پوپک اسدی، فوق تخصص بیماری‌های غدد و متابولیسم در گفت و گو با خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره نکات حائز اهمیت بیماران دیابتی در این ماه مبارک اظهار کرد: ماه مبارک رمضان زمان مناسبی برای پاکسازی روح و جسم است و در صورتی که شرایط روزه گرفتن مهیا باشد، باعث کمک به کنترل قند خون، چربی و کاهش وزن خواهد شد.

او افزود: از جمله نکات مهم می‌توان به بررسی ریسک بیماری، مانیتور کردن قند خون، کنترل رژیم غذایی و مایعات، ورزش و فعالیت فیزیکی مناسب، تنظیم دُز دارو‌ها با توجه به شرایط بیماری توسط پزشک (Adjust) و زمان افطارکردن (شکستن روزه) اشاره کرد.

این فوق تخصص بیماری‌های غدد و متابولیسم افزود: بیماران از نظر ریسک خطر به ۳ دسته تقسیم می‌شوند:

 افراد بسیار پرخطر: شامل افراد مسن با بیماری زمینه ای، افرادی که در ۳ ماهه اخیر با افت شدید قند خون رو به رو شده اند، افراد دیابتی نوع ۱ که قند‌های کنترل نشده دارند (میانگین قند سه ماهه بالاتر از ۹/۵_ A۱c)، افرادی که دچار نارسایی کلیه و استیج ۴ و ۵ هستند، عوارض عروق بزرگ (سکته قلبی، نارسایی قلبی، نارسایی پیشرفته کلیوی و دیالیز)، دیابت در زمان حاملگی که با انسولین تحت درمان قرار گرفته اند.

افراد پرخطر: شامل افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ (قند‌های غیر قابل کنترل) یا قند‌های قابل کنترل با چند دارو یا انسولین میکس، نارسایی کلیه استیج ۳، دیابت در زمان حاملگی که با رژیم غذایی تحت کنترل هستند؛ افراد دارای عوارض عروق بزرگ (پایدار یا stable) و دیابت نوع ۱ کنترل شده است.

 افراد ریسک متوسط تا پایین: شامل دیابت کنترل شده و دیابتی‌هایی که با روش شیوه زندگی مناسب یا با دارو‌های متفورمین، انسولین پایه تنها و SGLT۲ inh/TZD/DPP۴ inh/GLP۱ Agonist تحت درمان قرار گرفته اند.

او در خصوص عوارض روزه داری افراد دیابتی گفت: این عوارض مواردی مانند کم آبی، افزایش امکان لخته خون، نارسایی کلیه، افزایش و کاهش قند خون و در نتیجه کُمای ناشی از آنها، تغییرات وزن و اختلالات الکترولیتی را شامل می‌شود. همچنین بیماران دیابتی با قند خون پایین‌تر از ۷۰ یا بالاتر از ۳۰۰ (به خصوص بعد از سحر یا علائم ناشی از افت قند خون) می‌توانند روزه خود را بشکنند و افطار کنند.

اسدی در خصوص نحوه استفاده از داروی دیابت در ماه مبارک رمضان بیان کرد: احتمال افت قند خون با متفورمین کم است، بنابراین بیماران با دستور پزشک می‌توانند؛ روزه بگیرند. در صورتی که یک مرتبه در روز مصرف می‌کردند، باید متفورمین را بعد از افطار استفاده کنند. همچنین اگر مصرف متفورمین ۲ مرتبه در روز بود، بعداز افطار و سحر باید استفاده کنند و اگر ۳ مرتبه در روز بود؛ دُز صبح یک مرتبه زمان سحر و دُز ظهر و شب یکمرتبه بعد از افطار مصرف شود.

او افزود: در رابطه با دارو‌های SGLT۲ inh (گلوریپا یا پگلینو) نیازی به تغییر دُز وجود ندارد و باید زمان افطار مصرف شود؛ اما نکته حائز اهمیت آن است که همزمان با مصرف این دارو مایعات فراوان مصرف کنند تا دچار کم آبی بدن نشوند. برای افراد مسن، افرادی که نارسایی کلیه و افت فشار دارند و یا تحت درمان‌های مُدرن قرار گرفته اند، این دارو مصرف نشود. 

اسدی ادامه داد: مصرف انسولین اگر ۳ مرتبه در روز استفاده می‌شود، میزان دُز باید کمتر شود و ۲ مرتبه در روز یعنی افطار و سحر انجام شود. به این صورت که دُز شب را در افطار و دُز ظهر را در سحر مصرف کنند؛ میزان دُز انسولین در موقع سحر باید بین ۲۵ تا ۵۰ درصد تحت نظر پزشک کم شود.

این فوق تخصص بیماری‌های غدد و متابولیسم تشریح کرد: دفعات چک قند خون در افراد کم خطر، ۱ یا ۲ مرتبه در روز و در خصوص افراد پرخطر باید به طور مکرر انجام شود. همچنین قند قبل سحر باید ۱۲۰ و ۲ ساعت بعد سحر و افطار حدود ۱۶۰ باشد. میزان قند خون در زمان بعد از ظهر باید بالای ۷۰ باشد؛ زیرا پایین‌تر از این عدد افت قند خون محسوب می‌شود. توصیه می‌شود تحرک در افراد دیابتی به میزان مناسب صورت بگیرد؛ اگر فعالیت فیزیکی بیش از حد باشد باعث افت قند خون در بیماران دیابتی می‌شود. همچنین پیاده روی به مدت ۱۰ دقیقه در روز را فراموش نکنید.

او در ادامه افزود: A۱c یا قند ۳ ماهه به شرط اینکه بیمار افت قند نداشته باشد و تصمیم به گرفتن روزه دارد؛ باید پایین‌تر از ۷ باشد.

پوپک اسدی در پایان گفت: رژیم غذایی مناسب باید حدود ۴۵ تا ۵۰ درصد کربوهیدرات، ۲۰ تا ۳۰ درصد پروتئین و کمتر از ۳۵ درصد رژیم غذایی چربی باشد. غذا با ارزش غذایی قند پایین و فیبر بالا باشد و مایعات فراوان مصرف شود. همچنین عدم مصرف قهوه و کافئین و نوشیدنی و دسر‌های شیرین از نکات حائز اهمیت است.

بیشتر بخوانید:

باید‌ها و نباید‌های تغذیه در فصل بهار

ماه مبارک رمضان، راهکاری برای تقویت ایمنی بدن

توصیه‌های تغذیه‌ای برای روزه اولی‌ها

انتهای پیام/