به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اراک، سال گذشته برای اولین بار تصمیم گرفتم خودم را آماده کنم تا در پیاده روی اربعین سال بعد شرکت کنم. حواسم را جمع می کردم بنده خوبی باشم، تا امام حسین علیه السلام مرا به حرمش دعوت کند و در این راه قدم بردارم. اما با شیوع ویروس منحوس کووید19 نه تنها من، که خیلی از عاشقانی که هر ساله به این سفر می رفتند هم جا ماندند و نتوانستند در این مسیر قرار بگیرند. امسال مراسم باشکوه پیاده روی اربعین برگزار نمی شود و عاشقان اباعبدالله الحسین با تاسی به مقام معظم رهبری از داخل خانه ها به عزاداری می پردازند و با دلی تنگ و پر غصه نام و یاد سرور و سالار شهیدان و یاران باوفایش را زنده نگه میدارند.
به این مناسبت تصمیم گرفتم به عکس های آرشیوی پیاده روی اربعین در سالهای گذشته مراجعه کنم تا داستان های روایت شده را بازخوانی کنیم.
اربعین سال گذشته (۱۴۴۱) در حالی برگزار شد که همچون هر سال شاهد حضور بیسابقه خیل عاشقان مکتب عاشورایی حضرت اباعبدالله الحسین(ع) بودیم. حضوری که در تعاریف رسانهای دارای اکثر ارزشهای خبری است و البته هر سال نیز با حصر رسانهای در دنیا مواجه میشود و کمتر شاهد انعکاس آن هستیم. در این میان برخی رسانه ها سیاست سکوت و سانسور را در قبال این رویداد در پیش گرفته و برخی نیز با بازنمایی، وجه خاصی از این حماسه را رسانه ای می کنند. در واقع این رسانهها واقعیات را بازنمایی می کنند که بر این اساس واقعیات با عبور از صافی رسانه ها، شکل و وزنی متفاوت مییابد.
معصومه نصیری، قائم مقام انجمن سواد رسانهای در بررسی بی بی سی، ایران اینترنشنال، صدای آمریکا و صدای فردا گفت: اساسا آنچه درباره مراسم پیاده روی اربعین توسط این رسانه ها انعکاس داده شد اخباری با تیترهای «۷۷ نفر از زائران اربعین جان باختند»، «اربعین، باز شدن مرز خسروی در سایه ناآرامیهای عراق»، «بازگشت بخشی از زائران ایرانی اربعین به دلیل کمبود آب و وسیله نقلیه» و... بود که همه مطالب در جهت بازنمایی ناامنی و وضعیت نابسامان این مراسم است.
یکی از ریشههای بازنمایی غیرواقعی پنهان کردن واقعیات است. حقایق همیشه با تحریف کردن به دروغ مبدل نمیشوند، بلکه خیلی از برخوردهای حذفی، دروغی بزرگ است که سانسور نیز یکی از انواع آن است. آنچه همواره باید در نظر داشته باشیم این است که برخلاف آنچه ما فکر میکنیم رسانهها آیینهای نیستند که دنیا را بازتاب دهند. آنها اخبار را شکل میدهند و بنا بر شرایط تنها بخشهایی از واقعیت را منعکس می کنند یا گاها اطلاعات ساختگی خود را با استفاده از تکنیکهای مختلف به عنوان واقعیت به افکار عمومی تزریق می کنند. اینجا بازنمایی چهار رسانه نام برده شده کاملا متاثر از گفتنمان، ایدئولوژی و اقتصاد آنهاست.
درست است که پوشش رسانه ای مراسم پیاده روی اربعین هرساله در سکوت یا بازنمایی رسانه های غربی انجام می شود اما حقیقت اربعین و حرکت امام حسین علیه السلام موضوعی نیست که از چشمان برخی سیاست مداران، خبرنگاران،مستندسازان، عکاسان و به طور کلی انسانهای حقیقت جو مخفی بماند. حركت میلیونی ارادتمندان امام حسین علیه السلام از سرتاسر جهان از چند روز مانده به اربعین به اندازه ای عظیم بود كه حتی رسانه های فرامنطقه ای و برخی روزنامه های مطرح غربی نیز گوشه هایی از عظمت آن را بازتاب دادند.
بسیاری از رسانه ها این مراسم بزرگ را فراتر از انجام مناسك مذهبی می دانند و آن را یك گردهمایی عظیم انسانی از سراسر جهان توصیف می كنند.
تارنمای روزنامه «كریستین ساینس مونیتور» در گزارشی حركت آرام و مسالمت آمیز میلیون ها نفر به سمت كربلا را مورد توجه قرار داد و آورد: میلیون ها نفر از سراسر جهان برای حضور در یك مراسم دینی به كربلای عراق می روند. این مراسم دینی از سوی مسافران «پیاده تا بهشت» نامیده می شود. این مراسمی است كه بیشتر از آنكه جنبه مذهبی داشته باشد حركتی اجتماعی تعبیر می شود.
الکساندر دوگین نظریه پرداز، نویسنده و استراتژیست روس و جمعی دیگر از شخصیتهای فرهنگی، هنری و رسانه ای خارجی مهمان کنفرانس افق نو بودند که با مدیریت نادر طالب زاده تاکنون چندین دوره در ایران برگزار شده است.
دوگین می گوید: از نظر من حادثه پیاده روی اربعین که هر روز ابعاد بین المللی گستردهتری پیدا می کند و از همه ملیتها و ادیان از جمله مسیحیان در آن شرکت می کنند، مقدمه یک تحول اساسی در مقیاس جهانی است . من بارها این موضوع را گفته ام که دنیای مدرن با ایدئولوژی لیبرال و سرمایه سالارانه اش به پایان رسیده و جز بحران آفرینی دستاورد دیگری برای بشریت ندارد و بشر امروز محتاج یک رستاخیز معنوی و الهی است که مایه های آن قویا در انقلاب اسلامی و نهضت امام خمینی وجود دارد. ما به عنوان مسیحیت ارتدوکس در روسیه نیز پیگیر این نهضت معنوی هستیم و راه نجات را ایستادگی در مقابل امپریالیسم مدرن و عاری از معنا و مشحون از ماده پرستی آن می بینیم و از این جهت با جمهوری اسلامی ایران و نقشه راهی که از سوی آیت الله خامنه ای برای آینده انقلاب اسلامی ترسیم می شود، احساس قرابت ویژه ای می کنیم.
دوگین با تشبیه کردن پیاده روی اربعین به یک حرکت آخرالزمانی، اظهار داشت:«این پیاده روی نشانه ای مهم از آمادگی برای یک تحول معنوی جهانی و آخرالزمانی است. من به عنوان یک مسیحی ارتدوکس با رویکرد آخرالزمانی انقلاب اسلامی که خود را حرکتی آماده گر برای ظهور مسیح و مهدی می داند، موافقم و امیدوارم با آن حادثه عظیم که پیروان همه ادیان منتظر آن هستند، فاصله زیادی نداشته باشیم. پیاده روی اربعین به یک حادثه آخرالزمانی شباهت بیشتری دارد تا یک حادثه عادی و معمولی. ما و همه کسانی که در جستجوی عدالت و معنویت در دنیای ظلمت و ستم زده مدرن هستیم باید با همدیگر متحد شویم و این پیاده روی جلوه ای از این اتحاد است.»
شیعیان نیجریه ، کشوری که تا چهل سال پیش جز اقلیتی بسیار محدود شیعه ای نداشت اما اکنون تنها در طول سه دهه بیش از ده میلیون نفر از اهل سنت و یا مسیحیان این کشور به مذهب شیعه گرویده اند. شیخ زکزاکی که سالهاست بدون محاکمه و دادگاه در زندان به سر می برد ، رهبر این شیعیان مخلص است که بیداری خود را مدیون تلاش ها واخلاق زیبای شیخ زکزاکی می دانند. بسیاری از شیعیان نیجریه به دلیل بُعد مسافت و مشکلات مالی ، نمی توانند برای راهپیمایی اربعین به کربلا بیایند. به همین دلیل در آستانه اربعین با پای پیاده از شهرهای خود به سمت شهر «زاریا» که مرکز فعالیت های دینی شیخ زکزاکی است، حرکت می کنند تا در مراسم عزاداری اربعین که در حسینیۀ این شهر برگزار می شود شرکت کنند . راهپیمایی عظیمی با جمعیتی حدود هشت میلیون نفر از جاماندگان راهپیمایی اربعین در کربلا. این اجتماع عظیم نیز از هر گونه پوشش خبری و تبلیغ رسانه ای محروم است و جامعه نوپای شیعیان نیجریه به صورت کاملا خودجوش و با امکاناتی بسیار اندک آن را پایه گذاری کرده و اداره می کنند . با وجود خطرات جانی که از طرف ارتش و تروریست ها به طور همزمان این اجتماع را تهدید می کند اما هر ساله جمعیت بیشتری قدم در جادۀ محبت امام حسین (ع) می گذارند.
اتفاقات شگفت انگیز در پیاده روی اربعین کم نیست. در گوشه ای دیگر از اجتماع عظیم اربعین، جوانی اوکراینی به نام "رومان" که مسلمان نیست برای دیدن این پدیده عظیم با دوستان مسلمانش همراه شده است. او فقط برای تماشا آمده بود اما اکنون جاذبه مغناطیس حسینی او را به سوی خود می کشد. چشمانش حیرت زده از دیدن میلیون ها عاشقی است که صحنه های انسانیت و اخلاق را به زیباترین وجه ممکن ترسیم می کنند و از خود می پرسد: حسین (ع) به راستی کیست و چگونه پس از 14 قرن می تواند چنین جریان آفرین باشد؟ در راه با هر قدمی و با هر نگاهی بخشی از راز حسین را درک می کند و بالاخره می نشیند و می گوید : من مسلمان می شوم! رومان در پاسخ سوال های ناظران می گوید: «چیزی که مرا شگفت زده کرد مهربانی و کرم و بخشش ملت مسلمان عراق بود و سفرم به عتبات مقدسه دیدگاه مرا نسبت به شیعیان تغییر داد. آنان درست برعکس آنچه رسانه های غربی از شیعیان می گویند، انسان هایی مهربان و به دور از جنگ و دشمنی هستند» او ادامه می دهد: «در این سفر به یقین رسیدم که اسلام ناب محمدی دینِ گذشت و ایثار است و تصمیم گرفتم اسلام خودم را در حرم مطهر امام حسین (علیه السلام) اعلام کنم.»
این مسیر، مسیر عشق است. ثروتمند و فقیر فرقی نمی کنند. همه در برابر ارباب یکسان هستند. همه با هر رنگ و نژاد و سنی برابر و برادرند و با میزان عشق و ارادت سنجیده می شوند.
از کودکانی که عزیزترین خوراکی هایشان را با زائران تقسیم می کنند تا پیرانی که دست به عصا و کول شده این راه را طی می کنند همه به دنبال دیدار معشوق هستند وسر از پا نمی شناسند.
در مسیر پیاده روی اربعین به سوی کربلا از ابتدا تا انتهای مسیر هیئت هایی هستند که از سراسر عالم مسئولیت چادر ها و سازه هایی را برعهده دارند که اکثر آنها قبیله های عراقی هستند. عراقی ها به این هیئت ها موکب میگویند، یعنی مکانی که برای خدمت رسانی به زائران پیاده برپا میشود. درحالیکه موکب های ثابتی در طول مسیر وجود دارد ولی اغلب این موکب ها به طور موقت بر پا میشوند و هریک به اندازهی توان متولیان و ظرفیتی که دارند خدمات متنوع و متفاوتی به زائران ارائه میکنند.
از جمله خدماتی که در این موکب ها ارائه میشود، میتوان به موارد زیر اشاره کرد: انواع پذیرایی صبحانه، ناهار و شام، نوشیدنی هایی مثل چای و شربت و… که خستگی از تن زائران برمیدارد.
اینجا هرکس هرچه در توان دارد می آورد. از غذا و نوشیدنی های ساده و متنوع گرفته تا ماساژ و شستشوی کفش و پای زائرین و فعالیت های پزشکی.
امسال با توجه به شیوع ویروس منحوس کووید19 مسیرهای اربعین خالی از زائر است. اما از آنجا که عشق به امام حسین علیه السلام تعطیلی ندارد عاشقان آن حضرت دست به کار شدند و به گونه ای متفاوت یاد و نام حرکت عظیم کربلا و امام حسین (ع) و یارانش را زنده نگه داشته اند. از برگزاری روضه های خانگی گرفته تا خرج کردن نذورات برای تهیه مایحتاج خانواده های نیازمند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی می گوید: تاریخ را با بزنگاههای سرنوشتساز آن میشناسند. عاشورای سال 61 هجری، یکی از آن بزنگاهها است که مسیر تاریخ و سرنوشت جامعه مسلمین را تغییر داد. خون سیدالشهداء(ع)، حیاتی دوباره به کالبد امت اسلامی بخشید. انقلاب اسلامی ایران هم یکی از آن بزنگاههای سرنوشتساز است که کل حوادث و رخدادهای چهار دههی اخیر را تحت تأثیر خود قرار داده است. انقلابی که رئیس وقت سازمان سیا، در پاسخ به این سؤال جیمی کارتر، (رئیسجمهور ایالات متحده در زمان انقلاب ایران) که چرا "با این همه آدمی که در دنیا دارید، با این همه تجهیزات فوق پیشرفته، با این همه بودجهای که صرف میکنید، نتوانستید انقلاب مردم ایران را پیشبینی کنید؟"، گفت: "آنچه در ایران روی داده است یک بیتعریف است، کامپیوترهای ما آن را نمیفهمند."
«پیادهروی اربعین» هم یکی دیگر از آن بزنگاههای تاریخ در عصر و سالهای اخیر است. «آن را بزرگترین گردهمایی عالم به حساب آوردند؛ چه کسانی؟ آنهایی که دارند مسائل اسلامی را رصد میکنند.« 93/10/19 ». گرچه رسانههای غربی، در ابتدا سعی کردند از بازتاب عظمت این رخداد جلوگیری کنند،اما این حادثه آنقدر بزرگ بود که بالاخره نتوانستند از آن چشمپوشی کنند. اربعین بزرگترین گردهمایی سالانه در دنیاست که شمار زائران آن خیلی فراتر از دو میلیون نفری است که هر ساله به حج در مکه میروند." بی.بی.سی نیز در گزارش خود با اذعان به جمعیت شگفتانگیز این مراسم گفت: "چه برای یک باور مذهبی و چه برای اعلام یک پیام سیاسی، حضور میلیونی عزاداران در کربلا همهی نگاهها را به خود جلب کرده است؛ ناظرانی که ممکن است سؤال کنند پیام عاشورا که گفته شده تن ندادن به ذلت است، در زندگی امروز این عزاداران چه تأثیری گذاشته است؟"
اما شاید این سؤال پرسیده شود که چرا پیادهروی اربعین میبایست برای «جوان مؤمن انقلابی» مهم باشد؟ پاسخ به این پرسش میتواند ابعاد بیشتری از عظمت و اهمیت این رخداد مهم عصر حاضر را مشخص کند:اول آنکه «این حرکت، حرکت عشق و ایمان است؛ هم در آن ایمان و اعتقاد قلبی و باورهای راستین، تحریککننده و عملکننده است؛ هم عشق و محبّت... ترکیبی است از عقل و عاطفه، ترکیبی است از ایمان و عشق.« 94/9/9». شاید به همین علت هم باشد که سال به سال بر جمعیت شرکتکنندگان در این مراسم افزوده میشود.
دوم آنکه بزرگترین مشکل جهان اسلام، عدم وجود وحدت بین مذاهب و فرق اسلامی است. دشمن نیز دقیقا از همین موضوع برای ضربه زدن به پیکرهی جهان اسلام استفاده میکند. حال، پیادهروی اربعین یکی از اتفاقاتی است که میتواند عامل وحدت بین مسلمین شود. «آنچه امروز در درجهی اوّلِ اولویّت برای دنیای اسلام قرار دارد، وحدت است. ما مسلمانها خیلی از هم دور شدیم... هرجا نمونههایی از این اجتماع را ما مشاهده کردیم، ولو تنها، جسمها در کنار هم قرار گرفتند، دیدیم انعکاس آن در دنیا مایهی شرف و آبروی اسلام و مسلمین شد... در اربعین حسینی میلیونها انسان در کنار هم قرار گرفتند؛ خود این حرکت عظیم یک جمعی از مسلمانها - البتّه مخصوص شیعه نبود، سنّیها هم بودند - که در دنیا انعکاس پیدا کرد، تعظیم کردند؛ تجلیل کردند.« 93/10/19 ».
سوم هم آنکه حضور گسترده و بینظیر نسل جوان در این مراسم، بیانگر آن است که برخلاف القای رسانههای غربی، نسل سوم و چهارم انقلاب اسلامی نیز همچنان در مسیر دین و معنویت در حال حرکتاند. آن هم درست در زمانهای که با انواع و اقسام تبلیغات رسانهای با هدف دوری از معنویت مواجهند. تحمل سختی و سعی بر فائق آمدن بر مشکلات این مراسم، حاکی از آن است که نسل جوان جامعهی ایران، برای امتداد فرهنگ دینی و انقلابی، عزم خود را جزم کرده است. بههمین دلیل، پیادهروی اربعین را میتوان یکی از جلوههای بروز «عزم ملی» دانست: «ملّت ما عزم راسخ خود را هم در تحمّل برخی مشکلاتی که برای او وجود داشت نشان داد، هم در روز بیستودوّم بهمن، در روز قدس و در راهپیمایی عظیم اربعین این عزم را، این همّت را از خود بُروز داد و نشان داد.«94/1/1».
اینها همان شاخصهای شناخت جامعهی ایران است که متأسفانه سیاستمداران و رسانههای غربی، عمداً یا سهواً آن را نمیبینند، و یا بهتر بگوییم نمیخواهند که ببینند. بعید نیست روزگاری نه چندان دور، رئیسجمهور وقت آمریکا از رئیس سازمان سیا با عصبانیت سؤال کند که چرا با این همه نیرو و تجهیزاتی که دارید، نتوانستید عظمت این رخداد را پیشبینی کنید؟ و او در جواب بگوید: کامپیوترهای ما این را نمیفهمند.
در مسیر اهل بیت و معصومین عشق و عقل از هم جدا نیستند. با بررسی دقیق حرکت عظیم کربلا و اربعین متوجه می شویم امام حسین علیه السلام برای احیای دین رسول الله جانش را فدا کرد. آن هنگام که انسان به حکم عشق در راه امام حسین (ع) قدم برمیدارد شایسته است به حکم عقل نیز راه امام حسین علیه السلام را بشناسد و برای احیای دین و رواج صلح و عدالت تلاش کند.
احیای فریضه واجب امر به معروف و نهی از منکر احیای دین اسلام است. نسبت به بدی ها بی تفاوت نباشیم. امام زمان (عج) زمانی ظهور می کنند که ما بیدار و آماده شده باشیم.
امیدواریم ویروس منحوس کرونا هرچه زودتر از جهان رخت بربندد و تا آن زمان آمادگی قدم گذاشتن همراه با عشق و عقل و آگاهی را در مسیر ظهور حضرت مهدی (عج) به دست آورده باشیم.
انتهای پیام / م