بیشتربخوانید

• چرا دایناسور‌ها منقرض شدند، اما پرندگان زنده ماندند؟

به طور متوسط، دیرینه شناسان از سال ۲۰۰۳ هر ساله بیش از ۴۵ گونه دایناسور جدید پیدا کرده‌اند. سرعت اکتشافات خیره کننده است. در طول این عصر طلایی دیرینه‌شناسی، دانشمندان بار‌ها درک ما را از دنیای ماقبل تاریخ تغییر داده‌اند.

به گفته تام هولتز از دانشگاه مریلند که پایگاه داده بزرگی از یافته‌های دایناسور‌های جدید را نگهداری می‌کند، تاکنون در سال جاری، چیزی حدود ۴۲ گونه دایناسور جدید کشف شده است. چه چیزی باعث این افزایش سرعت در علم دیرینه‌شناسی شده است؟ هولتز معتقد است که در مرحله اول، افراد بیشتر از قبل مشتاق هستند کار‌های پژوهشی را انجام بدهند، در نتیجه زمین با کنکاش بیشتری مطالعه می‌شود، تیم‌های بیشتری شکل می‌گیرند و در نهایت بخش‌های بیشتری از جهان مورد بررسی قرار خواهد گرفت. امروزه، دیرینه‌شناسی دایناسور‌ها رشته‌ای متنوع‌تر و جهانی‌تر از هر زمان دیگری است. در سال‌های اخیر علم روی خوش خود را به دیرینه شناسی نشان داده است.

دانشمندان همچنین به درک دقیق‌تری از «گونه» دایناسور دارند. دیرینه شناسان زمانی نام ایگوانودون را به فسیل‌های ده‌ها میلیون ساله دادند. اکنون ارزیابی‌های مجدد نشان می‌دهد که ایگوانودون در واقع شامل چند گونه هستند، از جمله گونه جدیدی که در نوامبر امسال رونمایی شد.

علاوه بر این، فناوری به دانشمندان اجازه می‌دهد تا اکتشافات شگفت انگیزی در مورد دایناسور‌های شناخته شده انجام دهند  از جمله جزئیات در مورد پوست فلس دار آن‌ها، ساختار دستگاه گوارش و نحوه تولید مثل آن‌ها، ساختار سلولی آن‌ها، نمایش‌های اجتماعی و حتی نحوه لانه سازی برخی از آنه‌ا در مناطق قطبی. این موضوعات همه و همه نتایج پیشرفت علم دیرینه شناختی در شناسایی موجودات ما قبل تاریخ است. نتایج ترکیبی نشان می‌دهد که این حیوانات و ساکنان قدیمی زمین واقعا چقدر متنوع و عجیب بودند. بدون ترتیب خاصی، در این مقاله قصد داریم ۱۰ مورد از شگفت انگیزترین دایناسور‌هایی که به وسیله دانشمندان در سال ۲۰۲۱ رونمایی شدند را به شما معرفی کنیم، پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

بین ۱۶۸ میلیون تا ۱۶۴ میلیون سال پیش، یک خزنده عجیب از مناطقی در شمال مراکش کنونی گذر کرد: موجودی با عظیم الجثه با ظاهری خاص که  دنده‌هایش بیرون زده است و از دنده‌های ان به خوبی از روی پوست این جانور مشخص هستند.

تنها فسیل شناخته شده متعلق به این حیوان که در ماه سپتامبر در Nature Ecology and Evolution رونمایی شد، یک تکه دنده با چهار سنبله به طول حدود ۵/۱۰ اینچ است. بر اساس شکل و اندازه فسیل، محققان به شدت گمان می‌کنند که این فسیل متعلق به نوعی دایناسور زره‌دار به نام آنکیلوسور است. نام این دایناسور Spicomellus afer است که پس از کلمه لاتین "سنبله"، "یقه" و "ساکن آفریقا" است. نام‌ها گاهی اوقات بسیار عجیب و پیچیده می‌شوند.

Spicomellus  قدیمی‌ترین آنکیلوسور شناخته شده و اولین موجود در آفریقا است. سوزانا میدمنت، دیرینه شناس موزه تاریخ طبیعی لندن که رهبری تحقیق بر روی اسپیکوملوس را بر عهده داشت، می‌گوید: اگر بخش سینه خود را لمس کنید دنده‌های خود را احساس می‌کنید، ماهیچه‌هایی در بالای دنده‌ها وجود دارند که به بازو‌های شما اجازه حرکت می‌دهند. در چنین حالتی که دنده‌ها برای این داسناسور‌ها کاملا بیرون زده بود چگونه می‌توانستند همچون گونه‌های دیگر به بقای خود ادامه بدهند؟

Spicomellus از طریق تجارت قانونی پیچیده فسیل‌های مراکش به موزه بریتانیا رسید. استخوان دنده پس از عبور از دست چند عمده‌فروش مراکشی، به موسی، یک فروشنده فسیلی مستقر در بریتانیا رسید که نمونه را به موزه فروخت.

در ابتدا کارکنان موزه فکر می‌کردند که استخوان بخشی از استگوسور مراکشی آدراتیکلیت است، زیرا از همان منطقه در کوه‌های اطلس این کشور آمده است. در واقع در ابتدا این استخوان‌ها همانند یکی از موجودات کشف شده قبلی به نظر می‌آمد. هیچ چیز اسرارآمیزی توجه کسی را جلب نکرد. اما Maidment و همکارانش به زودی متوجه شدند که فسیل متعلق به چیز جدیدی است و این موضوع آن را بسیار مهم‌تر می‌کند و ارزش این استخوان‌ها تا حد زیادی بالاتر می‌رود. موزه تاریخ طبیعی سپس با دانشگاه سیدی محمد بن عبدالله در فاس، مراکش، قراردادی را برای تحقیق روی فسیل با یکدیگر منعقد کرد.

تیم Maidment رد فسیل را از طریق زنجیره تامین به محل حفاری اصلی که او در سال ۲۰۱۹ از آن بازدید کرد، ردیابی کردند. دریس اوارهاچ، یکی از نویسندگان این مطالعه و زمین‌شناس در دانشگاه سیدی محمد بن عبدالله نیز در سال ۲۰۲۰ از این مکان دیدن کرد تا مدارک زمین‌شناسی حیاتی را جمع‌آوری کند. این  داده‌ها برای تایید چنین کشفی لازم و حیاتی بود. طبق گفته Maidment، دانشگاه Ouarhache در حال ساخت یک موزه جدید است که شامل فضایی برای نگهداری فسیل‌های آینده از سایت Spicomellus است.

خانواده مکنزی در اعماق حومه استان کوئینزلند در جنوب غربی استرالیا، نسل‌های زیادی را صرف اداره یک مزرعه گوسفند و گاو در نزدیکی جامعه کوچک ارومانگا کرده است. در سال ۲۰۰۴، سندی مکنزی نوجوان نشانه‌هایی پیدا کرد که نشان می‌داد این مزرعه زمانی خانه تایتان‌های باستانی بوده است.

از سال ۲۰۰۶ به بعد، مکنزی‌ها و تیمی به رهبری دیرینه شناس موزه کوئینزلند، اسکات هاکنول، به طور دوره‌ای محل پیدا شدن تخت استخوان‌های یافت شده در مزرعه را حفاری کردند. این گونه بود که آن‌ها توانستندبزرگترین دایناسور شناخته شده استرالیا را کشف کنند.

فسیل‌های این حیوان که به نام «کوپر» نامیده می‌شود، بیش از یک دهه تحت مطالعه علمی بوده است، از جمله اسکن‌های سه‌بعدی از سطوح استخوان‌ها برای کسب اطلاعات بیشتر از فسیل. آن تجزیه و تحلیل طولانی مدت که در ژوئن در مجله PeerJ منتشر شد، تأیید می‌کند که دایناسور تقریباً ۹۵ میلیون ساله یک گونه جدید به نام Australotitan cooperensis است.

Australotitan یک تایتانوسوری است، زیرگروهی از ساروپود‌های گردن دراز است.  این دسته شامل بزرگترین حیواناتی است که تا کنون روی خشکی راه رفته‌اند، مانند پاتاگوتیتان غول پیکر آرژانتین. استخوان‌های بالای پای این تایتانوسور حداقل ۶.۲ فوت طول هر کدام داشتند و تخمین زده می‌شود که حیوان کامل در طول زندگی بین ۲۶ تا ۸۲ تن وزن داشته باشد. این وزن برای یک موجود امروزی بیشتر شبیه افسانه به نظر می‌رسد. اما باور کنید یا نه این غول‌ها در گذشته زمین را به سادگی تصاحب کرده بودند.

بقایای دایناسور اکنون در موزه جدید تاریخ طبیعی ارومانگا، مکنزی‌ها آن را تأسیس کردند، قرار دارد.

 

در سال ۲۰۰۵ خوزه و رودولفو لوپز اسپینوزا به فسیلی شگفت‌انگیز در استان کوآهویلا در جنوب مکزیک برخورد کردند: این فسیل تقریبا دم کامل یک دایناسور بود که حدود ۷۲ میلیون سال پیش می‌زیست. تیمی از دیرینه شناسان مکزیکی در سال ۲۰۱۳ از این مکان بازدید کردند تا بقایای آن را کاوش کنند و تعداد بیشتری از موجودات را در این فرآیند از جمله جمجمه آن کشف کنند. این دایناسور که در ماه می‌در تحقیقات کرتاسه رونمایی شد، در نوع خود بی نظیر بود.

Tlatolophus galorum یک نوع دایناسور گیاهخوار به نام لمبئوسور است. این دایناسور به این دلیل نامگذاری شده است که تاج دراماتیک آن شبیه به tlahtolli است؛ یک نماد کاما مانند در هنر آزتک که مخفف کلمه در زبان ناهواتل است. نام گونه گالوروم ترکیبی از دو نام خانوادگی Garza و López است تا به افرادی که در مجموعه فسیل کمک کرده‌اند احترام بگذارد. در واقع این نام ادغام افرادی است که وجود این اثر را مدیون آن‌ها هستیم.

تلاتولوفوس احتمالاً از پوزه تا دم حدود ۲۶ فوت کشیده و در ناحیه باسن حدود ۵/۶ فوت قد داشته است. بر اساس جمجمه‌ای که به خوبی حفظ شده است، دانشمندان فکر می‌کنند که این حیوان پسر عموی نزدیک لامبوسور کاکلی نمادین Parasaurolophus بوده است. اگر فیلم پارک ژوراسیک را دیده باشید این دایناسور در ابتدای فیلم در حال نوشیدن آب دریاچه است.

Tlatolophus با  تنوع شکل‌های تاج شناخته می‌شود. این موضوع احتمالاً نقش مهمی در زندگی اجتماعی دایناسور‌ها داشته است.

امروزه، سواحل جنوب غربی جزیره وایت انگلیس منظره‌ای زیبا است که به وسیله صخره‌های ماسه‌سنگ احاطه شده است. اما بیش از ۱۲۵ میلیون سال پیش، این چشم‌انداز دره‌ای، شبیه ساوانا (خانه‌ای مناسب برای دو دایناسور غول‌پیکر با جمجمه‌های براق و کروکودیل‌مانند) بود. در مجله Scientific Reports در سپتامبر توضیح داده شد، فسیل‌های یافت شده در این جزیره دو نوع جدید از اسپینوسورید را نشان می دهند. همچنین اکثر قدیمی‌ترین اسپینوسورید‌ها در اروپای کنونی زندگی می‌کردند که نشان می‌دهد سرزمین اجدادی این گروه در نیمکره شمالی بوده است.

شناخت بعضی از دایناسورها می‌تواند راه را برای شناسایی گونه‌های ناشناخته یا گمنام دیگر هموار سازد.

 

پیپسکیک بدون دندان از برزیل

در ماه نوامبر، یک تیم تحقیقاتی برزیلی از دایناسور بی دندان قابل توجهی در ژورنال Scientific Reports پرده برداری کرد. این موجود فسیلی که Berthasaura leopoldinae نام دارد، کامل‌ترین فسیلی است که در نوع و سن خود در برزیل یافت شده است. برتاسائورا در صخره‌هایی با قدمت ۱۲۵ تا ۱۰۰ میلیون سال یافت شد. این دایناسور با طول حدود ۱.۵ فوت، حیوان نسبتاً کوچک و چابک بود. همچنین Berthasaura استراتژی‌های غذایی متنوع در میان این گروه را برجسته می‌کند و دانش ما را در مورد چگونگی زندگی دایناسور‌های باستانی عمیق‌تر می‌کند.

چگونگی زندگی این موجود بی دندان ما قبل تاریخ ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده است.

 

دایناسور عجیب شیلیایی با دم تیغه مانند

بیش از ۷۲ میلیون سال پیش، دلتا‌های رودخانه پاتاگونیا شیلی محل زندگی یک دایناسور کوچک سخت با یک دم منحصر به فرد بوده است. این اسکلت فسیلی که در ماه دسامبر در مجله نیچر رونمایی شد، متعلق به نوع جدیدی از دایناسور‌های زره پوش کوچک به نام Stegouros Elengassen است. دایسناسور شیلی می‌توانست از دم خود به عنوان سلاح استفاده کند. این موضوع بقای طولانی مدت این دایناسور را می‌تواند به خوبی توجیه کند. به عبارتی دایناسور دم تیغه‌ای در گذشته یک شکارچی بی رقیب بوده است.

 

دو دایناسور بزرگ، گنجی در معدن طلای پتروسور چین

rocky outcrops نزدیک هامی، شهری در منطقه خودمختار سین کیانگ در شمال غربی چین، بیشتر به خاطر فسیل‌های باورنکردنی پتروسورها، (خزندگان پرنده‌ای که در کنار دایناسور‌ها زندگی می‌کردند) شناخته می‌شود. اما اکنون محققان برای اولین بار استخوان‌های این دایناسور را در این رسوبات پیدا کرده‌اند و این استخوان‌ها متعلق به دو گونه‌ای هستند که قبلاً هرگز دیده نشده‌اند.

این استخوان‌ها که در ماه اوت کشف شد، از دو نوع ساروپود یا دایناسور‌های گردن دراز به دست آمدند. یکی، Silutitan sinensis، از کلمه چینی ماندارین برای جاده ابریشم نامگذاری شده است، و دیگری، Hamititan xinjiangensis، ادای احترام به محل کشف است. مهره‌های گردن متمایز سیلوتیتان، تنها قطعاتی هستند که از این حیوان که تاکنون یافت شده‌است و هر کدام بین ۱۸ تا ۲۱.۵ اینچ طول دارند. همچنین برای مقایسه، طولانی‌ترین مهره‌های گردن در زرافه‌های مدرن کمتر از ۱۱ اینچ طول دارند. این مقایسه به شما دید بهتری از عظمت این موجودات خواهد داد، البته اگر تا به حال زرافه را از نزدیک دیده باشید و یا اندازه آن را با حیوانات مجاوز مقایسه کرده باشید. این موجوداتی که امروزه استخوان‌های ان‌ها را در زیر و بم این کره خاکی پیدا می‌کنیم در سالیان دور پادشاهان بی رقیب زمین بوده‌اند.

دایناسور ژاپنی بازمانده‌ای از آخرین فصل دوره مزوزوئیک

در سال ۲۰۰۴، یک شکارچی فسیل آماتور به نام شینگو کیشیموتو در حال نگاه کردن به صخره‌های معدن سیمان در جزیره آواجی ژاپن بود که به یک یافته قابل توجه تبدیل شد؛ استخوان‌های این دایناسور نشان میدهد که بیش از ۷۱ میلیون سال پیش می‌زیسته است. این فسیل که در آوریل کشف شد، دومین دایناسور ژاپنی است که در دوران ماستریث از ۷۲ میلیون تا ۶۶ میلیون سال پیش زندگی می‌کرد. دایناسور Yamatosaurus izanagii، برای یک اصطلاح باستانی از مجمع الجزایر ژاپن، و همچنین خدایی در اساطیر ژاپنی نامگذاری شده است. تا اینجا دانستیم که بسیاری از نام‌گذاری‌ها بر اساس نام‌های اساطیری و نام افرادی که ان‌ها را پیدا کرده‌اند صورت می‌گیرد.

این تنها چشمه‌ای از پیشرفت دیرینه شناسی در سال‌های اخیر بوده است. تعداد زیادی از بقایای دایناسورها در گوشه‌های مختلف زمین دیده می‌شوند. این موضوع باعث می‌شود که دید بهتری از گذشته زمین و آن چه تا به امروز تجربه کرده است داشته باشیم. دیرینه شناسی روز به روز در حال پیشرفت و تکامل است، امید است که دانشمندان و محققان علوم دیرینه شناسی تا سال آینده بقایای گونه‌های جدیدتری از دایناسورها را بیابند.

منبع: دیجیاتو

انتهای پیام/