به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، جان فوران (متولد ۱۹۵۵ میلادی)، یکی از مشهورترین نظریه‌پردازان و جامعه‌شناسان تاریخی است که به مطالعه تاریخ تحولات اجتماعی در ایران علاقه دارد.

کتاب وی، با عنوان «مقاومت شکننده»، یکی از مهم‌ترین پژوهش‌ها در عرصه مطالعات جامعه‌شناختی تاریخ معاصر کشور ما محسوب می‌شود که به زبان فارسی نیز، ترجمه شده‌است.

فوران در بخشی از این کتاب، به این موضوع مهم می‌پردازد که انقلاب اسلامی ایران، با هیچ‌کدام از نظریات پیشین جامعه‌شناسان تاریخی در باب چنین تغییراتی جور در نمی‌آید.

او می‌نویسد: «باید گفت عملاً هیچ‌کدام از مکانیسم‌های ساختاری انقلاب‌های فرانسه، روسیه و چین، در انقلاب ایران یافت نمی‌شود. از خارج هیچ فشاری بر دولت ایران وارد نمی‌شد؛ میان نخبگان و دولت تعارض چندانی وجود نداشت؛ در روستا‌ها نیز هیچ جنبش دهقانی توده‌ای پا نگرفته‌بود.

بیشتر بخوانید

الگوی ایران با الگوی انقلاب‌های جهان سوم – که مورد مطالعه اسکاکپول بوده‌اند– جور در نمی‌آید. هیچ جابه‌جایی در وضعیت اقتصاد و ژئوپلیتیک به وجود نیامده بود که دولت ایران را تضعیف کند. از بسیج دهقانان خبری نبود. به این ترتیب، اسکاکپول ناچار می‌شود انقلاب ایران را مورد منحصربه‌فردی تلقی کند و برای توضیح آن به مکانیسم‌های موردی گوناگونی متوسل شود و مکانیسم‌ها را در ماهیت دولت موجر و وجود ایدئولوژی بسیج‌گرانه و شبکه شهری اسلام شیعی جست‌وجو کند...

اسکاکپول به جای پذیرفتن این‌که انقلاب ایران، اعتبار نظریه‌های پیشین وی را زیر سوال برده‌است و بنابراین باید تجدیدنظری در آن‌ها کند، انقلاب ایران را پدیده‌ای منحصربه‌فرد می‌داند. در واقع او به اشتباهش در تحلیل کلی، اعتراف نمی‌کند.»

جان فوران در کتاب خود، نقشی اساسی برای فرهنگ دینی و جریحه‌دارشدن آن از سوی رژیم پهلوی در نظر می‌گیرد و آن را یکی از عوامل مهم بروز انقلاب اسلامی ایران می‌داند.

منبع:روزنامه خراسان

انتهای پیام/