آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب، در سخنرانی اخیرشان در دیدار با مسئولین سازمان حج و زیارت در خلال بحثشان حول اقدامی که باید برای حج انجام داد فرمودند: یک مسئله، مسئله‌ی صهیونیست‌ها است؛ یعنی امروز بلای صهیونیسم برای دنیای اسلام، بلای نقد و فوری و دمِ دستی است. همیشه بلا بوده‌اند، حتّی قبل از تشکیل دولت جعلی رژیم صهیونیستی؛ آن وقت هم سرمایه‌دار‌های صهیونیستی در دنیا بلا برای جان همه بودند، امّا الان هم برای بخصوص دنیای اسلام بلا است. این را باید افشا کرد، باید گفت؛ حالا به هر شکلی که بلدید، به هر شکلی که می‌توانید.

حج یکی از تجمعات استثنایی نه تنها جهان اسلام بلکه کل اجتماع امروزی بشری است. این تجمع فرصتی برای ارائه وجهه متفاوت از آنچه متأثر از فضای رسانه‌ای در اذهان دیگر مردم کشور‌های عربی و اسلامی است، می‌باشد، فرصتی که با توجه به جمعیت نسبتاً قابل توجه ایرانی‌ها در میان حجاج اگر درست بهره برداری شود، بی نظیر است. یکی از اقدامات و فرصت‌هایی که حول حج می‌توان انجام داد، پیوند آن با یک مسئله مشترک در میان امت اسلامی یعنی مسئله فلسطین است.

مراسم برائت از مشرکین، برائت از صهیونیسم

مراسم برائت از مشرکین به واسطه تداوم آن در سال‌ها و به خون کشیده شدن آن در سال ۶۶، مراسمی است که در اذهان بسیاری از مسلمانان مانده یا می‌توان آن را برجسته کرد. این مراسم یکی از فرصت‌های ویژه پیش روی جمهوری اسلامی ایران برای برجسته کردن، افشا و اعلام جنایات صهیونیست هاست. البته خوب است این اقدامات با توجه به حج و هم سنخ بودن مسجدالاقصی با مکه (قبله بودن) با تمرکز بر مسجدالاقصی باشد. مسجدالاقصی یک نقطه اشتراک میان همه مسلمانان و حتی غیر مسلمانان در مسئله فلسطین است.

رهبر انقلاب پیشتر در جریان دیدارشان با مسئولین حج در سال ۹۶ فرمودند: الان قضیه‌ی مسجدالاقصی مطرح است؛ صهیونیست‌ها جری و گستاخ شده‌اند و به خود حق داده‌اند که به صاحبان مسجدالاقصی سخت بگیرند و مانع آنان شوند. امت اسلامی کجا بهتر از حج می‌تواند پیدا کند که درباره‌ی مسجدالاقصی اظهارنظر کند؟ اظهار موضع درباره‌ی حضور شرارت‌آمیز آمریکا در منطقه جایش کجاست؟ حج بهترین جاست.

فرصت نزدیکی دو ملت

یکی از فرصت‌های حج، نزدیکی دو ملت ایران و فلسطین است. به واسطه فضای غیر سیاسی حج، حضور طیف‌های مختلف فلسطینی البته به جز اهالی غزه که سال‌های اخیر تقریباً محروم از حج اند، این فرصت فراهم است که یک ارتباط اجتماعی رودر رو که با ظرافت‌هایی حتی می‌تواند برخی شبهات را برطرف نماید. در دهه ۶۰ بواسطه تفاوت فضا، این اقدامات بیشتر انجام می‌شد و حتی فلسطینی‌ها در مراسمات برائت از مشرکین شرک می‌کردند. یکی از مصداق‌های آن که کمتر حتی برای جامعه ایرانی گفته شده، مربوط است به حج خونین سال ۶۶.

در آن مراسم حدود ۲۰ فلسطینی در کنار حجاج ایرانی در حمله وحشیانه و خونین آل سعود به شهادت رسیدند. پس از مراسم هتل فلسطینی‌ها یکی از مامن و پناهگاه‌های حجاج ایرانی برای فرار از سوی نیرو‌های آل سعود هم بوده است. پس از پایان حج هم فتحی شقاقی رهبر وقت جنبش جهاد اسلامی مراسم یادبودی برای شهدای حجاج ایرانی و فلسطینی در غزه برگزار کرد که با حمله صهیونیست‌ها هم روبرو شد. این سرنوشت مشترک شهدای حجاج ایرانی و فلسطینی یک سوژه بسیار ناب برای نزدیکی دو ملت است که تاکنون به درستی بهره برداری نشده است.

تقدیس الحج؛ روایتی ناب برای حجاج

یکی روایت‌های ناب دیگری که کمتر گفته می‌شود و بازگو کردن آن برای حجاج ایرانی و غیر ایرانی می‌تواند جالب باشد، ماجرای تقدیس الحج است. در قرن‌های گذشته طولانی بودن مسیر و سختی راه حج، زبانزد بوده است. یکی از مسیر‌های سفر حج ایرانیان، مسجدالاقصی بوده است.

زائران ایرانی در روزگار صفوی تا نیمه دوره قاجار تا زمان اشغال و زائران غیر ایرانی از زمان‌های گذشته تا جنگ ۶ روزه و اشغال قدس، راهی که به برای حج انتخاب می‌کردند از مسیر رفتن به سمت حلب و شام و از آنجا به مدینه بود که برخی در این مسیر به قدس می‌رفتند. زیارت مسجدالاقصی در مسیر رفت یا برگشت عادتی بوده که بسیاری از مسلمانان این مسیر را انتخاب می‌کردند و به آن «تقدیس الحج» به معنی همراهی «حج» با زیارت «قدس» می‌گفتند.

محدودیت‌ها و فرصت‌ها

اما از محدودیت‌ها هم نباید غافل شد، قطعاً حاکمیت سعودی و بن سلمان، بالاخص در ماه‌های آتی که در حال طی کردن آخرین گام‌های عادی سازی علنی و رسمی است، درخصوص اقداماتی که رنگ و بوی ضد صهیونیستی داشته باشد واکنش و محدودیت شدیدی را اعمال خواهد کرد. ولی باید توجه داشت که به واسطه فضای ضد صهیونیستی در جهان اسلام و حجم گسترده ارتباطات چهره به چهره حجاج در زمان حضورشان در کشور عربستان، عملاً کنترل ارتباطات و صحبت‌های چهره به چهره و برجسته کردن جنایات صهیونیست‌ها و حساس کردن ملت‌های مسلمان به آنچه در فلسطین می‌گذرد، کار دشواری نیست و شدنی است.

منبع : مهر