به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از همدان، بهار و تابستان که از راه می‌رسد یکی از مهمترین خبر‌هایی که در حوزه کشاورزی مورد توجه قرار می‌گرفت موضوع برداشت هندوانه و سیب زمینی به عنوان یکی از محصولات پر آب بر در استان همدان است.

کاشت هندوانه و سیب زمینی بسیاری اوقات به دلیل مصرف بالای آب برای تولید آن ها با انتقادهایی مواجه است و این  محصولات برای مناطق کم آب و خشک و نیمه خشک توجیه اقتصادی ندارد. 

کمبود منابع آبی متاثر از کاهش محسوس بارندگی‌ها در چند سال اخیر، حوزه کشت و کار محصولات با نیاز آبی بالا را با چالش مواجه کرد، در چنین شرایطی مسئولان و بهره‌برداران بخش کشاورزی تلاش می‌کنند تا منابع محدود آب را در کشت محصولات کم آبخواه با ارزش اقتصادی بالا به‌کار بگیرند.

کشاورزان و مسئولان استان همدان با تلاش وپشتکار به کشت محصولات جایگزین ، چون گلرنگ که هم صرفه جویی در مصرف آب داشته باشد و هم ارزش افزوده خوبی  برای استان همدان به همراه داشته باشد، پرداختند.

گلرنگ از گیاهان بومی و با ارزش ایران

گلرنگ از گیاهان بومی و باارزش ایران است که از سالیان دور در کشور کشت می‌شود. گلرنگ یا گُلِ خشت (نام علمی: Carthamus tinctorius) گیاهی است یک ساله که ارتفاع آن در پایان  رشد به حدود ۶۰ سانتیمتر می‌رسد. برگ‌های آن پهن، دندانه دار و بدون دمبرگ است .

رگبرگ‌ها در قسمت زیرین برگ کاملاً نمایان است. گل‌های آن منفرد، لوله‌ای و به رنگ زرد مایل به قرمز است که در انتهای ساقه ظاهر می‌شود.

میوه گیاه گلرنگ  سفید و به صورت فندق است که انتهای آن دارای دسته‌ای تار نازک است. گلرنگ، یکی از گیاهان دارویی بسیار مهم است که در آشپزی نیز کاربرد دارد و به آن زعفران تقلبی گفته می‌شود شاید در برخی فروشگاه ها با الیاف هایی به رنگ زعفران که قیمت بسیار کمتری از زعفران دارد برخورد کرده باشید این گیاه گلرنگ است که به جای زعفران در رنگ دادن به برخی غذاها هم کابرد دارد.از گیاه گلرنگ در صنعت رنگرزی نیز استفاده می‌شود.

گلرنگ یکی از گیاهان بومی ایران است که به خانواده کاسنیان تعلق دارد، این گیاه با نام‌هایی نظیر کاجیره، کاغاله، کافشه و گل خشت نیز شناخته می‌شود.

از گلبرگ‌های گلرنگ برای تولید رنگ در صنایع غذایی استفاده می‌شود، استفاده از گلبرگ گلرنگ به‌جای زعفران به‌عنوان رنگ خوراکی در بین مردم بسیار رایج است، گل‌های گلرنگ خاصیت محرک، مسکن و ملین دارد که به‌صورت دمنوش یا خیسانده مصرف می‌شود، تسریع گردش خون و کمک به بهبود افرادی که دچار فلج اندام هستند از دیگر خواص آن است.

روغن دانه گلرنگ در مقایسه با بسیاری از روغن‌های گیاهی، برتری دارد

گلرنگ که به ترکی به آن «فطیر گلی» گفته می‌شود، بومی ایران بوده و از قدیم الایام برای رنگرزی و تزئین فطیر و به عنوان گیاه داروئی مورد استفاده قرار می‌گرفت اما امروزه از دانه گلرنگ که شبیه گندم و به رنگ سفید است، روغن استخراج می‌شود که بسیار با ارزش است؛ بنابراین از گلچه‌های گلرنگ به عنوان گیاه داروئی، همچنین در رنگرزی و تزئین، از دانه برای استخراج روغن و از شاخ و برگ آن به عنوان علوفه دام استفاده می‌شود.

روغن گلرنگ بی بو و بی‌رنگ بوده و به صورت طبیعی مانند روغن آفتابگردان است. این روغن در صنایع آشپزی برای پخت وپز، به عنوان روغن سالاد و تولید مارگارین کاربرد دارد.

روغن گلرنگ از نظر آشپزی با روغن زیتون هم رده هست. این روغن در برخی از ویژگی‌ها در مقایسه با بسیاری از روغن‌های گیاهی، برتری دارد.

قابلیـت ریشـه‌های گلرنـگ در جـذب آب از اعمـاق خـاک، نیـاز آبـی کمتـر، قـدرت جوانه زنـی بالاتـر بـذر، بهبـود کمیـت و کیفیـت روغـن دانـه بـا اصلاح نباتـات و به ویـژه وجـود اسـید‌های چـرب لینولئیـک (Linoleic) و الئیـک (Oleic) ایـن دانـه روغنـی را بـه رقیـب توانمنـدی بـرای گیاهـان زراعـی مـورد کشـت در اراضـی کـم بـازده (Marginal) تبدیـل کرده اسـت.

بیشتر بخوانید

• برداشت دانه های روغنی از کبودراهنگ قطب تولید گلرنگ کشور
• آغاز برداشت گلرنگ در شهرستان هوراند
• پیش بینی برداشت ۴۰۰ کیلوگرم گیاه دانه گلرنگ در هر هکتار

  ---

مهمترین خواص درمانی گلرنگ

این دانه روغنی در درمان بیماری‌های ضد التهاب، کمک به درمان ناباروری، کاهش کلسترول کمک می‌کند.میوه گلرنگ دارای پروتئین و حدود ۶۰ درصد روغن است که اگر به طریقه فشار سرد به دست آید، روغن خوبی برای تغذیه است.این روغن حدود ۷ درصد اسید‌های چرب اشباع شده، ۲۰درصد اسید اولئیک، ۶۵ درصد اسید لینولئیک و ۵درصد اسید لینولنیک دارد.

روغن گلرنگ تاثیرات بسیاری بر روی سلامتی از خود به جای می‌گذارد و به همین دلیل است که اطبای بزرگی همچون ابوعلی سینا و زکریای راضی، نسخه‌های درمانی بسیاری را با استفاده از این روغن توصیه می‌کنند.پتانسیل گیاه گلرنگ را در تولید علوفه و کنجالـه برای صنعت دامپروری باید مد نظـر داشـت.

محققان دریافته‌اند عـلاوه بر تولید روغن، پتانسیل گیاه گلرنگ را در تولید علوفه و مخصوصاً کنجالـه برای صنعت دامپروری نیز باید مد نظـر داشـت.

همچنین علوفه تازه گلرنگ از نظر ارزش غذایی با یـک علوفـه مرتعـی خـوب برابـری مـی‌کنـد و از نظـر وزن خشـک تفـاوت چنـدانی بـا یونجـه (medicago sativa L.) ندارد. کنجاله باقی مانده از روغن کشی به عنوان منبع پروتئین در تغذیه دام‌ها به کار می‌رود. کنجاله گلرنگ در حدود ۲۴ درصد پروتئین دارد و حاوی مقادیر زیادی فیبر است. باتوجه به غنای کنجاله گلرنگ از اسیدآمینه متیونین، می توان در صنعت طیور استفاده کرد.

حضور پررنگ گلرنگ در مزارع همدان

کشت گیاه گلرنگ یکی از همین محصولات کم آب بر است که توانسته جای خود را در زمین‌های کشاورزی استان همدان باز کند.

شهرام پرورش معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان، گفت: استان همدان در کشت گیاه «گلرنگ» رکورد زد.

او گفت: امسال یک هزار و ۸۷۰ هکتار از زمین‌های آیش استان همدان زیر کشت دانه‌های روغنی گلرنگ رفت و همدان در کاشت این محصول مورد نیاز کشور رتبه نخست را دارد.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه بیش از ۱۵ درصد دانه‌های روغنی مورد نیاز کشور را در ایران تولید می‌کنیم، افزود: گیاه گلرنگ در زمین‌های آیش و برای سود آوری بیشتر کشاورزان کاشته می شود. 

پرورش اظهار کرد: برای خرید کامل این محصول در استان همدان آماده هستیم و با توجه به میزان بارندگی در استان همدان بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ کیلو گرم گلرنگ در هر هکتار برداشت می‌شود.

برداشت گیاه روغنی گلرنگ از مزارع شهرستان کبودراهنگ 

اکبری، سرپرست جهاد کشاورزی کبودراهنگ با بیان اینکه برداشت گلرنگ تا پایان تیر ادامه دارد، گفت: پیش بینی می‌شود در هر هکتار بیش از ۴۰۰ کیلوگرم دانه روغنی گلرنگ از مزارع این شهرستان برداشت شود.

او با اشاره به اینکه گیاه گلرنگ در تناوب زراعی جایگزین مناسب برای گیاهان پر آب بر است، افزود: این گیاه مقاوم در برابر خشکسالی یکی از الگو‌های کشت در استان همدان است.

سرپرست جهاد کشاورزی کبودراهنگ با بیان اینکه گیاه گلرنگ یکی از گیاهانی است که با کمترین میزان مصرف آب، بیشترین بهره وری و تولید را دارد، گفت: این محصول به شکل تضمینی هر کیلوگرم ۱۰ هزار تومان از کشاورزان خریداری می‌شود.

اکبری گفت: استان همدان جایگاه نخست کشت گلرنگ در کشور را دارد.

کلام آخر؛

 کشاورزی راهبردی ترین و مهم ترین بخش اقتصاد هر کشور به شمار می رود ،بخشی که هم تامین کننده غذا و خوراک مردم هر کشور است و هم با ایجاد اشتغال و تنوع در تولید محصول می تواند کشور را در مسیر توسعه و پیشرفت سوق دهد از این رو برنامه ریزی کلان و خرد در قالب ظرفیت ها و پتانسیل های هر منطقه از نظر نیروی انسانی ، خاک ، آب  و  هوا  می توانند تنوع محصولات کشاورزی را برای هر جامعه به ارمغان بیاورد. با تنوع در تولید محصولات کشاورزی هم نیازهای جامعه برطرف می شود و هم می توان درآمد کشاورزان به عنوان بخش مولد در کشور را تضمین کرد.

انتهای پیام/د.ا