به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمانشاه؛ مرادی بیستونی کارشناسان گردشگری تاق کوچک و تاق بزرگ را دو اثر منحصر بفرد مجموعه تاریخی تاق بستان برشمرد و گفت : این مجموعه به دلیل وجود چشمه‌های گوارا در طرفین و مقابل تاق و حجاری‌هایی که از ادوار مختلف ساسانی در آن انجام شده، در نوع خود بی نظیر است.

او گفت : در کنار تاق کوچک صحنه تاج گذاری اردشیر دوم را داریم که مربوط به ۱۷۰۰ سال قبل است. در تاق بزرگ هم سنگ نگاره تاجگذاری خسرو پرویز و در تاق کوچک هم که بین سنگ نگاره اردشیر دوم و تاق بزرگ قرار گرفته مراسم تاجگذاری شاپور دوم و سوم به تصویر کشیده شده است.

او بابیان اینکه اثر تاق بستان در دو بخش نقوش و خطوط که در دوره ساسانیان حجاری شده دارای اهمیت بالایی است، افزود: در داخل تاق کوچک کتیبه‌ای به خط پهلوی ساسانی حجاری شده که به معرفی نقش‌های داخل این تاق می‌پردازد و یک مزیت است که ما به وسیله آن بطور قطع می‌توانیم بگوییم این دو نقش، نقش‌های شاپور دوم و سوم هستند.

بیستونی ادامه داد: تاق بزرگ هم از چند بخش تشکیل شده که بخش انیمیشن آن قدیمی‌ترین انیمیشن صخره‌ای جهان است و از سوی دیگر لحظه لحظه یک کار شکار را در دوره ساسانی به تصویر کشیده که حائز اهمیت است، چراکه در آن با لحظه‌های مختلف شکار و شیوه شکار، پوشاک شاه و همراهانش، نقوش روی پوشاک، زیورآلات، حیوانات شکارگاه مثل فیل، گراز، گوزن و شتر، گونه‌های گیاهی و تزئیناتی که استفاده می‌‎کردند، دیده می‌شود.

او گفت: در این تاق با شیوه حجاری دوره ساسانیان آشنا می‌شویم و می‌توانیم بفهمیم از باربرداری و ایجاد نقش تا رگلاژ و پولیش آن را به چه صورت ایجاد کرده‌اند.

این کارشناس گردشگری ادامه داد: هرچند نقوش مختلفی را از حیوانات در این اثر می‌بینیم، اما نقش اسبی که به شبدیز معروف است در آن اهمیت بالایی دارد، چراکه برجسته‌ترین مجسمه اسبی است که با بیش از یک متر در دل کوه نقش شده و نکته بسیار مهم در نقش اسب شبدیز فنی است که حجار ساسانی برای آن بکار برده، به گونه‌ای که وقتی مقابل اسب قرار می‌گیریم، نمی‌توانیم نیمه دیگر صورتش را ببینیم، اما زمانی که در نزدیک اسب می‌ایستیم، نیمه دیگر صورت اسب کاملا حجاری شده و معلوم است و همان ریزه کاری‌هایی که در نیمه اول صورت اسب وجود دارد در نیمه دوم هم نقش شده که کاری شگفت انگیز است.

او به مهندسی بکار گرفته شده در حجاری این اثر باستانی هم اشاره کرد و گفت: کوه‌هایی که ما در منطقه کرمانشاه داریم، کوه‌هایی آهکی هستند که این نوع از جنس کوه باعث شده تا سنگ یکپارچه‌ای برای حجاری نداشته باشد، اما با امکانات آن زمان و بدون هیچگونه درزی این محل انتخاب شده و امروزه اگر بخواهیم چنین مکانی را با سنگی دارای بافت کامل و یکپارچه انتخاب کنیم، نیاز به کُرگیری و نمونه برداری و کار‌هایی از این قبیل است.

ابزارهای مورد استفاده در نقوش طاقبستان

بیستونی گفت: موضوع مهم دیگری که در این اثر به چشم می‌خورد این است که حجار‌هایی که این نقوش را ایجاد کرده اند، با چه ابزار‌هایی آن را انجام داده‌اند که اینگونه ظریف و با دقت نقش شده است.

او گفت: همچنین انتخاب مکان این بنای ارزشمند نیز از مسائل دارای اهمیت است، چراکه در کنار این بنای تاریخی چشمه‌هایی وجود دارد که طی ۱۷۰۰ سال با وجود فعال بودن آسیبی به اثر نرسانده‌اند و حتی در زیر گل نیلوفر که در نقش اردشیر دوم است، ساقه این گل بر روی یکی از مظهر چشمه‌ها است.

این کارشناس گردشگری درخصوص یکی از وجوه تمایزات اثر تاق بستان با سایر آثار دوره ساسانی هم گفت: در تاق بزرگ شاه از دو نفر حلقه قدرت می‌گیرد، یکی از اهورا مزاد و دیگر از آناهیتا، درحالی که در هیچکدام از دیگر نقوش دوره ساسانی شاهی را نداریم که از دو نفر قدرت بگیرد.

او افزود: همچنین در هیچ نقشی از دوره ساسانی نیست که مرحله به مرحله کاری همچون کار شکار در تاق بزرگ به نقش کشیده شده باشد .

انتهای پیام/د