رخنه خشکسالی در جان خاوران
خشکسالی چند سالی است در جان خراسان‌جنوبی رخنه کرده و هر روز آسیب‌های بیشتری به آن می‌زند.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان از بیرجند، خشکسالی بیش از چند سال بوده که در جان خراسان‌جنوبی رخنه کرده است و هر سال بر شدت آن افزوده می‌شود و یکی از عمدترین چالش‌هایی که با وجود خشکسالی در استان باید جدی گرفته شود موضوع مهاجرت است.
بحران عظیم خشکسالی به بخش‌های مختلف اقتصادی استان به ویژه بخش کشاورزی ضرر رسانده و موجب خالی از سکنه شدن برخی از روستا‌ها به سبب نبود آب و تولید محصولات کشاورزی و دامی شده است.
هر چند موضوع خشکسالی بسیار مورد بحث قرار گرفته، ولی به نظر می‌آید اگر فکری جدی به حال آن نشود و دولت در این امر ورود نکند بسیاری از کسب و کار‌ها در استان نابود و بر جمعیت بیکار این استان افزوده و در نتیجه مهاجرت گسترش خواهد یافت.
نتایج خشکسالی به گونه‌ای بوده که در آینده بیشتر خودنمایی خواهد کرد به طوری که سبب نابودی بسیاری از ذخایر آبی به ویژه آب‌های زیرزمینی شده و زیست بسیاری از موجودات زنده را به مخاطره می‌اندازد.
در حال حاضر نه تنها کم آبی سبب نابودی پوشش گیاهی استان شده بلکه آفات خود مزید بر علت شده و بخش وسیعی از پوشش گیاهی استان را از بین برده‌اند و از بین رفتن پوشش گیاهی خود آسیب‌های بعدی از جمله وزش باد‌های شدید و مدفون شدن بسیاری از زیرساخت در زیر خاک را به دنبال خواهد داشت.
بخشی از دام‌ها برای تأمین علوفه دیگر دام‌ها به فروش می‌رسند
افضلی یکی از دامداران خراسان‌جنوبی گفت: دامداری شغل اصلی من بوده که سال‌های گذشته با توجه به وجود علوفه در مراتع درآمد آن مخارج زندگیم را تأمین می کرد، اما چند سالی است که دیگر دامداری سودی ندارد و مجبور هستم این شغل را ادامه دهم، چون بعد از ۴۰ سال نمی‌توانم وارد شغل دیگری شوم.
او گفت: به سبب کمبود باران دیگر علوفه‌ای در مراتع برای چرای دام‌ها وجود ندارد و این موضوع سبب شده تا بخشی از دام‌های خود را برای خرید علوفه به فروش برسانم، .
افضلی گفت: دامداری با خرید علوفه‌های گران و بی‌کیفیت دیگر برای هیچ دامداری صرفه اقتصادی ندارد و این موضوع خود باعث شده تا دیگر جوانی در روستا‌ها باقی نماند.
این دامدار گفت: خشکسالی موجب شده تا حتی علوفه‌ای برای وحوش هم باقی نماند و این حیوانات هم برای تأمین غذای خود به باغات کشاورزان حمله کنند و اگر درختی سبز باشد آن را بخورند.
او گفت: خشکسالی بسیاری از محصولات کشاورزی را در روستا از بین برده و دیگر مردم روستا امیدی به این شغل ندارند و یکی دیگر از صدمات خشکسالی و در نتیجه کمبود علوفه برای دام‌ها کاهش زاد و ولد و یا از بین رفتن بره‌های کوچک و بزغاله‌ها با نبود شیر کافی برای تغذیه مناسب است.
کشاورزی صرفه اقتصادی ندارد
رحمانی یکی از کشاورزان شهرستان سربیشه نیز گفت: بخش کشاورزی از خشکسالی آسیب فراوانی دیده است.
او گفت: هر چند برخی از اقدامات برای کاهش هدررفت آب کشاورزی در روستا‌ها انجام شده، اما آب برخی از قنوات یا به طور کامل خشک شده و یا آنقدر آب آن کم شده که دیگر برای کشاورزی به صرفه نیست.
این کشاورز گفت: این منطقه در تابستان بسیار گرم و خشک بوده و خشکسالی خود به دردسر‌های مردم این منطقه افزوده است و با نابود شدن بسیاری از درختان در تابستان مشکلات فراوانی با وزش باد‌های تند و توفان برای مردم ایجاد می‌شود.
او گفت: همچنین خشکسالی سبب کاهش آب چاه‌ها شده و بسیاری از کشاورزی‌ها با این کمی آب ثمری برای کشاورزان ندارد.
۹۶ درصد مساحت خراسان‌جنوبی درگیر خشکسالی
خندان‌رو مدیرکل هواشناسی خراسان‌جنوبی گفت: میانگین بارندگی از ابتدای سال زراعی جاری (از ابتدای مهرماه) تاکنون در استان ۸.۲ میلی‌متر بوده که نسبت به بلند مدت ۲.۷ میلی‌متر کاهش و نسبت به مدت مشابه پارسال ۸.۲ میلی‌متر کاهش داشته است.
او با اشاره به اینکه از نظر خشکسالی براساس بازه ۱۰ ساله ۸۵ درصد مساحت استان تحت تأثیر خشکسالی است، گفت: از این میزان ۱۵ درصد مساحت استان تحت تأثیر خشکسالی نرمال، ۲۴ درصد خشکسالی خفیف، ۳۵ درصد خشکسالی متوسط، ۱۰ درصد خشکسالی شدید و ۱۶ درصد خشکسالی بسیار شدید بوده است.
بیشتر بخوانید
خندان رو با اعلام اینکه براساس بررسی دوره یک ساله میزان خشکسالی از آبان‌ماه پارسال تا آبان‌ماه امسال ۹۶ درصد مساحت استان را درگیر کرده، گفت: براساس این بررسی ۴ درصد از مساحت استان تحت تأثیر خشکسالی نرمال، ۹ درصد خشکسالی خفیف، ۲۱ درصد خشکسالی متوسط، ۳۷ درصد خشکسالی شدید و ۲۹ درصد خشکسالی بسیار شدید قرار دارد.
مدیرکل هواشناسی خراسان‌جنوبی گفت: انتظار داریم زمستانی با شرایط بارندگی نرمال در استان همراه باشیم و از ابتدای دی‌ماه شرایط بارندگی در استان نرمال شود.
۸۰ درصد ظرفیت سد‌های استان خالی است
سروری مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان‌جنوبی نیز گفت: پارسال کم باران‌ترین سال طی ۵۰ سال گذشته در استان بوده است هر چند تا سال ۹۸ با نصب کنتور‌های هوشمند و مدیریت برداشت کسری مخزن در استان از ۱۵۰ میلیون مترمکعب به ۱۰۱ میلیون مترمکعب رسیده اما یکی از تبعات خشکسالی این بوده که پارسال کسری مخزن در استان به ۱۲۵ میلیون مترمکعب رسیده است.
او گفت: همچنین ظرفیت سد‌های استان ۵۸ میلیون مترمکعب بوده که در حال حاضر کمتر از ۱۱ میلیون مترمکعب یعنی کمتر از ۲۰ درصد از مجموع ظرفیت آن‌ها پر بوده و ۸۰ درصد آن‌ها خالی است.
خشکسالی به بخش کشاورزی استان ۲۴۷۹ میلیارد تومان خسارت زد
یزدان‌مهر رئیس اداره مدیریت بحران و کاهش مخاطرات سازمان جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی گفت: میزان خسارت وارد شده به بخش کشاورزی استان بر اثر خشکسالی در سال زراعی جاری ۲ هزار و ۴۷۹ میلیارد تومان بوده است.
او با اشاره به اینکه در سال زراعی گذشته میزان تولیدات بخش زراعی استان از مجموع ۸۳ هزار و ۹۶۹ هکتار به میزان ۶۶۰ هزار و ۲۵۱ تن بوده است، گفت: با توجه به آمار در سال زراعی گذشته شاهد ۲۲ درصد کاهش در تولیدات بخش زراعی استان بوده‌ایم.
کاهش ۲۵ درصدی تولیدات دامی استان بر اثر خشکسالی
یزدان‌مهر رئیس اداره مدیریت بحران و کاهش مخاطرات سازمان جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی از کاهش ۲۶ درصدی تولیدات استان در بخش باغبانی به سبب خشکسالی خبر داد و گفت: میزان تولیدات در این بخش در سال زراعی جاری ۱۵۶ هزار و ۶۸۴ تن بوده است.
او با اشاره به اینکه میزان تولید گوشت قرمز در استان در بازه زمانی سال زراعی جاری ۱۵ هزار و ۹۵۰ تن و تولید گوشت سفید ۵۶ هزار و ۹۸۶ تن بوده است، گفت: متأسفانه میزان تولیدات در بخش دامی استان نیز در سال زراعی جاری با کاهش ۲۵ درصدی همراه بوده است.
یزدان‌مهر با بیان اینکه تاکنون برنامه‌های زیادی در راستای کاهش آسیب خشکسالی به بخش کشاورزی در استان اجرا شده است، گفت: بیشتر این برنامه‌ها به منظور جبران خسارت به فعالان این بخش بوده است.
راهکار‌های دولت برای جبران خسارات ناشی از خشکسالی
یزدان‌مهر رئیس اداره مدیریت بحران و کاهش مخاطرات سازمان جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی گفت: براساس مصوبه ۴۲۰۴۸ در مورخ ۱۹ تیرماه ۱۴۰۰ دولت در پی جبران خسارات ناشی از خشکسالی پیگیری‌هایی را انجام داده که مهم‌ترین بخش آن استمهال تسهیلات به کشاورزان بوده است.
یزدان‌مهر گفت: یک سری مشکلاتی در بند دو مصوبه دولت وجود داشت که دولت درصدد بوده تا این معضلات امهال را برطرف، اصلاح و سپس ابلاغ کند.
یزدان‌مهر گفت: براساس این مصوبه قرار است فعالان بخش کشاورزی که دچار خشکسالی شده‌اند و تسهیلاتشان سررسید شده به مدت ۳ سال از سال ۹۶ تا ۱۴۰۰ برای بخش کشاورزی در بانک‌های مختلف استمهال شود.
وام ۴ درصدی ویژه خسارت‌دیدگان
یزدان‌مهر رئیس اداره مدیریت بحران و کاهش مخاطرات سازمان جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی گفت: براساس قانون امهال جریمه و سود ناشی از دیرکرد اقساط تسهیلات بخشیده می‌شود.
او با اشاره به اینکه همچنین در بند سه این مصوبه وام و تسهیلات بانکی با کارمزد ۴ درصد ویژه کشاورزان که به آن‌ها خسارت وارد شده در نظر گرفته شده است، گفت: برای این تسهیلات هنوز بانک عامل و مبلغ آن مشخص نشده است.
یزدان‌مهر گفت: بهترین راهکار برای کاهش اثرات خشکسالی بهره‌گیری از روش‌های نوین کشاورزی و خارج شدن از حالت سنتی، تولید محصولات کشاورزی کم آب بر و استفاده از سیستم‌های آبیاری نوین است؛ و اما...
بدون شک اگر با همین روند خشکسالی در استان خراسان‌جنوبی ادامه یابد و فکر جدی به حال آن نشود بسیاری از شغل‌هایی که وابسته به آب هستند نابود خواهند شد و در نتیجه این منطقه خالی از سکنه می‌شود.
پرداخت تسهیلات و یا امهال تسهیلات اگر چه مرهمی بر درد‌های کشاورزان این منطقه بوده، اما این مرهم‌ها درد اصلی را تسکین نمی‌دهد و باید فکری اساسی با کمک گرفتن از اساتید و نخبگان این بخش که البته تعداد آن‌ها در این استان با وجود دانشگاه‌ها و مراکز علمی فراوان کم نیست، صورت گیرد.
منبع: فارس
انتهای پیام/ ر
