به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در نخستین در همایش «یک‌جانبه‌گرایی و حقوق بین‌الملل» که امروز در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، اظهار کرد: چند جانبه‌گرایی یک انتخاب نیست یک ضرورت است، دولت‌ها ذاتا نسبت به حاکمیت خودشان بسیار با خست عمل کرده و می‌کنند، اگر نیاز مقطعی دولت‌ها به حل مسائل از طریق چند‌جانبه‌گرایی مطرح نباشد هیچگاه چند‌جانبه‌گرایی شکل نمی‌گیرد، لذا می‌بینیم که دیپلماسی چند جانبه گرایی به عنوان واقعیت ظهور و نمود پیدا کرده و آن هم به دلیل امکان ناپذیر بودن راه حل‌های یک جانبه است.

او افزود: چندجانبه گرایی نیاز قطعی جامعه بشری است، ده‌ها سال است که دولت‌ها در دنیا بدون چندجانبه‌گرایی امکان حیات ندارند در بعضی حوزه‌ها چند جانبه گرایی را بدون فکر می‌پذیریم مثل زمانی که تلفن را بر می‌داریم و صحبت می‌کنیم یا هواپیمایی سوار می‌شویم و به جایی سفر می‌کنیم، فراموش می‌کنیم که مقررات متعدد چندجانبه سفر و مکالمه ما را امکان‌پذیر کرده است و اگر این امکانات چندجانبه نبود ما هیچ‌گاه نمی‌توانستیم کم‌ترین روابط عادی که برای ما بدیهی است انجام دهیم.

ظریف تصریح کرد: در شرایط گذار کنونی چند جانبه گرایی بیش از هر زمان دیگری به ضرورت در عرصه بین الملل تبدیل شده است، ما شرایطی داریم که دنیا دیگر غرب نیست این به معنای ضد غرب بودن نیست بلکه به معنای فراموش کردن برتری‌های نسبی غرب در حوزه اقتصاد، سیاست، مسائل دفاعی و علم و صنعت نیست بله به معنای این واقعیت است که در دنیای امروز نه تمام واقعیات و نه تمام آنچه برای جهان اهمیت دارد در غرب اتفاق می‌افتد.

بیشتر بخوانید: تصمیم FATF علیه ایران کاملا سیاسی است/ اروپا به تعهدات خود عمل نکند، گام چهارم را برمی‌داریم 

وزیر امور خارجه کشورمان تاکید کرد: در گذشته‌های دور همه اتفاقات دنیا در اروپا و در غرب اتفاق می‌افتاد، زمانی بود که اروپا و غرب تمامی اتفاقاتی که در دنیا می افتاد را تعیین مسیر می کردند؛ بعضی از ما هنوز هم متاسفانه این اعتقاد را داریم که هر اتفاقی که در دنیا می‌افتد حتماً باید غربی‌ها و آمریکایی‌ها آن را تعیین کرده باشند، اما واقعیت این است که در دنیا همه اتفاقات توسط غرب اتفاق نمی‌افتد.

ظریف اضافه کرد: ما در واقع یک جهان پساغربی داریم که همه دنیا در واقعیات مشترک هستند، اظهار کرد: یک جانبه عمل کردن نه تنها برای یک کشور بلکه برای یک فرهنگ، یک گروه و یا یک تمدن امکان ندارد.

واقعیت این است که امروز غرب نمی‌تواند همه تصمیمات جهان را اتخاذ کند و ما در جهان پساغربی قرار داریم، اظهار کرد: دولت‌ها قطعا نمی‌توانند به صورت یکجانبه برای جهان تصمیم بگیرند چرا که دولت ها، انحصار خود را در تصمیم گیری‌های جهانی از دست داده اند.

او افزود: یک جانبه عمل کردن حتی برای دولت‌ها هم غیر ممکن است، یعنی اگر تمام دولت‌های دنیا گرد هم بیایند و سایر ذی‌نفعان را فراموش کنند باز هم دولت‌ها نمی‌توانند یک جانبه برای جهان تصمیم گیری کنند، این یک واقعیت است و ما شاهد آن هستیم، چرا این اتفاق افتاده است به دلیل اینکه دولت‌ها انحصار خودشان را در تصمیم گیری جهانی و ابزار قدرت از دست داده اند، ابزار قدرت متنوع و متکثر شده است.

ظریف با اشاره به حادثه ۱۱ سپتامبر ادامه داد: هزینه‌های نظامی آمریکا به تنهایی ۱۰ برابر کشور‌های دیگر و حدود ۶۰۰ میلیارد دلار است و پس از این کشور، چین، عربستان و روسیه قرار دارند، اما با وجود این آمریکا نتوانسته امنیت مردم خود را به خوبی تأمین کند.

وزیر امور خارجه تاکید کرد: وظیفه اصلی دولت‌ها حراست از مردم خویش است، حال سؤال ما این است که آیا دولت آمریکا علیرغم دارا بودن هزینه‌های نظامی کلان توانسته در زمینه اقتصادی و بین المللی موفق باشد؟ قطعا دولت‌ها نمی‌توانند در اقتصاد دنیا سهم عمده‌ای داشته باشند، سازمان‌ها و بازیگران غیرحکومتی نه تنها می‌توانند منجر به تخریب امنیت شوند، بلکه می‌توانند امنیت را هم ایجاد کنند و این در حالی است که دولتی، چون آمریکا از تأمین امنیت مردم خود عاجز است.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان اظهار کرد: امروز در دنیا بازی با حاصل جمع صفر غیرممکن است، بازی با حاصل جمع صفر به این معناست که شما بتوانید با هزینه دیگران برای خود منفعت بخرید، این در حالی است که حتی در صفرترین بازی که همان جنگ است، پیروز و شکست خورده نداریم و هر دو طرف شکست می‌خورند. طبق گفته رئیس جمهور آمریکا، آنان ۷ تریلیون دلار در منطقه ما هزینه کرده اند، اما سؤال ما این است که آیا آمریکا امروز احساس امنیت بیشتری می‌کند؟ واقعیت این است که این چنین نیست، چرا که ترامپ خودش هم اذعان کرده که مردم آمریکا از عملکرد وی ناراضی هستند.

او افزود: حقوق بین الملل در موارد بسیار نادر و از سوی کشورهایی، چون آمریکا نقض می‌شود، اما سایر کشور‌ها در حالت عادی آن را رعایت می‌کنند و ما نباید به علت تخطی یک کشور از حقوق بین الملل بگوییم که هیچ قرارداد بین المللی نباید منعقد شود.

ظریف اظهار کرد: آمریکا نه تنها از برجام خارج شده است، بلکه می‌بینیم که از توافقنامه هایی، چون پاریس و نفتا هم خارج شده است و به هیچ قاعده بین المللی توجه نمی‌کند، در پاسخ به کسانی که به خروج آمریکا از برجام ایراد گرفته اند باید گفت که تقریبا چیزی نمانده که رئیس جمهور آمریکا از آن خارج نشده باشد، ان شاء الله همین گونه پیش بروند از شورای امنیت هم خارج می‌شوند و خیال همه راحت شود. اگر همین رویه را ادامه دهد دیگر کسی به امضای آمریکا توجهی نمی‌کند و آمریکا را از روابط خود خارج خواهند کرد.

وزیر امور خارجه تاکید کرد: نباید اقدامات اقتصادی آمریکا علیه کشورمان را تحریم بدانیم، چرا که این اقدامات مصداق تروریسم اقتصادی است، تحریم همان جنگ است و در واقع کشورهایی، چون آمریکا این جنگ را علیه افراد غیرنظامی به کار می‌گیرند که این تعریف به تروریسم نزدیک‌تر است و ما نباید از عنوان تحریم استفاده کنیم؛ هدف تحریم، اعمال قانون است، اما آمریکا کسانی را تحریم می‌کند که قطعنامه‌های سازمان ملل متحد و قوانین بین المللی را اجرا می‌کنند.

ظریف گفت: ما باید مراقب باشیم که آمریکا دوباره نتواند سیاست‌های یکجانبه گرایی خود را با پوشش چند جانبه گرایی پیش ببرد، چرا که در این صورت مقابله با آن بسیار دشوار است؛ واقعیت قضیه این است که این اقدامات آمریکا در درازمدت راه به جایی نمی‌برد و همه می‌دانند که آمریکا معتاد به تحریم است و هیچ کشوری به اندازه آمریکا به این سیاست علیه کشور‌ها رجوع نکرده است.

او اظهار کرد: برخی از کشور‌ها همواره به دنبال تحریم کشور‌های مقابل خود هستند، حقوق بین الملل، دولت‌ها را از توسل به ابزار‌های مخربی، چون تحریم برای پیشبرد مافع سیاسی بر حذر می‌دارد؛ تحریم‌ها علاوه بر آنکه اثرات بسیار مخربی بر ملت‌های هدف دارند، دارای آثار منفی در کشور‌های ثالث هستند و وضعیت را برای این کشور‌ها بسیار پیچیده می‌کند.

ظریف تثربح کرد: حقوق بین الملل، کشور‌ها را ملزم به آن کرده که از سیاست‌های یکجانبه گرایانه و زورمدارانه دست بردارند و به سمت اقدامات دیپلماتیک و چندجانبه گرایی حرکت کنند.

وزیر امور خارجه کشورمان در پایان خاطرنشان کرد: در شرایط فعلی اگر چه آمریکا موفق شده است که با استفاده از زور و قلدری خود و با استفاده از جایگاهی که در عرصه اقتصادی و بانکی دارد، بسیاری از دولت‌ها را وادار به تبعیت از تحریم‌ها علیه ایران کند، اما این وضعیت برای آمریکا هم هزینه‌های سیاسی و اجرایی گزافی داشته است و آمریکا برای قبولاندن این سیاست خود به سایرین مجبور شده که هزینه‌های زیادی را بپردازد.

انتهای پیام/

سخنرانی ظریف در دانشگاه علامه طباطبایی