با توجه به پیشرفت تکنولوژی و گذر زمان، به تدریج، مشکلات روانی، افسردگی، مصائب و موقعیت‌های تنش‌زای مردم هم بیشتر می‌شود. اما سؤال اینجاست که چه موتور محرکه‌ای وجود دارد که باعث حرکت انسان و تلاش برای رسیدن او به اهداف خود می‌شود؟ به طور مثال؛ انسان‌های متعددی در سراسر جهان وجود دارند که به دلایل متفاوتی شکست خورده‌اند و حتی وضعیت آن‌ها به هشدار رسیده است امّا همچنان به زیست طبیعی خود ادامه می‌دهند و بسیار دیده شده است که برای خود انگیزه و اهداف مختلفی را طرح‌ریزی می‌کنند و با فرمان امیدواری جلو می‌روند و حتی لحظه‌ای متوقف نمی‌شوند.

در مقابل، انسان‌های متفاوتی هم در این جهان زندگی می‌کنند که با وجود این که از لحاظ مالی، فرهنگی، تحصیلی، شغلی و اقتصادی، وضعیت آن‌ها در مقایسه با گروه‌های آسیب‌دیده بهتر است امّا احساس سرخوردگی و بی هدفی می‌کنند و این‌ها نشان می‌دهد که انگیزه، امید، هدف و تلاش برای خواسته‌ها همیشه در گروِ موقعیت‌های خوب نیست. هرچند که این موارد بی‌تأثیر هم نیستند اما افراد می‌توانند با وجود این که دیگران بگویند، نشدنی است امّا خودشان رقم‌زننده اتفاق‌های خوب زندگی شان باشند.

راحیل شمسایی، روانشناس، در گفت و گو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، در رابطه با وجود امید در زندگی اظهار کرد: براساس تحقیقات دانشمندانی چون؛ دیشیزر، الیت کانی و روانشناسان مثبت گرای دیگر، کرامت انسانی است که احساس امید را در افراد به وجود می آورد که این می تواند بیانگر میزان قوی بودن انسان در تمامی ابعاد زندگی خود باشد. چرا که هر انسانی منحصر بفرد، قابل ارزش و غیر قابل مقایسه با دیگران است. از اینرو، طبقه بندی کردن افراد و مثل هم دانستن آن ها و شرایطشان، به طور قطع، کار اشتباهی است.

وی بیان کرد: براساس پژوهش های نظریه پردازان روانشناسی مثبت گرا، افرادی که دارای مشکلات فردی، اجتماعی و جسمانی بیشتری هستند امید به زندگی بیشتری در مقایسه با دیگران دارند. زیرا این گونه افراد برای حل کردن مسائل اینچنینی خود به دنبال روش ها و راه حل های گوناگونی هستند که در نتیجه به تمامی این موارد نیز دست پیدا می کنند. اما سوال این است که این روش ها چه هستند که این افراد با وجود سختی های چند ساله زندگی شان باز هم امیدوارانه به زندگی خود ادامه می دهند؟
این روانشناس تصریح کرد: هر فردی در این جهان، امیدها و ارزش های منحصربفردی برای خود دارد که تمامی این وجه تمایزها در ذهنشان، با سوالاتی که از آن ها پرسیده می شود و باعث فکر کردنشان می شود به وجود می آید.

شمسایی در رابطه با وظیفه ای که درمانگران مثبت گرا در جوامع مختلف بر عهده دارند گفت: مشکلات موجود، تا حدی بر انسان هایی که امید به زندگی خود را ازدست داده اند، فائق آمده که این افراد با وجود داشتن توانمندی های مختلف، امّا باز هم آن ها را نادیده می گیرند که در این جا وظیفه درمانگر این است که تا حد زیادی مشکلات موجود را برای فرد آسیب دیده کمرنگ تر کند و امید واقعی را به او نشان دهد و اهداف مهمی که رسیدن به آن ها، برای او دست یافتنی است را بازسازی کند.

وی ادامه داد: نکته حائز اهمیت این است که امیدهای مذکور، همان امیدهای درونی خود فرد است و درمانگر نباید هیچ گونه امید واهی را به فرد آسیب دیده بدهد. چرا که درمانگران برای این گونه افراد، انگیزه نمی سازند بلکه همان انگیزه شان که حتی می تواند کم هم باشد را به آن ها نشان می دهند. زیرا انگیزه افراد آسیب دیده تحت تاثیر مشکلات و مسائل اجتماعی موجود پوشیده شده اند و درمانگران با مصاحبه های بالینی، امید و انگیزه های این افراد را برای آن ها نمایان می کنند تا بتوانند حتی سخت ترین مشکلات اجتماعی، فردی و خانوادگی خود را به راحتی حل کنند.

این روانشناس با اشاره به این که حل کردن مسائل زندگی با بالا بردن امید افراد، امری تحقق پذیر است، افزود: روانشناسان وظیفه دارند توانایی و موفقیت های افراد را به آن ها نشان دهند و در ذهنشان نهادینه کنند که در این میان، اشخاص قدرتمند و توانمندی هستند که با وجود تمامی مشکلات، پای زندگی خود ایستاده اند و الگوهای خوب و موفقی هم برای دیگران به حساب می آیند که می توانند باعث تغییرات مثبت در زندگی آن ها شوند.

شمسایی تاکید کرد: تغییرات خوب به دلیل سیستمی بودن، به حدی موثر هستند که اگر افراد آسیب دیده با چنین تغییراتی روبرو شوند و امید و انگیزه های خود را به خاطر آورند و لمس کنند، قطعا باعث تغییرات اینچنینی در افراد دیگر هم می شوند که رمز موفقیت در جامعه کنونی نیز، چنین تغییرات مثبت و انگیزشی است.

وی اذعان کرد: این که افراد جامعه، صرفا نیمه خالی و یا پر لیوان را ببینند کار درستی نیست. زیرا درون هر دو نیمه لیوان و سختی ها و آسانی های زندگی هر فردی، توانایی هایی وجود دارد که اگر دائم از مشکلات و یا آسانی های زندگی اش بگوید چراغ امید و توانایی های خود را کم سوتر می کند.

این روانشناس تصریح کرد: روانشناسان، سختی های افراد و قدرت آن ها برای غلبه بر این سختی ها را مشاهده و برای حفظ این قدرت به آن ها کمک می کنند که همه این ها باعث دوباره پررنگ تر شدن عشق و امید این افراد برای زندگی می شود.

شمسایی گفت: نکته مهم در زندگی و تعامل های اجتماعی این است که اگر انسان ها در روابط خود با اطرافیانشان، به جای برجسته کردن نقاط ضعف یکدیگر، نقاط قوت را بیشتر ببینند، باعث می شوند که این نقاط قوت برای خود فرد نیز برجسته تر جلوه کند و کمتر به مشکلاتشان فکر کنند و به دنبال آن، مشکلات زندگی هم رنگ ببازند.

وی با اشاره به وجود مشکلات در زندگی تمامی افراد، ادامه داد: خداوند مهربان در قرآن کریم می فرمایند: " ما انسان را در سختی آفریدیم. " و بزرگترین امیدها، قدرت انسان و توانایی اوست که باعث نادیده گرفتن این مشکلات و بیرون رفتن آن ها از زندگی می شوند.

این روانشناس افزود: در جامعه ما، افراد زیادی وجود دارند که با تمام مشکلات و حتی با وجود معلولیت های خود، در حال زندگی کردن و کسب موفقیت هایی هستند که حتی ممکن است هیچ روانشناسی در کنار آن ها نبوده است امّا همچنان با امید، به زندگی خود ادامه می دهند و پیشرفت های متعددی کرده و به نتایج مطلوبی هم دست پیدا می کنند.

شمسایی در پایان خاطرنشان کرد: ما در آموختن امید، باید به کودکان نگاه کنیم که هنگام یادگیری راه رفتن، چندین بار زمین می خورند و بلند می شوند و دوباره با امیدی که دارند، از راه رفتن خود دست نمی کِشند و به این کار ادامه می دهند. بنابراین، ما هم باید برای غلبه بر مشکلات، امیدهای زندگیمان را برجسته تر کنیم و در ارتباط با دیگران، توانایی هایمان را بیشتر نشان دهیم و به بیان نقاط مثبت خود بپردازیم و از جملاتی چون "چقدر امروز زیبا شده ای." ، "چقدر خوشحالم که با تو دوست هستم" و... استفاده کنیم.

بیشتر بخوانید

• خیانت؛ اپیدمی رایجِ این روز‌ها
• معیارهای صحیح؛ ضمانتی برای ازدواج موفق

گزارش از فاطمه میرزایی دخت

انتهای پیام/