به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از سمنان، چند سالی است که خشکسالی گریبانگیر کشور شده است و در این میان تب تند خشکسالی در استان سمنان می‌تازد و بر عطش چشمه‌ها  و قنات‌ها افزوده است.

با توجه به شرایط خشکسالی و کمبود علوفه در مراتع، دامداران با مشکلات متعددی در تامین نهاده روبرو هستند. تهیه نهاده و علوفه در استان، یکی از دغدغه‌های دامداران استان سمنان است؛ دامدارانی که تشویش خاطر سیر کردن شکم دام‌هایی که  تمام سرمایه و مایه ارزاقشان است ، را دارند به همین منظور صنعت دامپروری استان سمنان و دامداران در بی مهری ها و کم توجهی ها به سر می برند.

اکنون؛ تهیه نهاده‌های دامی برای تولیدکنندگان دام و طیور به معضلی در چرخه روند تولید و دام و طیور تبدیل شده است و حرفه دامداران استان سمنان با توجه به خشکسالی بی سابقه در سال جاری و گرانی شدید نهاده‌های دامی حال و روز خوشی ندارد.

دامداران استان با مشکلات بسیاری از جمله کمبود و گرانی نهاده‌های دامی و نبود نقدینگی دست و پنجه نرم می‌کنند و استمرار خشکسالی و کاهش بارندگی و کمبود شدید علوفه در مراتع بر شدت آن افزوده است.

با خشک شدن مراتع، دامداران علوفه‌ی دام شان را بصورت دستی تهیه می‌کنند، اما مشکل این است که خوراک و علوفه دستی مورد نیاز دام‌های استان هم کافی نیست و به صورت قطره چکانی در شهرستان‌های استان توزیع می‌شود و قیمت آن هم با دخل و خرج دامداران و مقدار نیاز دام‌ها نمی‌خواند.

سامان یافتن بازار نهاده‌های دامی، یکی از اولویت‌های اصلی در حال حاضر بخش کشاورزی محسوب می‌شود ؛ بطوری که تامین نیاز غذایی کشور و توجه به بخش دام و طیور یکی از اولویت‌های کشور است در حالیکه قیمت نهایی گوشت و مرغ شدیدا به این نهاده‌ها بستگی دارد و این روز‌ها شاهد نوسان در قیمت مرغ و گوشت توزیعی در بازار هستیم و همچنین در آینده صنعت دامداری و مرغداری نیز به آینده بازار نهاده‌های دامی وابسته است.

سهمیه ناچیز علوفه یارانه ای ، کار را به جایی رسانده است که دامداران برای سیر کردن شکم دام ها مجبور به خرید کاه ، نان خشک  و ... می شوند .

افزایش قیمت نهاده‌های دامی یکی از دلایل افزایش صف در نانوایی‌ها به حساب می‌آید و بسیاری از دامداران دست به دامن نانوا‌ها و نان‌های خشک شده در نانوایی‌ها شده اند ، آن‌ها از نان به عنوان تغذیه دامشان استفاده می‌کنند که این روند تقاضا را افزایش داده است.

زنگ خطر صنعت دام / زخم عمیق بر پیکر صنعت دامپروری

تامین نهاده‌های دامی برای تولید دام، طیور و فرآورده‌های لبنی در کشور ، از مهم‌ترین نیاز‌های کشور است، اصلی که مدتی است فعالان حوزه دام و طیور را چه در عرضه محصولات و چه در تامین مواد مورد نیاز دچار مشکل کرده است همچنین اقدامات انجام شده برای رفع مشکلات دامداران اثر بخش نبوده است.

دامداران در منگنه قیمت‌ها و بحران خشکسالی

در طرح پلاک کوبی دامها  یک کد ۱۵ رقمی برای هر دام در  نظر گرفته می شود نیز هدف از اجرایی شدن آن جلوگیری از سرقت و قاچاق دام زنده از کشور و تامین امنیت غذایی است که از حدود دو سال پیش کلید خورده است و در کنار تمام مزایای پلاک گذاری دام، برای هر پلاک کوبی هزینه‌ای اخذ می‌شود و برای دامداران و عشایری که تعداد دام‌های شان زیاد است، هزینه‌هایی را باید متحمل شوند که شاید این نیز خود مانعی برای به سرانجام رسیدن این طرح شود.

کنسانتره یک ماده غذایی برای تغذیه دام و شامل تمامی مواد مورد نیاز برای پرواربندی گوسفندان است. در کنسانتره‌های دامی مقادیر زیادی پروتئین و فیبر وجود دارد، که استفاده از آن‌ها در کنار علوفه برای دام‌ها ضروری است.

شاه حسینی معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان، گفت: نهاده های دامی با قیمت دولتی به  تعاونی ها تحویل داده می شود و با سهمیه های مشخص شده بین دامداران استان توزیع می شود.

او در خصوص کنسانتره های دامی افزود : کنسانتره دامی، بهره وری نهاده‌ها را افزایش می‌دهد به طوری که اگر ۱۰۰ کیلوگرم جو به کنسانتره تبدیل شود، خروجی آن ۳۵۰ کیلوگرم کنسانتره است.

او در خصوص مشکلات دامداران ابراز داشت : مشکلات حمل و نقل جاده‌ای و عدم حمل به موقع و همچنین دریافت کرایه‌های نامتعارف و غیر قانونی از جمله مشکلات بارز دامداران است.

با اشاره به یارانه‌ای بودن این سهمیه‌ها و اختلاف قیمت آن با بازار آزاد، توزیع این نهاده‌ها بین واحد‌های تولیدی، موجب کاهش هزینه خوراک دامداران و افزایش سود دهی و رضایت شغلی دامداران می‌شود. دامداران برای افزایش راندمان تولید و دریافت سود بیشتر علاوه بر استفاده از نژاد‌های اصلاح‌شده و مناسب منطقه باید با تبدیل تغذیه سنتی به صنعتی و استفاده از کنسانتره و میکسرهای خوراکی همراه با مکمل‌ها را استفاده کنند.

اما شاید یکی از علل بی رغبتی بیشتر عشایر به خوراندن کنسانتره به دام‌ها، نیاز این ماده غذایی به آب باشد.

کمبود منابع آبی سبب شده دامدار برای تامین آب مورد نیاز کنسانتره هم دچار چالش شوند. با این همه، حالا که تامین نهاده‌های دامی به مشکل برخورد کرده است، اما عشایر دید نگرانی به کنستانتره دارند و آن قدیمی تر‌ها معتقدند کنسانتره بر کیفیت شیر و گوشت دام تاثیر می‌گذارد و آن را از حالت طبیعی خارج می‌کند، علاوه بر این سبب تغییر فصل زایش گوسفندان هم می‌شود.

اگر چه نظارت‌های دقیق و راه‌های تولید علوفه‌ی بیشتر، راه حل تأمین همیشگی غذای مورد نیاز دام استان است، اما  در این شرایط کنونی که هر روز شاهد صحنه‌های ناراحت کننده‌ای همچون تلف شدن دام‌ها از گرسنگی، کاهش زاد و ولد آنها، فروش دام بر خلاف خواسته دامداران و صف‌های طولانی فعالان بخش پرورش دام برای تأمین نهاده‌های دامی هستیم، اما چه راهی باید اندیشید تا دلالان از آب گل آلود ماهی نگیرند و دام‌های حاصلِ سال‌ها زحمت کشاورزان و دامداران را با قیمت‌های بسیار ناچیز به یغما نبرند!

از طرفی ، اراضی این استان یکی از رویشگاه‌های طبیعی و منحصر به فرد خارشتر و محل مناسبی برای کشت گیاهان دارویی کم آب بر، راهبردی و ارزشمند است.

گیاه خارشتر علاوه بر خواص دارویی یکی از علوفه‌های خوراکی برای دام‌ها از جمله شتر، گاو و بز محسوب می‌شود. این گیاه مقاوم به سرما و دارای ریشه عمیق است و برای رشد به آب کمی نیاز دارد.

این گیاه در اراضی زراعی یک گیاه مهاجم محسوب می‌شود، ولی توسعه این گیاه در مراتع و برداشت آن می‌تواند کمک شایانی به تامین علوفه دام‌ها و کاهش هزینه‌های تولید برای دامداران باشد.

دامداران استان چشم انتظار نگاه مسئولانه

تنگنا‌ها باعث شده بسیاری از آن‌ها دام‌های خود و حتی دام‌های مولد را به دلیل افزایش هزینه‌های دامپروری روانه کشتارگاه و با قیمت بسیار اندک به دلالان بفروشند همین امر موجب شده تا تولیدکنندگان بخش عمده‌ای از نیاز خود را از بازار آزاد تأمین کنند ، تا بازار دلالان بیش از پیش گرم شود.

 رحمتی یکی از دامداران صنعتی با دلی پردرد به دام‌های گرسنه و چشم‌انتظارش نگاه می‌کند و در گفتگو با خبرنگار ما می‌گوید :  با خشکسالی و کم آبی بسیاری از کشاورزان زمین های کشاورزی خود را برای دام های خود فراهم کرده اند و نهادهای دامی نامرغوب و کمی به دست دامداران رسیده است.

او افزود: گرانی بیش از حد نهاده‌های دامی نفس آنان را به شماره انداخته  و با افزایش قیمت نهاده های دامی به دلیل اینکه بسیاری از دامداران توان تامین علوفه برای دام های خود را ندارند  بسیاری از آبستن های خود را کشتند و تعدادی از آنها تلف شدند و با شمارش معکوس تعطیلی واحدهای دامداری در استان مواجه هستیم.

التهاب در بازار نهاده‌های دامی، یکی از بزرگ‌ترین کابوس‌های دامداران در این روزهاست ؛ دامدارانی که در تامین نهاده‌های دامی خود با مشکل مواجه هستند و این موضوع سبب شده تا آینده صنعت مرغدارای و دامداری کشور در هاله‌ای از ابهام فرو رود. ارز ترجیحی یکی از بزرگ‌ترین دلایل التهاب در این بازار بوده و هیچ اراده‌ای برای حذف آن وجود ندارد.

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان گفت : تامین ارز مورد نیاز در اسرع وقت و به موقع برخورد قانونی با وارد کنندگان متخلف و به اجرا گذاشتن ضمانت های آن ها در قبال اموری که بابت آن ارز دولتی دریافت کرده اما تعهدات خود را انجام نداده اند از جمله راهکار های لازم در جهت رفع مشکلات دامداران است . 

 او افزود : سهمیه های دامداران  اصلاح و تخصیص های استانی بر اساس نیاز کامل و شرایط آب و هوایی و توانمندی استان از نظر تولید و تامین علوفه و دام در نظر گرفته می شود .  

این موضوع در کنار افزایش روزمره علوفه‌های خشبی هزینه تولید را تحت تاثیر قرار می‌دهد که در نهایت نبود تناسب میان هزینه‌های تولید با نرخ فروش، کار را به جایی رسانده که دامداران ناگریز به کشتار دام‌های مولد و آبستن خود هستند که با این وجود آینده روشنی پیش روی صنعت دامپروری نیست و آن‌ها فعلی دامداران در شرایط بحرانی به سر می‌برند.

بخش عظیمی از تولیدات مواد غذایی کشور به دام‌ها بستگی دارد که می‌طلبد دراین شرایط خشکسالی، مسئولان توجه ویژه تری به مشکلات دامداران و حل آن داشته باشند.

موضوع مهم دیگر این است که ما باید وابستگی خود را به واردات نهاده از بین ببریم و توان تولیدات نهاده را در کشور ایجاد کنیم، صنعت دامداری وابسته به کشاورزی است و اگر می‌خواهیم فرآورده‌های لبنی با ارزشی تولید کنیم باید برنامه ریزی‌های دقیقی درخصوص کشت علوفه و نهاده مورد نیاز دامی داشته باشیم.

گزارش از سیده نسترن حسن آبادی

انتهای پیام   / ن