حکیم ابوالقاسم فردوسی حماسه سرای بزرگ سرزمین ایران است. بخشی از فرهنگ غنی ادبیات ایران زمین اعتبار خود را از فردوسی می‌گیرد. فردوسی با عشق به ایران زمین و با الهام از آموزه‌های دینی بلند‌ترین اثر منظوم حماسی تاریخ ایران یعنی شاهنامه را سرود، شعر فردوسی در سخن لطیف و پر شور است.

در شاهنامه طبع لطیف و روحیه وطن دوستی او دیده می‌شود؛ در شعر‌های او خبری از دروغ و تملق دیده نمی‌شود. جایگاه والا و تاثیرگذار این شاعر گرانقدر بر همه‌ مردم ایران و جهان آشکار است. در تقویم ایران روز ۲۵ اردیبهشت (۱۴ می‌) روز بزرگداشت فردوسی است.

اثر منظوم فردوسی با بیش از ۶۰ هزار بیت ستاره‌ای در فرهنگ و تاریخ و ادبیات ایران است. به طوری که در سراسر کتاب، نیک و بد، خیر و شر، حق و باطل نبردی دائمی دارند. شاهنامه بخشی از هویت ملی و فرهنگ ایرانی است و اهمیت آن تنها به دلیل وجهه‌ ادبی آن نیست، بلکه این اثر شناسامه‌ای مکتوب از اجداد ایرانیان است.

در شاهنامه پهلوانان اساطیری در مقابل ناراحتی قد علم می‌کنند و دست مایه‌ی این ایستادگی عقل و خرد است. انسان‌های نیک در این اثر ماندگار هرگز در برابر ستمگری سر خم نمی‌کنند و از فدا شدن باک ندارند. مقاومت کاوه در مقابل ضحاک، نبرد رستم و سهراب، ستیز سیاوش در برابر سودابه از برجسته‌ترین نمونه‌های داستان در شاهنامه هستند که باعث شده نویسندگان و شاعران زیادی این داستان‌ها را دست مایه‌ خلق آثار خود کنند.

درون مایه‌ شاهنامه بر اساس آزادی خواهی و آزادگی مردم ایران است؛ پهلوانانی مانند فریدون، سیاوش، کاوه در جنگ دائمی برای مطالبه‌ آزادی و آزادگی هستند.

بخش‌هایی از شاهنامه در مدح و ستایش پیغمبر و امامان شیعه سروده شده است. در شاهنامه عشق نیز وجود دارد، اما فردوسی برای توصیف عشق باز هم زبان حماسی را برگزیده است. اثر ماندگار حکیم سخن باعث شده علاقه‌مندان به ادبیات، قصه‌های شاهنامه را با هنر نقالی به دوستداران عرصه ادبیات معرفی کند و باعث به وجود آمدن هنر نقالی شوند.

البته شاهنامه‌خوانی با نقالی تفاوت دارد؛ در شاهنامه‌خوانی گفتار و رفتار اغراق‌آمیز وجود ندارد و قصه‌گو با استفاده از لحن خودش داستان را بیان کرده و گاهی نیز از برخی حرکات برای رساندن معنی بهره می‌برد، اما نقالی به نوعی اجرای نمایشی تک نفره‌است و اجرایش پیچیده‌تر از شاهنامه‌خوانی است.

در نقالی خوانی نقال داستان‌های منظوم شاهنامه را با صدای رسا و حالات مختلف چهره و دست برای تماشاگران نقل می‌کند. این نوع نقالی‌ها تداعی کننده داستان‌ها و اشعار شاهنامه برای علاقه‌مندان است، این امر باعث می‌شود که در قالب نقالی و نمایش اهمیت شاهنامه فردوسی در سطح ایران و جهان بر کسی پوشیده نماند.