دستاورد دانشگاهی؛
تشخیص ناهمگنی‌های بافت سینه با روشی جدید
محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر موفق به طراحی و ساخت سامانه ماموگرافی نوری برای تشخیص غیرمخرب توده‌های سرطانی بافت سینه شدند.
به گزارش حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، مهسا نیک دهقان، فارغ‌التحصیل دانشگاه صنعتی امیرکبیر و مجری طرح «ساخت سامانه ماموگرافی نوری به‌منظور تشخیص غیر مخرب توده‌های سرطانی بافت سینه»، اظهار کرد: از آنجا که شیوع روز افزون سرطان سینه در بین بانوان همواره موجب ترس از ابتلا به این بیماری شده، لذا غربالگری و تشخیص به‌موقع از اهمیت زیادی برخوردار است.
او افزود: در حال حاضر روش‌های تشخیص مورد استفاده، ماموگرافی اشعه ایکس، سونوگرافی، MRI و PEM بود که سونوگرافی و MRI مقدمه‌ای بر شناسایی اولیه بافت مشکوک به سرطان پیش از ماموگرافی اشعه ایکس است.
نیک دهقان در خصوص ماموگرافی گفت: ماموگرافی اشعه ایکس روشی استاندارد برای تشخیص تومور و ناهنجاری بافت سینه است که به دلیل استفاده از اشعه یونیزان می‌تواند خطرناک باشد و عوارضی را برای فرد به وجود آورد.
او با بیان اینکه فناوری PEM نیز کمتر در دسترس بوده و هزینه بالایی دارد، بیان کرد: از این‌رو درصدد برآمدیم تا با ساخت سامانه ماموگرافی نوری به تشخیص غیر مخرب توده‌های سرطانی بافت سینه بپردازیم.
این محقق ادامه داد: ماموگرافی نوری روشی است که علاوه بر استفاده از تابش غیر یونیزان، باعث شده تا بیمار، تصویربرداری بدون فشرده‌سازی بافت و در نهایت بدون درد را تجربه کند.
به گفته فارغ‌التحصیل دانشگاه صنعتی امیرکبیر، روش ماموگرافی نوری با توجه به غیر مخرب بودن روشی ایمن است که در کنار سایر روش‌های تصویربرداری، امر تشخیص به هنگام و غربالگری را تسهیل کرده و درنتیجه منجر به درمان مؤثر و کاهش مرگ‌ومیر می‌شود.
او افزود: در این پژوهش کارایی این روش در زمینه تجربی در کنار شبیه‌سازی رایانه‌ای بررسی‌شده است و می‌توان گفت این پژوهش درواقع گامی نخستین در جهت توسعه فناوری ماموگرافی نوری است که در صورت ارتقا می‌تواند به مرحله تجاری‌سازی برسد.
نیک دهقان با اشاره به روش کار برای تشخیص تومور‌های بافت سینه به‌وسیله سامانه طراحی‌شده مذکور گفت: در این پژوهش، فرآیند شبیه‌سازی فوتون‌های پخشی درون بافت برای هندسه توموگرافی و سه‌بعدی با روش «المان محدود» انجام‌شده و تصاویر مبتنی بر خواص نوری ازجمله ضریب جذب، بازسازی‌شده است.
او اضافه کرد: در ادامه‌ی این طرح، چیدمان سخت‌افزاری (set-up) لازم جهت اجرای امور محاسباتی برای تشخیص ناهمگنی در بافت سینه طراحی و پیاده‌سازی شده است که در نهایت مقایسه نتایج حاصل از پیاده‌سازی تجربی با نتایج شبیه‌سازی رایانه‌ای تأییدی بر کارآمدی چیدمان مذکور بوده است.
نیک دهقان با اشاره به کاربرد‌های این پروژه گفت: کاربرد این پژوهش در زمینه صنعت تجهیزات پزشکی به‌عنوان روشی غیر مخرب و بی‌خطر برای تشخیص ناهمگنی‌های بافت سینه است.
او با اشاره به ویژگی‌های این طرح گفت: ویژگی این پژوهش درواقع معرفی یک روش تصویربرداری غیر مخرب است که علاوه بر استفاده از پرتو غیر یونیزان، دارای فناوری ساده و کم‌هزینه با کارایی و قابلیت بالایی است.
به گفته او، این روش برای اندازهگیری خواص نوری بافت زنده با استفاده از نور فروسرخ نزدیک (NIR) به کار میرود و اطلاعات عملکردی بافت را در اختیار قرار می‌دهد. نمونه‌های داخلی این طرح به شکل آزمایشگاهی یا نمونه‌های تحقیقاتی ارائه‌شده است، ولی نمونه‌های خارجی آن به شکل تجاری و دستگاه صنعتی در برخی کشور‌ها موجود است.
او ادامه داد: تجسم بخشیدن و نمایش پیوسته بافت و سطوح اکسیژن خون، آشکارسازی ناهمگنی‌ها و توده‌ها تنها بخشی از کاربرد‌های تصویربرداری نوری است.
بیشتر بخوانید
گفتنی است، استاد راهنمای این پروژه سعید ستایشی عضو هیئت‌علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر بوده است.
انتهای پیام/
