سفر‌های آخر آقای دیپلمات/ ایروان و باکو چقدر برای ایران اهمیت دارند؟

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران سوم خرداد به منظور دیدار و گفت‌وگو با مقامات جمهوری آذربایجان وارد باکو شد. سفر ظریف در چارچوب رایزنی‌های مستمر بین مقامات جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان انجام شده است. رایزنی و تبادل نظر درباره آخرین تحولات روابط دوجانبه و مهمترین مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی از اهداف این سفر بود. رئیس دستگاه دیپلماسی پس از آن هم به ارمنستان سفر و با مقامات این کشور در ایروان دیدار و گفت‌وگو کرد.

وزیر امور خارجه کشورمان در این سفر با «الهام علی اف» رئیس جمهور این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد. در این دیدار طرفین ضمن ابراز خرسندی از روند رو به گسترش و سطح مناسب روابط دو کشور در سال‌های اخیر، بر توسعه و تعمیق هر چه بیشتر مناسبات دو کشور تاکید کردند.

آخرین تحولات روابط دو جانبه، پروژه‌های مشترک اقتصادی، مشارکت ایران در مین روبی و بازسازی مناطق آزاد شده، آخرین تحولات اجرای بیانیه آتش بس میان ارمنستان و آذربایجان و تنش‌های مرزی اخیر میان دو کشور، کریدور‌های ارتباطی، ارتباطات ریلی میان ایران، آذربایجان و ارمنستان، اجرایی شدن ابتکار همکاری‌های منطقه‌ای ۶ جانبه و سایر مسائل مورد علاقه دو طرف از محور‌های گفت‌وگو و رایزنی وزیر امور خارجه کشورمان با رئیس جمهور آذربایجان در این دیدار بود.

ظریف در ایستگاه ایروان؛ چه گفته و شنیده شد؟

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در ادامه سفر خود صبح چهارشنبه ششم خرداد برای رایزنی با مقامات ارمنستان وارد پایتخت این کشور شد. ظریف در این سفر با وزیر امور خارجه و  نخست وزیر موقت ارمنستان دیدار و گفت‌وگو کرد. وی همچنین  با آرا آیوازیان کفیل وزارت امور خارجه ارمنستان دیدار و گفت‌وگو کرد.

وزیر امور خارجه کشورمان سفر به ایروان را فرصت مناسبی برای گفت‌وگو درباره شرایط ویژه منطقه توصیف کرد و با اشاره به سفر این هفته وزیر راه و شهرسازی کشورمان به ارمنستان، ابراز امیدواری کرد اجرای توافقات انجام شده در این سفر به گسترش روابط دو کشور کمک کند. ظریف قفقاز را منطقه‌ای حیاتی و حفظ امنیت و آرامش آن را مسئله امنیت ملی ایران دانست و با اشاره به سیاست اصولی ایران در قبال بحران قره‌باغ از دهه نود میلادی، بر احترام به تمامیت ارضی، رعایت حقوق همه مردم منطقه و حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلافات تاکید کرد.

وزیر امور خارجه کشورمان به تلاش‌های ایران در ماه‌های اخیر برای کمک به حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلافات اشاره کرد و با ابراز نگرانی کشورمان از تنش و تشنج اخیر، بر ضرورت خویشتنداری همه طرف‌ها و احترام به تمامیت ارضی یکدیگر و تلاش برای حل اختلاف از طریق گفت‌وگو تاکید کرد.

وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی ایران از هر تنشی در منطقه رنج می‌برد، بر تلاش برای کمک به نزدیک شدن دیدگاه‌های دو کشور تاکید کرد و ضرورت احترام به مرز‌های بین‌المللی، تمامیت ارضی کشور‌ها و عدم تغییر مرز‌ها به عنوان یک خط قرمز از سوی کشورمان را مورد تصریح قرار داد. ظریف ابراز امیدواری کرد اختلافات در منطقه و بین جمهوری‌های آذربایجان و ارمنستان به سمت کاهش تنش جریان یافته و کشور‌های منطقه به سوی ثبات و افزایش ارتباطات مفید برای مردم منطقه حرکت کنند.

آقای آیوازیان کفیل وزارت امور خارجه ارمنستان نیز در این دیدار با اشاره به دستور کار همکاری‌های فیمابین، بر اهمیت گفت‌وگو های منظم رهبران دو کشور تاکید و ابراز امیدواری کرد که روابط دو جانبه در حوزه‌های مختلف گسترش یابد. وی با اشاره به اختلاف مرزی ارمنستان و آذربایجان در هفته‌های اخیر، این حوادث را با ثبات و آرامش منطقه ناهمخوان دانست.

تاکید ایران بر حفظ ثبات در منطقه

ظریف در این سفر با «نیکول پاشینیان» نخست وزیر موقت ارمنستان هم دیدار و گفت‌وگو کرد.  وزیر امور خارجه کشورمان با ابراز امیدواری نسبت به تعمیق روابط اقتصادی دو کشور در دوره پس از همه‌گیری کرونا، توسعه منطقه آزاد مغری و گشایش مسیر ریلی ایران- نخجوان- ارمنستان را زمینه‌های مناسبی برای گسترش روابط اقتصادی دو کشور دانست و ابراز امیدواری کرد ایران بتواند با فعالیت موثر در استان سیونیک ارمنستان، روابط دوجانبه مستحکم‌تری با ارمنستان داشته باشد. ظریف با تاکید بر علاقه ایران به حفظ ثبات در منطقه و تضمین تمامیت ارضی ارمنستان، از پاره‌ای تنش‌های به وجود آمده طی روز گذشته در مرز با جمهوری آذربایجان ابراز تاسف کرد.

پاشینیان نیز در این دیدار روابط با ایران را دارای اهمیت راهبردی برای ارمنستان دانست و از این که مرز دو کشور همواره مرز دوستی و امنیت بوده ابراز خرسندی کرد و با اشاره به اقدامات ارمنستان برای توسعه استان سیونیک و از جمله تلاش برای شتاب دادن به ایجاد منطقه آزاد مغری، ابراز امیدواری کرد این اقدامات به توسعه روابط دو کشور کمک کند.

نخست وزیر موقت ارمنستان با اشاره به تنش‌های اخیر در مرز ارمنستان و جمهوری آذربایجان، در خصوص موضع ارمنستان درباره وضعیت مرز، مراجعه این کشور به سازمان پیمان امنیت جمعی، کشته شدن یکی از نظامیان ارمنستان در روز سه‌شنبه در مرز با جمهوری آذربایجان و وضع جاری توضیحاتی ارائه کرد. برنامه تبادل گاز و برق، تمدید قرارداد صادرات گاز و افزایش میزان گاز صادراتی به ارمنستان، همکاری‌ها در زمینه زیرساخت‌ها و نیز همکاری‌های علمی و آموزشی از جمله دیگر محور‌های مورد تبادل نظر در این دیدار بود.

وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه دیدار‌های خود با مقامات جمهوری ارمنستان و در آخرین برنامه سفر کوتاه خود به ارمنستان، با آرمن سرکیسیان رئیس‌جمهور این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد.

در این دیدار، وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به روابط دوستانه و تاریخی دو ملت، تعهد کشورمان به صلح و ثبات در منطقه را یادآور شد و آمادگی کشورمان برای کمک به تلاش‌ها در راستای حل اختلافات کشور‌های همسایه را ابراز داشت و بار دیگر بر اهمیت حفظ تمامیت ارضی کشور‌های منطقه و رعایت حقوق بین‌الملل تاکید کرد.

سرکیسیان رئیس‌جمهور ارمنستان نیز با تاکید بر این که ارمنستان، ایران را شریک و دوستی قابل اعتماد می‌داند، بر اهمیت بالای تعمیق روابط دوجانبه میان ایران و ارمنستان تاکید کرد. در این دیدار طرفین بهره گیری از ظرفیت‌های موجود جهت گسترش روابط دو کشور را ضروری دانستند.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران  پس از سفرش به باکو و ایروان در گزارشی توئیتری درباره این سفر نوشت که در جمهوری آذربایجان و ارمنستان، گفت‌وگو‌های فشرده‌ای درباره روابط دوجانبه و تنش‌های اخیر داشته است. وی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران همواره بر احترام به تمامیت ارضی همه کشور‌ها تأکید داشته است، گفت که از آمادگی رهبران دو طرف برای دستیابی به توافقات دوجانبه آبرومندانه استقبال می‌کنیم. رئیس دستگاه دیپلماسی در این توئیت به فرصت‌های بزرگ و گسترده برای همکاری منطقه‌ای نیز اشاره کرده است.

سفر ظریف به باکو و ایروان، در راستای چه هدفی بود؟/ موضوع قره باغ هنوز لاینحل مانده است

محسن پاک‌آیین سفیر پیشین کشورمان در جمهوری آذربایجان در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، به بهانه سفر وزیر امور خارجه ایران به باکو و ایروان، اظهار کرد: سفر ظریف به باکو و ایروان دارای اهداف دو جانبه و چند جانبه است؛ در ارتباط با بحث دوجانبه، تحکیم روابط با دو کشور همسایه هدف اصلی این سفر است، ما ظرفیت‌های بسیاری زیادی برای همکاری با جمهوری آذربایجان در حوزه‌های تجارت، ترانزیت، گردشگری و انرژی داریم که ماحصل این همکاری‌ها، چگونگی و راهکار‌های انجام این همکاری‌ها در کمیسیون مشترک اقتصادی که اخیرا در تهران برگزار شد، دیده شده است و وزارت خانه‌های مختلف مسئول پیگیری هستند؛ آقای ظریف هم قطعا در این سفر پیرامون چگونگی به نتیجه رسیدن این همکاری‌ها صحبت خواهند کرد.

او افزود: در چارچوب رایزنی‌های مستمر میان مقامات ایران با جمهوری‌های آذربایجان و ارمنستان، وزیر امور خارجه کشورمان وارد باکو شد و متعاقبا به ایروان سفر کرد. رایزنی و تبادل نظر در خصوص آخرین تحولات روابط دو جانبه و مهمترین مسائل منطقه‌ای و بین المللی هدف اصلی این سفر اعلام شده است. در زمره همکاری‌های باکو و تهران، مشارکت ایران در بازسازی هفت شهر آزاد شده جمهوری آذربایجان در جریان جنگ اخیر قره باغ است که در مسکو به یک توافقنامه آتش بس منجر شد. به دلیل وجود آتش بس و رفع شر و نا امنی در این هفت شهر، زمان مناسبی است که جمهوری آذربایجان برای بازسازی این شهر‌ها کمک کند و مردم آن‌ها که در حال حاضر به صورت آواره در کمپ‌ها در مناطق مختلف جمهوری آذربایجان زندگی می‌کنند، به شهر خود برگردند.

پاک آیین تصریح کرد: بازسازی هفت شهر جمهوری آذربایجان باعث خواهد شد که صلح در این هفت شهر و در منطقه تثبیت شود و وقتی این شهر‌ها آباد شد و مردم به آن برگشتند و زندگی را از سر گرفتند به طور طبیعی احتمال وقوع جنگ نیست، اما تا زمانی که این شهر‌ها کماکان ویرانه باشند، احتمال این است که در صورت رخ دادن اتفاقاتی در ارمنستان و تغییر نخست وزیر مناقشات و درگیری‌های نظامی از سر گرفته شود، لذا مشارکت ایران در موضوع بازسازی که می‌تواند به صورت دوجانبه بین ایران و جمهوری آذربایجان باشد، می‌تواند کمک کننده باشد، البته این می‌تواند به صورت چند جانبه با سایر دوستان آذربایجان در منطقه مانند ترکیه، روسیه، گرجستان هم باشد و در کنار هم بدون رقابت‌های کاذب همکاری‌های اقتصادی را در جهت منافع همه کشور‌ها دنبال شود.

او افزود: در بُعد چند جانبه روابط تهران و باکو، بحث مهم اختلافاتی است که بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان ایجاد شده است، موافقت نامه آتش بس در مسکو به موضوع قره باغ نپرداخته است، در حقیقت موضوع اصلی قره باغ که منطقه قره باغ است هنوز لاینحل مانده است اگرچه هفت کشور جمهوری آذربایجان آزاد شده است، اما موضوع قره باغ کماکان حل نشده است و این منطقه در اختیار ارامنه قره باغ است، در حالی که جمهوری آذربایجان ادعای این را دارد که این شهر در حیطه تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان قرار دارد.

سفر ظریف به دو کشور دوست موجب تقویت سیاست همسایگی است

سفیر پیشین کشورمان در جمهوری آذربایجان ادامه داد: تا وقتی موضوع قره باغ حل نشود و تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان مورد حمایت قرار نگیرد و مسئله تجزیه طلبی از منطقه رفع نشود، ممکن است کماکان احتمال درگیری و نزاع در منطقه وجود داشته است، ظریف با روسای جمهور باکو و ایروان پیرامون حل مسئله قره باغ رایزنی و طرفین را دعوت به خویشتنداری می‌کند، به ویژه برای تعیین مرز‌های مشترک اقدام مهم دولت ایران به عنوان یک میانجی صادق خواهد بود. به نظر می‌رسد سفر به این دو کشور در مقطع فعلی اقدام خوبی است که نشان دهنده توجه ایران به صلح و امنیت در منطقه و تقویت روابط با همسایگان است که امیدواریم نتایج خوبی داشته باشد.

پاک آیین ادامه داد: کشور‌های دوست آذربایجان از جمله جمهوری اسلامی ایران می‌توانند به طور دوجانبه یا چندجانبه در بازسازی مناطق آزاد شده آذربایجان نقش داشته باشند و در کنار توسعه همکاری‌های اقتصادی در تثبیت صلح و ثبات در قفقاز جنوبی نیز نقش ایفا کنند. قطعا تثبیت صلح و امنیت در قفقاز به نفع جمهوری ارمنستان هم خواهد بود و این کشور که سال‌ها به دلیل مناقشه قره باغ با مشکلات اقتصادی مواجه بوده را در مسیر پیشرفت اقتصادی و همکار بیشتر با کشور‌های منطقه حتی جمهوری آذربایجان قرار خواهد داد.

او افزود: در ماه‌های اخیر به خصوص پس از مواضع قاطعانه و عادلانه ایران در جنگ قره باغ، تهران و باکو در مسیر پیشرفت فزاینده روابط قرار گرفته و تبادل هیئت‌های متقابل و برگزاری کمیسیون مشترک اقتصادی دلیل این پیشرفت است. در این مقطع برخی از عوامل رسانه‌ای به خصوص از سوی رژیم صهیونیستی با انتشار اخبار و گزارشاتی سعی در تخریب روابط دوستانه تهران و باکو داشته اند.

سفیر پیشین کشورمان در جمهوری آذربایجان اضافه کرد: گاهی برخی صاحبان نظر و تریبون، به خصوص در فضای مجازی نیز در مسیر این بازی قرار گرفته و در زمین دشمن روابط، بازی کرده‌اند. مسئولان دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان و به خصوص رسانه‌های رسمی می‌توانند با شناخت ترفند‌های رسانه‌ای دشمن، نقش سازنده‌ای در خنثی سازی ترفند‌های مخرب آن‌ها ایفا کرده و با انتشار اخبار واقعی از ایجاد سوء تفاهمات جلوگیری کند. مناسب است مدیریت این روند در دستور کار دو کشور در جریان سفر وزیر امورخارجه کشورمان به باکو قرار گیرد.

پاک آیین در پایان تاکید کرد: در مجموع سفر ظریف به دو کشور دوست یعنی جمهوری‌های آذربایجان و ارمنستان می‌تواند تقویت کننده سیاست همسایگی جمهوری اسلامی ایران باشد و باید آن را به فال نیک گرفت.

انتهای پیام/