فاطمه حیدری کارشناس واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت شهدای انقلاب گفت: در سال‌های اخیر شیوع بیماری کووید۱۹، بیکاری و افزایش قیمت اقلام غذایی منجر به سوء تغذیه و کاهش دسترسی افراد به گروه‌های غذایی مفید شده است، اما با شناخت جایگزین‌های غذایی با قیمت مناسب‌تر و ارزش غذایی یکسان می‌توان مواد مغذی، املاح و ویتامین‌های موردنیاز بدن را تامین کرد که در ادامه به معرفی برخی از این جانشین‌ها میپردازیم.

میوه و سبزی

او گفت: میوه و سبزی که حاوی آنتی اکسیدان، فیبر و مواد معدنی مفید مثل پتاسیم، منیزیم و برخی ویتامین‌ها مثل A و C است، در تقویت سیستم ایمنی نقش مهمی دارد؛ پیش ساز ویتامین A که در سبزی‌های سبز و زرد مثل کاهو، اسفناج، هویج، کدو حلوایی و میوه‌های زرد و نارنجی مثل هلو، آلو، طالبی، زرد آلو، خرمالو، نارنگی و انبه وجود دارد، موجب افزایش مقاومت بدن در برابر انواع بیماری‌ها می‌شود، بنابراین مصرف روزانه این گروه نقش مهمی در سلامت افراد دارد.

 حیدری گفت: با توجه به اینکه نوع میوه یا اندازه آن تاثیری بر ارزش تغذیه‌ای آن ندارد، می‌توان میوه‌هایی با اندازه کوچک‌تر و یا میوه‌هایی با قیمت پایین‌تر تهیه کرد، همچنین در رابطه با سبزی‌ها می‌توان از سبزیکاری خانگی در حیاط و یا در گلدان استفاده کرد؛ باید به این نکته توجه داشت سبزی‌ها به صورت خام ارزش غذایی بیشتری دارند و در صورت نیاز به پخت بهتر است در مراحل انتهای پخت و با آب کم پخته شوند.

پروتئین و جانشین‌ها

او گفت: گروه پروتئین‌ها شامل دو نوع حیوانی و گیاهی است، در گروه پروتئین‌های گیاهی می‌توان از حبوبات و انواع مغز‌ها مانند گردو، بادام و پسته و در گروه پروتئین حیوانی می‌توان از تخم مرغ و انواع گوشت مانند گوشت قرمز، مرغ، و ماهی استفاده کرد.

این کارشناس تغذیه گفت: در بین انواع گروه گوشت می‌توان از گوشت مرغ که ارزان قیمت‌تر از گوشت قرمز است استفاده کرد؛ همچنین تخم مرغ و حبوبات نیز جانشین‌های مناسب در گروه پروتئین محسوب می‌شود؛ در نظر داشته باشیم که بهتر است دست کم دو نوع پروتئین گیاهی مثل غلات و حبوبات در غذا‌هایی نظیر عدس پلو و لوبیا پلو، در کنار هم برای تامین پروتئین کامل‌تر مصرف شود.

لبنیات و جانشین‌ها

حیدری گفت: گروه شیر و لبنیات که شامل شیر، ماست، دوغ، پنیر و کشک است به عنوان تامین کننده اصلی کلسیم بدن محسوب می‌شود؛ افراد روزانه به دو تا سه واحد از این گروه نیاز دارند که با مصرف دست کم یک لیوان شیر و یک کاسه ماست این نیاز تامین می‌شود؛ در این گروه نیز می‌توان نوعی از مواد غذایی با قیمت پایین‌تر خریداری کرد و یا از غذا‌هایی که از کشک، ماست و دوغ تهیه می‌شود، استفاده کرد.

او گفت: همچنین می‌توان با حذف اقلام غذایی ناسالم مثل انواع تنقلات، فست فود، نوشابه و انواع سس ها، هزینه موردنظر را صرف خرید مواد غذایی مفید مانند لبنیات کرد؛ بنابراین در هر خانواده با یک مدیریت خرید خوب، می‌توان سلامت افراد خانواده را تضمین کرد؛ پیشنهاد می‌شود برای خرید اقلام غذایی به صورت هفتگی و یا روزانه برنامه ریزی شود و با توجه به تعداد افراد خانواده و تعداد سهم‌های غذایی موردنیاز هر فرد بر اساس هرم غذایی، اقلام غذایی تهیه شود.