سید جلال ملکی سخنگوی سازمان آتش نشانی تهران درباره خطرات راه‌اندازی کولرهای آبی و گازی اظهار کرد: روزهای گرم سال فرارسیده و در این ایام هموطنان اقدام به راه اندازی وسایل خنک‌کننده منازل و محل کار خود می‌کنند که انواع وسایل از جمله کولرهای آبی، گازی و... را شامل می‌شود.

وی با بیان اینکه بعضی از ساختمان‌های جدید مجهز به سیستم‌های سرمایش و گرمایش مرکزی هستند که تنظیم دما در تمام ساختمان به‌وسیله همان سیستم انجام می‌شود، گفت: در چنین مواردی حتما باید هرگونه عملی بر روی این سیستم‌ها توسط نمایندگان مجاز انجام شود. البته برخی هموطنان نیز در واحدهای خود از کولرهای گازی استفاده می‌کنند که توجه به چند نکته دراین رابطه اهمیت دارد.

کولر استاندارد بخرید

سخنگوی سازمان آتش نشانی تهران در خصوص نکاتی که باید برای نگهداری و خرید کولرها به آن توجه شود، گفت: این دستگاه‌ها را باید از انواع استاندارد و دارای خدمات پس از فروش تهیه کرده و همچنین در موعد مقرر امکان بازدید نمایندگان مجاز از آن‌ها را فراهم کرد تا سرویس لازم بر روی آن انجام شود. البته در مواردی تنها درحد باز کردن قاب و بدنه برای شستشوی آن می‌توان اقداماتی را انجام داد که آن هم باید پس از قطع کامل برق صورت گیرد. در هر شرایطی دست بردن در سیستم برق و کمپرسور این دستگاه‌ها کاری خطرناک و کاملاً تخصصی است.

وی با تاکید بر اینکه اغلب هموطنان سراسر کشور هنوز از کولرهای آبی استفاده می‌کنند و بسیاری از آنان نیز با گرم شدن هوا شخصاً اقدام به راه‌اندازی و سرویس این وسایل می‌کنند، گفت: کمی بی‌احتیاطی در این کار می‌تواند حوادث ناگواری به بار آورد. همه ساله با شروع فصل گرما حوادث مربوط به کولرها افزایش می‌یابد و این افزایش به این خاطر است که عمده کسانی که اقدام به راه‌اندازی کولرهای خود می‌کنند از تخصص لازم برخوردار نیستند. در این حوادث تعدادی مصدوم شده یا حتی جان خود را از دست می‌دهند.

مورد عجیب کولرهای آتشین

ملکی گفت: اغلب حوادث مربوط به کولرها به دو دسته برق گرفتگی و آتش‌سوزی تقسیم می‌شود که عمده آن‌ها پایه برقی دارد. یعنی غالب این حوادث یا مستقیماً ناشی از برق کولر بوده یا منشا برقی دارد.

سخنگوی سازمان آتش نشانی تهران با بیان اینکه برای راه‌اندازی کولرها حتما باید از افراد متخصص کمک گرفت، گفت: راه‌اندازی کولرها از سوی افراد متخصص نه تنها ممکن است خطراتی را در لحظه ایجاد کند که با توجه به اشتباهاتی که ممکن است در راه‌اندازی صورت گیرد می‌تواند خطرات جانبی نیز داشته باشد و موجب وقوع حوادث بعدی شود.

وی ادامه داد: پیش از راه‌اندازی مجدد کولر وضعیت ظاهری کولر باید بررسی شود. اگر بیش از حد فرسوده و پوسیده شده و توانایی کارکرد بیشتر را ندارد باید نسبت به تعویض آن اقدام شود. بدنه پوسیده، خرد و شکسته شده می‌تواند باعث زخمی شدن روکش سیم‌ها و درنهایت ایجاد اتصالی شود. همچنین بهتر است بخش‌های مصرفی کولر مانند پوشال و تسمه که دیگر کیفیت لازم را ندارند در ابتدای هر دوره تعویض شوند.

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران با اشاره به خطراتی که کولرها برای کودکان ایجاد می‌کنند، گفت: به هیچ عنوان اجازه ندهید کودکان به لوازم کولر دست بزنند چرا که علاوه بر اینکه ممکن است این قطعات دارای برق باشند ممکن است موجب بریدگی دست کودکان و وارد شدن آسیب به آن‌ها نیز بشوند.

ملکی با تاکید بر اینکه باید حتما زمانی که کولر خاموش است، نسبت به سرویس و راه‌اندازی آن اقدام کرد، گفت: با توجه به اینکه فردی برای سرویس کولر به سطح پشت بام می‌رود و کلیدهای روشن و خاموش کولر داخل واحد است، باید تاکید کرد که کسی بدون هماهنگی کولر را روشن نکند و هماهنگی‌های لازم در این خصوص صورت گیرد. حتی توصیه می‌شود که در هنگام سرویس کولر کنتور برق قطع شود.

مراقب تسمه کولر باشید

به گفته وی حتما باید تسمه کولر را از فولی خارج کرده و پس از آن نسبت به راه‌اندازی اقدام کرد، در مواردی مشاهده شده که روشن شدن موتور کولر موجب آسیب به دست‌ها و انگشتان دست شده است.

ملکی با بیان اینکه خطرناک‌ترین بخش کار، برق کولر است، گفت: در وصل سیم فاز و نول باید دقت بسیاری شود. به این منظور باید از فازمتر استفاده کرد و هرگز نباید از دست یا بدن برای تست فاز و نول استفاده کرد. موارد زیادی وجود داشته که به دلیل عدم تشخیص صحیح فاز و نول، آب داخل تشتک و بدنه کولر برق‌دار شده و به محض دست زدن به کولر، افراد دچار برق‌گرفتگی شده‌اند.

وی اظهار کرد: حتما باید از سیم‌های برق سالم، استاندارد و متناسب با مصرف کولر استفاده کرد. گاهی برای یک کولر کوچک، از سیم ضعیف استفاده می‌شود و بعد از مدتی تصمیم به تعویض کولر ضعیف با کولر قوی‌تر گرفته می‌شود. در این شرایط حتماً باید کابل برق کولر نیز تعویض شده و کابلی جدید، متناسب با کولر قوی جایگزین شود. همچنین از دستکاری در سیم کشی برق، استفاده از سیم‌های چند تکه سری شده و استفاده از نوارچسب حتما خودداری شود. مورد دیگری که باید به آن توجه شود این است که بهتر است روی سوکت‌های جعبه برق، پوشش لاستیکی برای جلوگیری از برق گرفتگی وجود داشته باشد. این پایه ها هرگز نباید زنگ زده و فرسوده باشند.

ملکی ادامه داد: هرگونه اتصالی در برق کولر می‌تواند باعث بروز آتش‌سوزی شده و وجود مواد قابل اشتعال داخل کولر مانند پوشال، تسمه، سیم‌های برق، روغن و پوشش‌های پلاستیکی می‌تواند باعث رشد سریع آتش شود. در مواردی هم آتش، دود و حرارت از طریق کانال کولر به داخل واحد سرایت کرده و اگر مواد قابل اشتعالی مانند پرده، کمد یا وسایل دیگر در نزدیکی باشد احتمال سرایت آتش به داخل واحد وجود دارد. در موارد بسیاری، نواقص و ایرادات برقی باعث بروز آتش‌سوزی پوشال‌ها و سیم‌های برق شده و دود و حرارت از طریق کانال کولر به داخل واحد نفوذ می‌کند. هر زمانی که بوی سوختگی از کولر استشمام شد باید بلافاصله دستگاه را خاموش و آن را بازبینی کرد.

سخنگوی سازمان آتش نشانی تهران با بیان اینکه پمپ آب و دینام نیز دو وسیله برقی و خطرناک کولر هستند که به هنگام کار با آن ها باید بسیار دقت کرد، گفت: پوشش پلاستیکی که روی پمپ آب، جعبه تقسیم برق و انتهای دینام وجود دارد برای جلوگیری از ریزش آب و اتصالی برق است. اگر این پوشش‌ها از بین رفته و معیوب است باید نسبت به تعویض آن اقدام کرد. همچنین باید از ریختن آب و شستشوی قطعات برقی مانند دینام، پمپ آب و جعبه تقسیم برق خودداری کرد.

وی درباره ایمنی تسمه کولر گفت: تسمه کولر باید کاملاً تنظیم باشد. اگر بیش از حد سفت شده باشد فشاری به دینام وارد می‌کند که می‌تواند باعث اتصالی و آتش‌سوزی دینام شود. همچنین باید پیش از راه‌اندازی کولر، قطعات متحرک مثل یاتاقان‌ها را روغن‌کاری و روان‌کاری کرد اما از ریختن روغن روی دینام و پمپ آب خودداری کرد.

ملکی با بیان اینکه پارچه برزنتی کولر پس از مدتی به دلیل آفتاب و باران، پوسیده شده و سوراخ می شود و احتمال ورود پرندگان و حیوانات به داخل کانال کولر، در ایامی که کولر استفاده نمی‌شود وجود دارد، گفت: سالم بودن پارچه برزنتی کولر نکته‌ای است که اغلب به آن توجه نمی‌کنند در صورتی که پیش از راه‌اندازی کولر باید از سلامت پارچه برزنتی و خالی بودن محفظه آن اطمینان حاصل کرد.

وی با تاکید بر لزوم بررسی سالم بودن شیلنگ آب و سیستم قطع کن آب کولر یا همان شناور نیز گفت: باید حتما شیلنگ آب را بررسی کرد که نشتی نداشته باشد. وجود رطوبت در اطراف کولر به‌ویژه اگر اتصالی برق داشته باشد خطر برق گرفتگی را تا چند متر گسترش می‌دهد.

وی با اشاره به فشار مضاعفی که در ساعات پیک مصرف برق به کنتور وارد می‌شود، گفت: استفاده از کولر به همراه چند وسیله برقی دیگر به ویژه در ساعات پیک مصرف، می‌تواند فشار مضاعفی را به کنتور برق منزل وارد کرده و خسارات و حوادثی را به بار آورد. توان کنتور و میزان مصرف دستگاه‌ها را باید حتما مدنظر قرار داد تا از وقوع حوادث احتمالی جلوگیری شود.

کولر و خطر سقوط

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران درباره دیگر خطرات سرویس کولرها که حتی افراد متخصص را نیز تهدید می‌کند، گفت: گاهی خطرات، مربوط به موارد برقی نمی‌شود. در مواردی کولرها در نقاط مرتفعی مانند دیوار ساختمان، بالکن و لبه پنجره‌ها قرار گرفته و افراد برای سرویس کولر باید در نقاط خطرناکی که احتمال سقوط وجود دارد قرار بگیرند. در چنین مواقعی باید به جای ایستادن در لبه بالکن و پنجره ها از نردبان یا چهارپایه استفاده کرد و حتماً فرد باید با طناب و ریسمان به نقطه‌ای بسته شود.

ملکی اضافه کرد:‌ همچنین سقوط کولر نیز یکی از مواردی است که می‌تواند موجب وقوع حادثه شود، به همین دلیل باید از قرار دادن کولر در مکانی که احتمال سقوط دارد خودداری کرد و در صورت اجبار باید آن را مهار کرد.

به گفته وی، بهتر است که پس از پایان فصل گرما و استفاده از کولر آب داخل آن تخلیه شود چرا که وجود آب داخل کولر باعث پوسیدگی بدنه و سولفاته شدن پمپ آب شده و می تواند مشکلاتی را ایجاد کند. کولر و سایر وسایل موجود، برای تامین آسایش و آرامش ما هستند و باید با مصرف بهینه و مناسب، عمر این دستگاه ها و همچنین ایمنی و سلامت خود را تضمین کنیم.

وی درباره کولرهای گازی نیز اظهار کرد:‌ به طور کلی توصیه می‌شود که برای سرویس و نصب کولرهای گازی حتما از سرویسکار و کارشناسان متخصص استفاده شود، بسیاری از موارد نظیر مهار کولر؛ خطرات برق گرفتگی و ... که در مورد کولرهای آبی وجود دارد، در مورد کولرهای گازی نیز صادق است و شهروندان باید به آن توجه ویژه داشته باشند.

منبع: ایسنا