به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، همواره بزرگان این سرزمین برای رونق فرهنگ آن تلاش کرده و آثار ارزشمندی را برای آیندگان خود به یادگار گذاشتند. آثاری مانند شاهنامه، گلستان و بوستان و دیوانهای شعر شاعران بزرگ ایران زمین. مردم ایران همواره با داستانها و اشعار کهن این بزرگان آشنایی داشته و دارند؛ زیرا از بدو تولد و در دوران مدرسه بارها نام آثار شاعران را میشنوند و میخوانند؛ اما باید گفت که کم لطفیها به آثار سرزمین خودمان کم نبوده است. بسیاری از مردم کمبود فرصت را بهانه قرار میدهند و از خواندن اشعار بزرگان دست میکشند؛ در حالی که امروز مردم زمان بسیاری را در فضای مجازی میگذرانند که شاید فایدهای برایشان نداشته باشد. این موضوع به کودکان و فرزندان هم سرایت میکند؛ زیرا والدین خود را الگو قرار میدهند و شاید زمانی برسد که کودکان از فردوسی و حافظ و سعدی بی خبر باشند و ندانند تاریخ کشور چه بزرگانی را تربیت کرده و برای آنها به یادگار گذاشته است.
باید برای کودکان فرهنگ سازی شود و این فرهنگ سازی از خانواده و توسط والدین آغاز گردد. کودکان امروز بسیاری از شخصیتهای انیمیشنی غرب را میشناسند و زمان خود را برای تماشای آنها میگذارند. در حالی که با تاریخ و نام شخصیتهای ایرانی غریبه هستند. راههای بسیاری وجود دارد که باید از آنها استفاده و آموزش کودکان را آغاز کنیم. ممکن است خانواده ای با درست خوانی شاهنامه و اشعار شاعران بزرگ مشکل داشته و نتواند قصه را به درستی منتقل کند؛ بنابراین نخستین راهی که به نظر میرسد استفاده از یک شخص راهنما در این مسیر است.
بهناز حقیقی مدرس شاهنامه خوانی در خصوص وضعیت فعلی شاهنامه خوانی کودکان و علاقه مندی آنها به داستانهای کهن ایرانی در گفت و گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان،گفت: در حال حاضر خانوادهها کمتر زمانی را برای شاهنامه خوانی کودکان در منزل اختصاص و ترجیح میدهند با صرف هزینه و ثبت نام در کلاسهای مختلف زمان کودکان خود را پر کنند. البته خانوادههایی هستند که به این موضوع اهمیت میدهند و علاقهمند به آن هستند؛ ولی چیزی که در اکثریت جامعه دیده میشود این است که فرصتی برای شاهنامه خوانی و بازخوانی داستانهای کهن ایرانی وجود ندارد. چیزی که بیشتر دیده میشود چشم و هم چشمی خانوادهها یا نشان دادن توانایی کودکان خود است؛ برای نمونه فرزند خود را در کلاس غزل خوانی حافظ ثبت نام میکنند، زیرا فرزند فلانی به خوبی حافظ میخواند و همین مسابقهای را میان بزرگترها ایجاد کرده است. درحالی که بهتر است به علایق کودک توجه شود.
وی افزود: در گذشته خانوادهها برای کودکان قصه میخواندند و برای این موضوع زمان میگذاشتند، اما امروزه این مسئله کمرنگتر شده است. با این حال نباید خانوادههای علاقهمند به شاهنامه خوانی را ندیده گرفت. کودکانی که در این کلاسها شرکت و با شاهنامه و ادبیات فارسی آشنا میشوند، نگاه بهتری به موضوعات و دقت بالایی به مسائل دارند و تحلیل هایشان با کودکان دیگر متفاوت است.
حقیقی در خصوص جذابیت عروسکها و انیمیشنهای غربی در میان کودکان امروزی گفت: زمانی که برای کودکان داستان اسفندیار و رویین تنی او را تعریف میکنم، باور آن برای کودکان سخت است و مدام درباره آن سوال میپرسند؛ ولی انیمیشنهای غربی را به راحتی میپذیرند. شاید علت آن این است که انیمیشنها و قصههای آنها را مدام دیدند و از طرفی لباسها و لوازم آنها برای کودکان تولید میشود و همه اینها در باور پذیری شخصیتها تاثیرگذار است؛ اما درخصوص شاهنامه این موضوع بسیار کمرنگ است. البته انیمیشن «آخرین داستان» تولید و بعد از اکران هم محصولات جانبی عرضه شد. زمانی که این کارها و حمایتها بیشتر شود، میتواند قدم خوبی در فرهنگ سازی مخاطب باشد و کودکان با داستانها و شخصیتهای ایرانی ارتباط برقرار میکنند.
حقیقی در خصوص وضعیت اقتصادی خانوادهها و ناتوانی در شرکت در کلاسهای شاهنامه خوانی بیان کرد: در حال حاضر اینترنت دسترسی به اجراها و فیلمها و خوانشها و قصهها را در اختیار همه قرار میدهد و از طرفی کتابهای خوب و متنوعی برای گروههای سنی مختلف چاپ شده است و هر خانواده علاقه مندی میتواند در منزل با فرزند خود تمرین کند یا میتواند از افراد توانمند راهنمایی بگیرد. مسئله اصلی علاقه است و اگر فردی این مسئله را اولویت خود قرار دهد، میتواند خوراک مناسب را برای فرزند خود و حتی شاگردانش پیدا کند و حتی روشهای مدرنی را ارائه دهد. البته جایگاه ارزنده نقالی و شاهنامه خوانی به سبک سنتی بر کسی پوشیده نیست، ولی ما هم تلاش میکنیم تا کمی شاهنامه را به شکل و شیوه امروزی بیان کنیم.
او ادامه داد: از نظر من نمیتوان برخی چالشها و داستانهای شاهنامه را برای کودکان بازگو کرد؛ زیرا قابل درک نیست. ولی اینکه کودکان با نام جمشید پادشاهی که جشن نوروز باستانی را بنا نهاد آشنا باشند، کافی است و این موضوع در داستانهای دیگر هم قابل تعمیم است. من روی سه داستان شاهنامه کار کردم تا آنها را به زبان کودکانه و به صورت شعر اجرا کنیم که یکی از آنها در برنامه تلویزیونی رادیو شب از شبکه شما پخش شد.
حقیقی با اشاره به اینکه امیدوارم با ادبیات فارسی آشتی کنیم، گفت: سعدی، حافظ و فردوسی و تمام بزرگان ایران دنیایی را ایجاد و گفتنیهای فراوانی به یادگار گذاشتند که برای کودکان و بزرگسالان خوب است. این روزها که در خانه هستیم فرصت را غنیمت بشماریم و با مطالعه اشعار ایرانی، مولانا و خیام حال دل خود را خوب کنیم. قرار است در ۴۰ جلسه تمام قصههای شاهنامه را مرور کنیم که عنوان این دوره "چله نشینی با فردوسی" است و در کمتر از یک سال کل شاهنامه را مرور میکنیم. به امید خدا این جلسات در فرهنگسرای اندیشه و بعد از ایام نوروز برگزار میشود. این دوره میتواند برای تصویرگران و نویسندگان و مربیان و مادران و پدران علاقهمند مفید باشد.
انتهای پیام/