به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، وحدت اسلامی به معنای یکی شدن مذاهب نیست. این وحدت نه شدنی است و نه منظور داعیان این وحدت است. وحدت به معنای نادیده گرفتن اختلافات و شیعه شدن سنی، یا سنی شدن شیعه نیست.مقصود از وحدت اسلامی همبستگی مسلمانان و اتحاد پیروان مذاهب گوناگون با وجود اختلافات مذهبی، در برابر دشمنان اسلام و بی گانگان است.معنای صحیح وحدت شیعه و اهل سنت این است که با توجه به این که بین دو مذهب مشترکات بسیاری است، دو گروه باید بر محور این مشترکات به هم نزدیک شوند؛ برای حفظ و تعالی اسلام با همدیگر همکاری و همیاری داشته باشند؛ چرا که هر دو دشمن واحدی دارند. دشمنان اسلام، دشمنان هر دو مذهب هستند. در برابر این دشمنان و برای جلوگیری از سوء استفاده آنان از اختلافات باید در مقابل آن‌ها بر وجوه اشتراک خود تکیه کنند، تا بتوانند بر دشمنان اسلام که دشمن مشترک شیعه و سنی هستند، از خود دفاع کنند.

شیعه و سنی، قرن‌های طولانی است که در مسائل گوناگون اختلاف نظر دارند و این امر، گاه از سوی فتنه انگیزان مایه گسست‌ها، بلکه نزاع‌های فراوان در تاریخ شده است، و بی‌گمان، یکی از عللِ ضعف مسلمانان در حال حاضر در برابر هجمه استعمار غرب، همین امر بوده است. شیعه و سنی هر دو مسلمان و در اعتقادات، احکام، اخلاق و ... دارای مشترکات زیادی هستند، البته اختلاف‌هایی هم دارند که انکارشدنی نیست، اما این اختلاف‌ها نباید منجر به خصومت و دشمنی شود و به اساس اتحاد و برادری اسلامی ضربه وارد سازد.وحدت به معنای ترک و تعطیل کردن مباحثات و مناظرات علمی بین این دو مذهب نیست. با حفظ وحدت و یکپارچگی نیز می‌توان در محیط‌های علمی مناظرات علمی برقرار کرد؛ به گونه‌ای که دشمنان نیز نتوانند سوء استفاده نمایند. روشن است که برای رسیدن به اتحاد، نخست باید عوامل تفرقه و موانع اتحاد را از سر راه برداشت، و به طرفین شناختی صحیح از عقاید و افکارِ یکدیگر بخشید، و این، جز با بحث و مذاکره علمی بین دانشمندان ممکن نیست. "اتحاد" به معنای نفی آزادی اندیشه و تحقیق، حقیقت­جویی و عدالت خواهی نیست. اتحادی مطلوب است که در کنار این ارزش‌ها مطرح گردد.

بزرگانی از هر دو مذهب شیعه و سنی در جهت پا گرفتن این وحدت کوشیده اند. افرادی؛ چون آیت الله بروجردی، حضرت امام خمینی، علامه شرف الدین، سید جمال الدین اسدآبادی، امام موسی صدر از میان شیعه و شیخ شلتوت و دیگران از بین اهل سنت را باید نام برد که در عرصه شکل گیری وحدت بین مسلمانان گام‌های مؤثری برداشته­اند.

در بین مسلمانان زمینه‌های وحدت بسیاری وجود دارد که با محور قرار دادن آن‌ها می‌توان وحدت بین مسلمانان و قدرت یافتن آن‌ها را شاهد بود؛ خدا، قرآن، رسول اکرم (ص)، حضرت علی (ع)، مسئله مهدویت، محبّت اهل بیت (ع)، دفاع از مردم فلسطین، مقابله با دشمنی‌های اسرائیل و آمریکا، از زمینه‌های وحدت امت اسلامی هستند.

وحدت و انسجام اسلامی در سیره نظری و عملی امام خمینی (ره)

مسأله وحدت و انسجام اسلامی از مسائل مهم و حیاتی در ذهن و فکر امام راحل بود. ایشان منادی بزرگ وحدت بین مسلمانان بودند و بار‌ها در فرمایشات خود مسلمانان را به این امر مهم سفارش کرده اند.  امام خمینی (ره) در بیانات خود منظور از وحدت و انسجام اسلامی را بصورت مبسوط تشریح کرده اند که به مناسبت هفته وحدت  به بخش هایی از آن  اشاره می کنیم.در کتاب صحیفه امام خمینی (ره)، ج ۲۱ ایشان برتقویت وحدت مسلمانان در مقابل دشمنان تاکید داشته و فرمودند: امروزی که همه با ما مخالفند، ما خودمان باید با هم باشیم، نمی‌گویم نیستیم که الان ... من در عین حالی که می‌گویم شما با هم هستید، می‌گویم بیشتر باشید، می‌گویم این را نگهش دارید. امروز همه با ما مخالفند، ما خودمان باید حفظ کنیم وحدتمان را، هر چه آن‌ها خلاف کنند، ما وحدتمان باید قویتر باشد، هرچه تبلیغات آن‌ها زیاد بشود ما باید وحدت مان زیادتر بشود. آنها همه تبلیغات را برای این می‌کنند که اختلاف ایجاد کنند.بنیانگذار جمهوری اسلامی همواره معتقد بودند که باید به دور از تفرقه و با وحدت کلمه دشمنان را در هم کوبید که اگر این کار صورت نگیرد، آن‌ها زودتر اقدام و بر ما غلبه می‌کنند و دیگر ما نمی‌توانیم کاری از پیش ببریم.

منظور از وحدت امت اسلامی این نیست که حتی از بحث و بیان موضع اعتقادی و فقهی خویش خودداری نمایند بلکه مقصود این است که نخست فرق مسلمین یکدیگر را به طور صحیح بشناسند، از مواضع فکری و اعتقادی هم آگاهانه مطلع شوند و جهت حفظ و گسترش کیان و بنیاد اسلام عزیز از نزاعی که قرآن کریم آن را نهی فرموده، بازایستند و برای دفاع از ساحت مقدس قرآن مجید و اصول ثابت و مشترک اسلامی در برابر د شمنان امتی متحد و ملّتی متشکل و جماعتی همنوا و هم جبهه باشند. مخالفین اتّحاد مسلمین برای اینکه از وحدت اسلامی مفهومی غیرمنطقی و غیرعملی بسازند آن را به نام وحدت مذهبی توجیه می‌کنند تا در قدم اول با شکست مواجه گردد.

بدیهی است که منظور علمای روشنفکر اسلامی از وحدت اسلامی حصر مذاهب به یک مذهب یا اخذ مشترکات مذاهب و طرد مفترقات آن‌ها نیست که نه معقول و منطقی است و نه مطلوب و عملی، بلکه منظور این دانشمندان متشکل شدن مسلمین است در یک صف در برابر دشمنان مشترکشان و این کار اضافه بر اینکه با موازین کتاب و سنت سازگا ر است معقول و مطلوب هم خواهد بود. صحیفه امام ج ۹، ص

دشمن به دنبال تاکید بر تفاوت‌ها مانع اتحاد مسلمانان می‌شود

وسعت سرزمینی کشور‌های اسلامی از اندونزی در شرق آسیا تا مراکش در غرب آفریقاست و نیمی از نقاط استراتژیک جهان، منابع غنی گاز و سایر معادن نیز در این کشور‌ها وجود دارد. اگر کشور‌های اسلامی متحد شوند به ابر قدرتی تبدیل می‌شوند که قدرت‌های دیگر در مقابل آن رنگی نخواهد داشت.  استعمار از دیر باز به این واقعیت پی برده بود و سیاست تفرقه بینداز و حکومت کن را دنبال می‌کرده و سعی داشته است که بین جهان اسلام از هر طریق ممکن اختلاف ایجاد کند تا اتحادی میان آنها حاصل نشود و زمینه برای استعمارگران و غارت کشور‌های اسلامی فراهم شود، در حالی که مسلمانان به خداوند، پیامبر گرامی اسلام و به قرآن کتاب آسمانی اعتقاد دارند و نقاط مشترک آنها محسوب می‌شود، به همین منظور دشمن بر روی تفاوت‌ها تمرکز کرده است و سعی دارد این تفاوت‌ها را به اختلافات و تعارضات تبدیل کند.

دشمن سعی دارد بین شیعه و سنی اختلاف و تفرقه بیندازد و حتی جریانات نفوذی را در این کشور‌ها و در میان مسلمانان ایجاد کند و آنها با اعمال خود این اختلافات را تشدید کنند. پیش‌تر سیاست انگلیسی تفرقه بینداز و حکومت کن به گستردگی در جهان اسلام به کار گرفته می‌شده است، حضرت امام (رحمه الله علیه) با شناخت کافی و مبسوط از توطئه‌های دشمن شعار وحدت جهان اسلام را مطرح کردند و یکی از ابتکارات جمهوری اسلامی ایران نام نهادن هفته وحدت بود.

 جمهوری اسلامی ایران تلاش دارد بر اساس دستورات واقعی اسلام عمل کند و تعداد برادران اهل سنت کمتر از شیعیان است. دشمن تلاش کرده است میان شیعیان و اهل سنت در کشورمان اختلاف افکنی کند تا بتواند بین ایران و کشور‌هایی که اهل سنت هستند تفرقه بیندازد، این سیاست در ایران شکست خورده و بر مقوله "وحدت" توسط حضرت امام و رهبر معظم انقلاب تاکید شده است. اکثریت قریب به اتفاق اهل سنت بر این مسئله واقف بوده و توطئه‌های دشمن را خنثی می‌کنند و امروزه شاهد هستیم که حکومت‌هایی که بر اختلافات میان شیعه و سنی تاکید می‌کنند دست به جنایات متعددی علیه هر دو مذهب می‌زنند.مدعیان اهل سنت یعنی وهابی‌ها سایر مذاهب سنی را دشمن تلقی می‌کنند و با انفجار در مساجد آن‌ها را به کشتن می‌دهند.

داعش یکی از مصادیق بارز در زمینه تخریب وحدت بوده و یکی از اعتقادات آنها این بوده است که کسانی که به حج می‌روند به جای پرستش خداوند سنگ را پرستش می‌کنند پس آنها مشرک بوده و باید آن‌ها را نابود کرد و معتقد بودند که کعبه باید خراب شود. طبیعتا باید مراقب بود که در دام این تفرقه افکنی‌ها گرفتار نشویم متاسفانه در میان شیعیان نیز برخی با اقدامات غیر معقولانه خود سعی در تخریب مذهب دارند که باید از اقدامات آن‌ها جلوگیری شود و حتی سعی می‌کنند با رفتار خود میان دو مذهب بزرگ اسلام اختلاف بلکه خصومت ایجاد کنند که می‌توان گفت آن‌ها در خدمت بیگانگان و قدرت‌های غربی هستند.

بهترین راه رسیدن به وحدت، ایجاد بستر گفت‌وگو میان ملت‌هاست

وحدت، اتحاد و یکپارچگی همواره سرفصل‌های مورد تأکید برای پیروزی و غلبه بر دشمن هستند. امروز منطقه غرب آسیا روی بشکه باروت قرار دارد و بیش از هر زمان دیگری نیازمند صلح و وحدت ملت‌های منطقه است. دولت‌های ایالات متحده آمریکا و رژیم صهونیستی همواره تلاش دارند تا این منطقه را با ناآرامی و عدم‌امنیت مواجه کنند و برای این خواسته به تفرقه‌افکنی در امت‌های مسلمان و ایجاد اختلافات قومیتی روی آورده‌اند. متاسفانه شاهد آن هستیم که برخی کشورهای منطقه در دام این اختلاف‌افکنی‌های قومیتی افتاده‌اند و علاوه بر جنگ و خونریزی انسان‌های بی‌گناه، با شعار صلح‌طلبی، اختلافات قومیتی را رنگ‌آمیزی می‌کنند.

دولت جمهوری اسلامی همواره با تاکید بر میانه‌روی و احترام به اقلیت‌های دینی و محترم شمردن حقوق تمامی افراد از هر نژاد و همچنین ارائه طرح‌هایی مانند صلح هرمز، پرچمدار وحدت، یکپارچگی و ثبات در منطقه غرب آسیا بوده است.به نظر می‌رسد برای رسیدن به صلح و ثبات پایدار در منطقه که همانا از کانال وحدت عبور می‌کند می‌توان به برگزاری کنفرانس وحدت اسلامی و نشست‌های هم‌اندیشی در بین مذاهب و ادیان مختلف و شرکت نمایندگان ملت‌های مختلف اشاره کرد. در حقیقت باید گفت که بهترین، کوتاه‌ترین و کم‌هزینه‌ترین راه برای رسیدن به وحدت ایجاد بستر گفت‌وگو میان ملت‌هاست.

کنفرانس وحدت اسلامی،دغدغه مند در تقریب مذاهب

این کنفرانس که اولین دوره آن از سال ۱۳۶۵ و با اعلام نامگذاری ۱۲ تا ۱۷ ربیع الاول به عنوان هفته وحدت شکل گرفت، کمترین تاثیر آن می‌تواند تجمع متفکرانی از کشور‌های مختلف باشد تا در کنار هم راهی برای وحدت یکپارچگی و تشکیل امت واحده اسلامی پیدا کنند. تا سال ۱۳۶۹ متولی برگزاری این کنفرانس سازمان تبلیغات اسلامی بود و کنفرانس اول تا چهارم را این سازمان برگزار کرد، اما از سال ۱۳۶۹، همزمان با تاسیس مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، این امر بر عهده مجمع گذاشته شد.

هدف از برگزاری کنفرانس وحدت، ایجاد زمینه‌های اتحاد و همبستگی جهان اسلام و همفکری علما و دانشمندان به منظور نزدیک سازی دیدگاه‌های علمی و فرهنگی آنان در زمینه‌های فقهی، اصولی، کلامی، تفسیری و… و نیز بررسی مسایل و مشکلات مسلمانان و ارایه راه حل‌های مناسب و موضع‌گیری مشترک در برابر آن است.  میهمانان کنفرانس از میان شخصیت‌های فرهیخته، وزرای کشور‌های اسلامی، علماء و مفتیان، اساتید دانشگاه‌ها و سایر مجامع علمی و فرهنگی داخل و خارج کشور انتخاب می‌شوند. تاکنون صد‌ها متفکر، عالم و مصلح از سراسر جهان و هزاران نفر از علما و متفکران شیعه و اهل تسنن از مناطق گوناگون ایران در این کنفرانس شرکت کرده و به ارایه مقاله، سخنرانی و بیان دیدگاه‌های خود پرداخته اند.

انتهای پیام/

گزارش از نرگس رمضانی