان خوب مانند غذا برای کودکان واجب و ضروری است و تاثیرگذاری آن بسیار عمیق است؛ نوشتن برای کودکان خیلی سخت‌تر از نوشتن برای دیگر گروه‌های سنی است. نویسنده باید در عین سادگی بسیار عمیق بنویسد و بتواند با کودک ارتباط برقرار کند و هرچه گروه سنی پایین‌تر باشد، دشواری‌های کار هم بیشتر است.

وی افزود: یک داستانِ مناسب برای کودکان باید قابل درک باشد، در حوصله مخاطب بگنجد و قدرت تفکرش را افزایش دهد. با زبان و بیان، تخیل و تجربه‌های کودکان و فهم و درک شان متناسب باشد و به رشد و پرورش شخصیت آنها کمک کند.

کارشناس مسئول کتابخانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با اشاره به سهل انگاری ادبیات کودک در میان متولیان فرهنگی اظهار داشت: رساندن پیام، انتخاب قالب مناسب، تکنیک چاپ، نوع کاغذ، نوع حروف، صحافی، جلد کتاب، تصاویر و کتابسازی از عوامل مناسب بودن یک اثر برای کودکان و نوجوانان هستند. به علاوه وجود عامل زیبایی در ادبیات کودکان، بسیار اهمیت دارد، زیرا احساسات کودکان بسیار لطیف است و این زیبایی به رشد روانی و ذهنی آن‌ها کمک کند. ادبیات کودکان باید دور از نصیحت‌های اخلاقی و شعار‌های سیاسی و اجتماعی باشد و نقش حساس و سازنده خود را به خوبی ایفا کند.

عضو انجمن نویسندگان کودک و نوجوان در خصوص کتابخوان شدن افراد با اقدام آموزش پرورش در زمینه حذف کتب کمک درسی، گفت: در بسیاری از کشور‌های جهان مطالعه کتاب‌های غیردرسی، امری نهادینه شده و کتابخوانی از دوران کودکی آموزش داده می‌شود، در حالی که در ایران متاسفانه چنین آموزش‌هایی وجود ندارد و تکیه بر مطالعه کتاب‌های درسی است و هدف، گذراندن امتحانات و موفقیت در امور تحصیلی است که این کار به تدریج کودکان و نوجوانان را از علاقه به مطالعه دور می‌کند.

زمانی افزود: به نظر می‌رسد زمان آن رسیده است که کتاب خواندن و فوائد آن از دوران مدرسه به کودکان و نوجوانان آموزش داده شود و خانواده‌ها نیز بر خواندن کتاب‌های درسی اصرار نداشته باشند و به ارزش کتاب‌خوانی توجه کنند و بدانند که مطالعه نکردن کتاب‌های غیردرسی، چه پیامد‌هایی می‌تواند برای فرزنداشان در آینده داشته باشد. ‏

زمانی با اشاره به راهکار‌هایی برای تقویت رشته ادبیات کودک و گسترش آن بیان کرد: کسی که ادبیات کودک را جدی نگیرد، حتی اگر مسئول هم باشد نمی‌تواند قدمی برای کمک به ادبیات کودک بردارد. لزوما بهتر است مسئولانی که برای ادبیات کودک تصمیم می‌گیرند، کارشناس ادبیات کودک باشند و جدی بودن آن را باور داشته باشند.

کارشناس مسئول کتابخانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در خصوص شناخته شدن نویسندگان کودک و نوجوان در سطح بین المللی گفت: تاکنون جشنواره‌های زیادی برای تقدیر از پدیدآورندگان ادبیات کودک و نوجوان در سطح ملی و بین المللی برگزار شده که در سال‌های اخیر نویسندگان ایرانی تا مرحله کاندیدا و فینالیست شدن هم پیش رفته اند و تنها یک بار یکی از تصویرگران ایرانی مهمترین جایزه بین المللی یعنی جایزه هانس کریستین آندرسن را دریافت کرده است. تا کنون جوایز و کتاب های زیادی در ایران پایه گذاری و برگزار شده اند، ولی بعد از مدتی متاسفانه تعطیل شده اند مانند کتاب سال سروش، پوپک و سلام بچه‌ها و...

عضو انجمن نویسندگان کودک و نوجوان با اشاره به مشکل جدی بر‌ای کار کردن در حوزه ادبیات کودک و نوجوان، اظهار داشت: خوب است که تدریس در حوزه ادبیات کودک و نوجوان را از دبیرستان آغاز کنیم و سپس به مقطع‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا وارد شویم. امروز به تخصص‌هایی مانند نویسندگی برای کودک و نوجوان، ترجمه از زبان‌های مختلف به فارسی و برعکس در حوزه ادبیات کودک و نوجوان، تصویرگری کتاب کودک و نوجوان، نقد ادبیات کودک، کودک و رسانه، کودک و ادبیات جهانی، نیاز داریم که هر کدام به تنهایی می‌توانند یک رشته جداگانه در دانشگاه‌ها باشد.

زمانی در خصوص کیفیت ادبیات کودک در جامعه گفت: در جشنواره‌های گوناگون و به مناسبت‌های مختلف مانند روز جهانی کودک، روز ملی ادبیات و ... برنامه‌های بزرگداشت برای پدیدآورندگان آثار کودک برگزار می‌شود که این کار تاثیر مفید و موثری برای شناساندن و قدردانی از آنان و ایجاد تعامل بین کودک و نویسندگان فراهم می‌کند. این که کودکان به هنگام مطالعه توجهی به نام پدیدآورندگان کتاب ندارند امری متداول است، ولی خوب است که آنان را نسبت به اهمیت این موضوع آگاه کنیم.

وی افزود: در وضعیت کنونی به نظر می‌رسد  ادبیات کودک  از جایگاه خوبی برخوردار باشد، زیرا اکثر خانواده‌ها نسبت به اهمیت مطالعه، آگاهی و توجه لازم را پیدا کرده اند، ولی به دلایل اجتماعی و اقتصادی شرایط چاپ و انتشار کتاب و نشریه با مشکلات زیادی روبروست.

زمانی در پایان گفت: کار کردن برای کودکان بسیار مشکل است، زیرا باید روحیه کودکان را به خوبی شناخت و صبر و حوصله کافی داشت، علم و آگاهی و دانش هم از اهمیت خاصی برخوردار است. این که کودک درون را همیشه زنده و فعال نگه داشت به نظر من از ویژگی‌های بسیار مهم برای کار با کودکان به حساب می‌آید.

انتهای پبام/