به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمتهایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند. از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم میپرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر مفسران قرآن کریم میپردازیم.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
وَأَنْکِحُوا الْأَیَامَىٰ مِنْکُمْ وَالصَّالِحِینَ مِنْ عِبَادِکُمْ وَإِمَائِکُمْ ۚ إِنْ یَکُونُوا فُقَرَاءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ ۗ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ
و البته باید مردان بیزن و زنان بیشوهر و کنیزان و بندگان شایسته خود را به نکاح یکدیگر درآورید، اگر آن مردان و زنان فقیرند خدا به لطف و فضل خود آنان را بینیاز و مستغنی خواهد فرمود و خدا رحمتش وسیع و نامتناهی و (به احوال بندگان) آگاه است.
فایل صوتی تلاوت آیه ۳۲ سوره نور
«ایامی» جمع «أیم»، بر وزن «قَیّم»، یعنی کسی که همسر ندارد، خواه مرد باشد یا زن، باکره باشد یا بیوه.
بهترین واسطه گری ها، شفاعت و واسطه گری در امر ازدواج است. چنانکه در روایت آمده است:کسی که دیگری را داماد یا عروس کند، در سایهی عرش خداست.
پدر و مادری که با داشتن امکانات، فرزندشان را همسر نمیدهند، اگر فرزند مرتکب گناه شود، والدین در گناه او شریک هستند
اسلام ازدواج را امری مقدس میداند، بر خلاف مسیحیت که مجرد بودن را ارزش میداند و لذا پاپ و روحانیون مسیحی نباید ازدواج کنند و جواز ازدواج برای مسیحیان بخاطر جلوگیری از فساد بیشتر و به اصطلاح دفع افسد به فاسد است.
بیشتر بخوانید
درباره ازدواج، روایات بسیاری آمده است که به چند مورد آن اشاره میکنیم:
امام صادق (ع) فرمودند:توسعه زندگی، در سایهی ازدواج است.
کسی که از ترس فقر ازدواج نکند، به خداوند سوءظن برده است.
دو رکعت نماز کسی که همسر دارد، بهتراز هفتاد رکعت نماز کسی است که همسر ندارد.
۱. انس و آرامش
قرآن میفرماید: «وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّهً وَ رَحْمَهً»:از نشانههای خدا آن است که از جنس خودتان همسرانی آفرید تا در نزد آنان آرامش یابید و میان شما مودّت و رحمت قرار داد.
یکی از نیازهای بشر انس و الفت است و لذا تنهایی برای او دشوار است و نیاز به کسی دارد که امین و غم خوار و مهربان و رازدار او باشد تا با او انس بگیرد و عشقش را خالصانه نثار او کند. بهترین فردی که میتواند این نیاز را تامین کند همسر است، چه زن و چه شوهر. قرآن از میان فوائد بسیار ازدواج، تنها این مورد را نام برده که معلوم میشود مهمترین فائده است.
۲. حفظ عفت و مصونیت از گناه
رسول خدا (ص) در یک روایت فرمودند: «من تزوج فقد أحرز نصف دینه» هر کس ازدواج کند نیمی از دینش را حفظ کرده است؛ و در روایتی دیگر فرمودند: «من أحب أن یلقی الله طاهرا مطهرا فلیلقاه بزوجه» هر که دوست دارد در قیامت خدا را پاک و پاکیزه ملاقات کند همسر اختیار کند.
۳. سلامتی جسم و روان
دانشمندان میگویند:ارضای صحیح و به موقع غریزه جنسی، برای سلامت جسم و جان یک ضرورت است و ترک آن باعث بیماریهای روانی و امراضی از قبیل:ضعف اعصاب، اضطراب، افسردگی، یأس، تشنّج، تندخویی، بدبینی، گوشه گیری و گاهی سوء هاضمه و سردرد میشود.
۴. بقای نسل
بقای نسل بشر در گرو ازدواج و زناشویی است و در اسلام امر تربیت نسل یکی از وظایف والدین شمرده شده که در قیامت مورد بازخواست قرار میگیرد.
۵. استقلال
دختر و پسر، قبل از ازدواج جزئی از خانواده و تابع والدین محسوب میشوند، در حالی که پس از ازدواج، به طور مستقل تصمیم میگیرند و مسئولیت میپذیرند.
۶. امنیت جامعه
اگر بنیاد خانواده مستحکم باشد، از فساد، طغیان، قتل و سرقت، جنایت و تجاوز به عنف و خودکشی تا حدّ زیادی کاسته میشود، چون اکثر این موارد از افرادی سر میزند که از کانون گرم خانواده محرومند.
امام صادق (ع) فرمودند:زن به منزله گلوبندی است که بر گردن میافکنی پس مراقب باش.
در انتخاب همسر احساسات غلبه نکند. عجله نکنید و پس از فکر و مشورت و گفتگو اقدام کنید. بحش زیادی از اختلافات خانوادگی ریشه اش عدم دقت در انتخاب همسر است. همسر شریک زندگی است و تاثیرش تا پایان عمر و تا قیامت هست.معمولا ازدواجهای سطحی که با یک برخورد و آشنایی در اتوبوس و یا پارک صورت میگیرد عاقبت خوبی ندارد.
۱. دین و ایمان
الف. قرآن میفرماید: «وَ لا تَنْکِحُوا الْمُشْرِکاتِ حَتّی یُؤْمِنَّ وَ لَأَمَهٌ مُؤْمِنَهٌ خَیْرٌ مِنْ مُشْرِکَهٍ وَ لَوْ أَعْجَبَتْکُمْ وَ لا تُنْکِحُوا الْمُشْرِکِینَ حَتّی یُؤْمِنُوا وَ لَعَبْدٌ مُؤْمِنٌ خَیْرٌ مِنْ مُشْرِکٍ وَ لَوْ أَعْجَبَکُمْ أُولئِکَ یَدْعُونَ إِلَی النّارِ وَ اللّهُ یَدْعُوا إِلَی الْجَنَّهِ» و با زنان مشرک ازدواج نکنید مگر آنکه ایمان بیاورند و همان کنیزی با ایمان بهتر از زن آزاد مشرک است هر چند از (زیبایی) او به شگفت آیید و به مشرکان زن ندهید مگر آنکه ایمان بیاورند و همانا برده مؤمن بهتر از آزاد مشرک است هر چند از (مال و زیبایی) او شگفت زده شوید.
ب. امام صادق (ع) فرمودند: «إذا تزوج الرجل المرأه لجمالها أو ما لها و کل إلی ذلک و إذا تزوجها لدینها رزقه الله الجمال و المال»؛ هنگامی که مرد به خاطر مال و جمال زن با او ازدواج کند، به همان واگذار میشود و هرگاه به خاطر دینش با او ازدواج کند، خداوند مال و جمال را رزق او میسازد.
۲. اخلاق خوب و خوش
امام رضا (ع) در جواب یکی از یارانش که نوشته بود قصد ازدواج با کسی را دارم که خوش اخلاق نیست، فرمودند:اگر بد اخلاق است با او ازدواج نکن.
اخلاق در زندگی باعث شیرینی زندگی و رشد خانواده میشود. اموری همچون: راستگویی، امانتداری، خوش زبانی، خیرخواهی، گذشت و ایثار، بردباری، وظیفه شناسی، نجابت، کم توقعی، نرم خوئی، و... امتیازات یک انسان است که اسلام به آنها اهمیت داده است.
۳. اصالت خانوادگی
پیامبر (ص) فرمودند: «أیها الناس ایاکم و خضراء الدمن. قیل یا رسول الله و ما خضراء الدمن؟ قال:المرأه الحسناء فی منبت السوء»؛ مردم از سبزههایی که بر زباله میروید بپرهیزید. گفتند:یا رسول اللّه مراد چیست؟ فرمود:زنان زیبارویی که در خانوادهای ناپاک روئیده اند.
۴. سواد و تحصیلات
علم و دانش برای انسان یک کمال و برای همسر یک مزیت است. با فرد باسواد زودتر میشود به تفاهم رسید و برنامههای بهتری برای آینده ریخت. البتّه هر باسوادی، باتدبیر نیست. متاسفانه مدارس و دانشگاهها در کشور ما درس زندگی نمیدهند.
۵. سلامت جسم
سلامت جسم از نعمتهای بزرگ الهی و از مزایای یک همسر است. در روایت است با کسانی که بیماریهای مسری دارند ازدواج نکنید. البته ازدواج با ایثارگران جانباز، لیاقت و شایستگی و از خودگذشتگی میخواهد.
۶. تناسب سنّی
انسان در سنین مختلف حالات متفاوت دارد. تمایلات جنسی نیز در هر سنّی یکسان نیست، پس باید بین سنّ دختر و پسر تفاوت فاحش نباشد، که زندگی را با مشکلاتی روبرو میکند.
۱- خانواده و جامعه، مسئول ازدواج افراد بی همسر است. «وَ أَنْکِحُوا»
۲- ازدواج در اسلام، امری مقدّس و مورد تأکید است. «وَ أَنْکِحُوا»
۳- لازم نیست خواستگاری، از طرف خاصّی باشد، هر یک از طرفین ازدواج میتوانند پیشقدم شوند. «وَ أَنْکِحُوا»
۴- تنها سفارش به ترک نگاه حرام، کافی نیست، برای ازدواج جوانان باید اقدام کرد. «یَغُضُّوا، یَغْضُضْنَ، أَنْکِحُوا»
۵-زنان بیوه را همسر دهید. «وَ أَنْکِحُوا الْأَیامی» («ایامی»، شامل آنان نیز میشود.)
۶- داشتن صلاحیّت، شرط ازدواج است. «وَ الصّالِحِینَ» (یعنی باید طرفین صلاحیّت اداره زندگی مشترک را داشته باشند.)
۷- اقدام جامعه برای عروس و داماد کردن افراد صالح، تشویقی است که جوانان لااُبالی و هرزه نیز خود را در مدار صالحان قرار دهند. وَ الصّالِحِینَ (بنا بر این که مراد از صلاحیّت، صلاحیّت اخلاقی و مکتبی باشد.)
۸-در تأمین نیازهای جنسی، فرقی میان انسانها نیست. (زن، مرد، غلام و کنیز) «مِنْکُمْ، عِبادِکُمْ، إِمائِکُمْ»
۹- فقر، نباید مانع اقدام در امر ازدواج شود. «إِنْ یَکُونُوا فُقَراءَ»
۱۰- در صورت فقر، به ازدواج اقدام کنید و بر خدا توکّل نمایید. «یُغْنِهِمُ اللّهُ»
۱۱- فقر، برای عروس وداماد عیب نیست. «إِنْ یَکُونُوا فُقَراءَ»
۱۲- خداوند، تأمین زندگی عروس و داماد را وعده داده است و ازدواج، وسیله وسعت و برکت زندگی است. «یُغْنِهِمُ اللّهُ»
۱۳- تحقّق وعدههای الهی از سرچشمهی فضل بی پایان اوست. «فَضْلِهِ - واسِعٌ»
۱۴- رشد و توسعهای که خداوند نصیب بندگانش میفرماید، بر اساس علم و حکمت اوست. «واسِعٌ عَلِیمٌ»
انتهای پیام/