به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمت‌هایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند. از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم پرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر مفسران قرآن کریم می‌پردازیم.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

وَنَضَعُ الْمَوَازِینَ الْقِسْطَ لِیَوْمِ الْقِیَامَةِ فَلَا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَیْئًا ۖ وَإِنْ کَانَ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ أَتَیْنَا بِهَا ۗ وَکَفَىٰ بِنَا حَاسِبِینَ

و ما ترازو‌های عدل را به روز قیامت خواهیم نهاد و هیچ ستمی به هیچ نفسی نخواهد شد و اگر عملی به قدر دانه خردلی باشد در حساب آریم و تنها علم ما برای حسابگری کفایت خواهد کرد.

فایل صوتی تلاوت آیه ۴۷ سوره انبیاء

تفسیر آیه ۴۷ سوره انبیاء

عبدالله‌بن‌سنان نقل می‌کند: فردی از امام صادق (ع) می‌پرسد: «آیا اعمال ما وزن می‌شود»؟، امام فرمودند: «نه، اعمال ما جسم نیست و منظور از وزن، ویژگی اعمال انسان‌هاست. بی‌گمان، کسی نیاز دارد که اشیاء را وزن کند که عدد آن را نداند و نسبت به سنگینی و سبکی آن نا آگاه باشد، حال آنکه هیچ‌چیز از خداوند تبارک‌وتعالی پنهان نیست». او پرسید: «پس معنای ترازو (میزان) چیست»؟ فرمودند: «عدالت». گفت: «پس معنای آن در عبارت فَمَن ثَقُلَتْ مَوَازِینُهُ؛ (مؤمنون/۱۰۲) چیست؟ آن حضرت گفتند: «هرکسی که عمل او برتر باشد».

بیشتر بخوانید

• شرط اصلی در انفاق چیست؟+صوت

این آیه بشارتی به نیکوکاران و هشداری به خلافکاران است که اعمال شما بی کم و کاست، کیفر و پاداش داده می‌شود، «خَرْدَلٍ» نام گیاهی است که دانه‌های بسیار ریز سیاه دارد و در کوچکی و حقارت، ضرب المثل شده است. «میزان» به معنای وسیله سنجش، بار‌ها در قرآن مجید مطرح شده و مورد تأکید خداوند متعال قرار گرفته است. ناگفته پیداست که سنجش هر چیزی با وسیله‌ای متناسب با آن صورت می‌پذیرد، مثلاً برای سنجش درجه هوا، آن را با دماسنج، برای اندازه گیری طول، آن را با متر و برای سنجش وزن اشیا، آن را با کیلو محاسبه می‌کنند.

بدیهی است که برای سنجیدن انسان و اعمال او نیز از وسیله‌ای متناسب با او که همان انسان کامل است استفاده شود، همانطور که در روایات آمده است:امامان معصوم و انبیا و اوصیا علیهم السلام موازین قسط هستند و در زیارتنامه امیرالمؤمنین علی (ع) نیز می‌خوانیم: «السلام علی میزان الاعمال»

سؤال: اگر واقعاً محاسبات خداوند، اینچنین دقیق است، پس دیگر عفو و کرم الهی چه جایگاه و توجیهی دارد؟؛ پاسخ: حسابرسی یک اصل است و لطف و بخشش اصل دیگر که هر کدام در جای خود محفوظ است و منافاتی با دیگری ندارد.

سؤال: در بعضی آیات آمده است که خداوند برای گروهی از مردم، میزانی برپا نمی‌کند، «فَلا نُقِیمُ لَهُمْ یَوْمَ الْقِیامَهِ وَزْناً» آیا میزان برای افراد خاصّی خواهد بود؟؛ پاسخ: خیر، میزان برای همه انسان‌ها اقامه خواهد شد، امّا از آنجا که میزان برای محاسبه اعمال است، وقتی تبهکاری چیزی در بساط ندارد تا ارائه کند و جهنّمی بودنش قطعی و مسلّم است، دیگر نیازی به برپایی میزان نیست و سنجش بی معناست.

پیام‌های آیه ۴۷ سوره انبیاء

۱-هر چیز، هر شخص و هر عملی که قابلیّت سنجش داشته باشد، برای خود میزانی خواهد داشت. «الْمَوازِینَ»

۲-حساب خداوند بسیار دقیق است. «مِثْقالَ حَبَّهٍ مِنْ خَرْدَلٍ»

۳-اعمال ما در دنیا محو نمی‌شود و در قیامت با آن روبرو هستیم. «أَتَیْنا بِها»

۴-خدا، هم عالم است «أَتَیْنا بِها»، هم عادل «الْقِسْطَ»، وهم حسابرس. «حاسِبِینَ»

انتهای پیام/