مرتضی شهیدی کارشناس حقوقی بازار سرمایه در گفت وگو با خبرنگار بورس گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، در پاسخ به اینکه آیا قوانینی وجود دارد که از سوی سازمان بورس نظارتی بر آن‌ها صورت نمی‌گیرد؟، اظهار کرد: بله عدم نظارت در قانون وجود دارد که به علت نبود ابزار‌های نظارت است. اولین مورد، بحث تشکل‌های خود انتظام است.

او در ادامه بیان کرد: زمانی که قانون اوراق بهادار تصویب شد، تشکل‌های خود انتظام را به این صورت تعریف کرد؛ نهادی که می‌تواند نظارت کند در صورتی که متاسفانه تشکل‌ها اکنون چنین نقشی را در بازار ما ایفا نمی‌کنند. خود سازمان شروع کننده است، مقررات را وضع می‌کند، ابلاغ کرده و اجرا می‌کند.

او افزود: در حالی که در بازار چنین ظرفیتی وجود دارد که با تفویض اختیارات و مسئولیت‌ها به تشکل‌های خود انتظام بار مسئولیتی سازمان بورس را کاهش داد و به سمت فعالیت‌های نظارتی بالاتر در سطح کلان‌تر حرکت کرد؛ نه اینکه وارد جزئیات بحث‌ها و عملکرد‌ها شوند.

بیشتر بخوانید

• آیا فعالیت کارگزاری با کارمزد صفر امکان پذیر است؟

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: هدف قانون گذار نیز همین بوده است. یعنی قبل از سال ۸۴ تلفیق نظارت و اجرا در اختیار سازمان کارگزاران بود. اما از سال ۸۴ به بعد این امر جدا شد. امور اجرایی به بورس‌ها و کانون‌ها محول شد و امور نظارتی به سازمان محول شد. اما سازمان هنوز آن طور که باید، از بعد اجرایی خارج نشده است.

او با اشاره به موارد بعدی اظهار کرد: در فصل ششم قانون بازار که به جرایم و مجازات‌ها مربوط می‌شود، یکی از جرایم مهم که باعث اعتماد سرمایه گذاران و شفافیت اطلاعاتی می‌شود؛ بحث معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی است. بازار سرمایه در این زمینه یعنی مقابله با معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی نمره بسیار پایینی گرفته است.

شهیدی در ادامه تاکید کرد: بند دو ماده ۴۶؛ هر شخصی که با استفاده از اطلاعات نهانی به معاملات اوراق بهادار اتکا نماید به حبس تعزیری و جزای نقدی قابلیت محکومیت دارد. اما از آنجایی که سازمان بورس این ابزار‌ها را ندارد و به هر دلیلی نمی‌تواند داشته باشد، توانانی کشف معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی را ندارد. در حالی که یکی از گله‌های فعالان بازار سرمایه در همین زمینه است که چرا اطلاعات سوخته در کدال منتشر می‌شود. این مورد با اصل و ذات سازمان بورس که هدفش ساماندهی و توسعه بازار شفاف، منصفانه و کاراست، در تعارض است.

او در ادامه بیان کرد: بسیاری از جوانان و نخبگان کشور با استفاده از هوش مصنوعی قادر به کشف این ارتباطات سهامداری در بازار سرمایه هستند. بعضا در این نوع ارتباطات رانت‌هایی معامله می‌شود. اما متاسفانه از سوی نهاد ناظر چندان استقبالی از این نوع طرح‌ها صورت نگرفته است.

شهیدی با اشاره به نبود نظارت هوشمند در بازار سرمایه اظهار کرد: همانطور که متخلفان یک قدم جلوتر از ناظران هستند، ناظر نیز باید تمام تلاش خود را انجام دهد که ابزار‌های به روزی در اختیار داشته باشد. اکنون دنیا به سویی حرکت کرده که از ابزار‌های پیشرفته و هوشمند برای نظارت استفاده می‌کند.

این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: در حال حاضر در جهان با استفاده از هوش مصنوعی که جایگزین یک انسان است برای کشف ارتباطات افراد در بازار استفاده و تخلفات را کشف و با آن برخورد می‌کنند. اما بازار ما به این ابزار‌ها مجهز نیست. تیم‌های نخبه و جوانی در عرصه بازار سرمایه فعال هستند و تمایل زیادی دارند که خدمات خود را در اختیار نهاد ناظر بگذارند، اما ناظران آن چنان استقبالی از آن‌ها نمی‌کنند. این امر مستلزم این است که یک تیم به اطلاعات مالی، حقوقی و فناوری اطلاعات یا IT تسلط داشته باشند.

انتهای پیام/