یحیی ذائبی گفت : تا به امروز راههای مختلفی برای مدیریت انواع زبالهها شامل خطرناک، صنعتی، درمانی، غیرقابل تجزیه و دارای قابلیت بازیافت توسط متولیان اداره جوامع انسانی تجربه شده و بعضی از این راهها هم اکنون در حال انجام است.
به گفته کارشناس بهداشت محیط مرکز بهداشت استان کرمانشاه اما کاملا واضح است که روشهای فعلی خیلی موفقیت آمیز نبوده و تولید سالانه میلیونها تن پسماند مختلف در هر سال ضمن آسیب به محیط زیست، میتواند با تاثیر بر عوامل محیطی موثر بر سلامت، سبب به خطر افتادن سلامت انسانها شود و به تدریج کیفیت زندگی و بهره گیری از زیباییهای محیط زیست را نیز کاهش دهد.
اما در سالهای اخیر با هدف مدیریت بهتر پسماندهای تولیدی جوامع انسانی، موضوع تولید پاک، بیشتر در حال جلوه یافتن بوده و مورد توجه قرار گرفته است.
تولید پاک به معنی استفاده از یک شیوه عمل محیط زیستی کامل در تولید محصولات و خدمات است تا ضمن افزایش بازدهی، آثار زیان آوری برای محیط زیست و انسان نداشته باشد و در عرصه جهانی به توسعه پایدار کمک کند.
توسعه پایدار خود به این معنی است که فعالیتها و برنامههای توسعهای به گونهای اجرا شوند که همه جوانب در آنها دیده شود و آثاری مخرب برای محیط زیست و انسان نداشته باشند.
در تولید پاک و مدیریت پسماند، نقش هر کدام از این گروهها یعنی مردم، سمنها و مسوولین مشخص است و برای دستیابی به هدف، لازم است به درستی اجرا شود.
لازمه اجرای هر برنامه محیط زیستی همکاری و هم افزایی مردم و مسوولین در راستای دستیابی به هدف مشترک در کنار ایفای نقش آنان به طور مستقل است.
از آنجایی که این همکاریها ممکن است با مشکلاتی در عمل مواجه شود، سازمانهای مردم نهاد یا همان سمنها ایجاد شدند تا یک رابط بین مردم و دولتها باشند و ضمن ارایه نقش کمک کننده به هر کدام از این۲ طیف در اجرای وظایف خود، سبب ایجاد همکاری و هم افزایی بهتر مسئولین و مردم شوند و از طرفی کاستیهای هر کدام را پیگیری کنند.
در جایی که اصلاح فناوری تولید و شیوه بسته بندی مواد، بهبود سامانه عرضه محصولات و نوع مواد اولیه مورد استفاده توسط دولتها و سازمانهای تحت نظارت دولت، میتواند منجر به ایجاد محصولات و خدماتی شود که تولید پسماند کمتری را در پی داشته باشد، مردم باید با تولید کمتر پسماند و یا تاخیر در تولید پسماند به ویژه در خصوص موادی که قابلیت استفاده مجدد دارند دولت و سازمانها را یاری کنند.
تفکیک زبالهها از مبدا تولید مثل جداسازی مواد پلاستیکی و غذایی یا خشک وتر از همدیگر، همکاری با عوامل اجرایی جمع آوری و انتقال پسماندها یا شرکتهای بازیافت، خودداری از پرتاب زباله به مکانهای غیر از سطل زبالههای مشخص و یا عدم رهاسازی زباله در محیط، میتوانند ایفای نقش کنند.
هر چند که سازمانهای شاغل در مدیریت پسماند هر چقدر که در ساماندهی پسماندها بهتر عمل کنند، مردم نیز در اجرای وظایف و تعامل با آنها نقش جدی تری خواهند یافت.
امیدواریم تجربیات موفق سازمانهای مردم نهاد همانند صلیب سرخ جهانی و هلال احمر، این بار در عرصه یکی از مهمترین دغدغههای جوامع بشری یعنی مدیریت زباله یا پسماند، خودنمایی کنند و به زودی پیشرفتهای قابل توجهی در زمینه تولید پاک و مدیریت پسماندها رخ دهد .