سیاوش آریا کنشگر و پژوهشگر تاریخ ایران و میراث فرهنگی در فارس گفت: بخشی از پوشش خشتی یا همان کاهگل‌ها بر روی دیوار‌های میراث جهانی تخت جمشید (پارسه) به علت عدم  پایش و نظارت، و همچنین رشد گیاهان آسیب رسان دیوارها در شرایط بسیار بدی قرار گرفته  به گونه ای که چهره زشت و ناخوشایندی را به نمایش گذاشته است.

او بیان کرد: میراث جهانی پارسه را باید دردانه و نگین یادمان‌های تاریخی و فرهنگی ایران دانست که یادگاری به جای مانده از بزرگ‌ترین شهریاری جهان باستان تا به امروز بوده است.

پژوهشگر تاریخ ایران و میراث فرهنگی در فارس اضافه کرد: باید دانست که بخش بزرگی از پارسه را بنا‌های خشتی تشکیل می‌دهد. همه دیوار‌ها که بیشتر باربر بوده اند از خشت ساخته شده بود.

او اضافه کرد: پس از آغاز حفاری‌ها در پارسه، باستان شناسان مجبور بودند برای حفاظت از بخش‌هایی از عناصر معماری خشتی باستانی از مواد و مصالح همگون همانند گل استفاده کنند.

این فعال میراث فرهنگی ادامه داد: از همین روی، دیوار‌های تازه از خاک بیرون آمده را با کاهگل مرمت و پوشش دادند. همچنین در بخش‌هایی نیز دیوار‌های کوتاه جدید از خشت یا آجر ساخته شد و برای پوشش آن‌ها از کاهگل استفاده شده است.

او تصریح کرد: بهره گیری از پوشش‌های کاهگلی از آن روی اهمیت دارد که با محوطه پارسه (تخت جمشید) آمیخته (عجین) شده و بسیار همگون است. زیرا دیوار‌های تاریخی در این مجموعه جهانی از جنس خشت و در بخش‌هایی دارای پوشش کاهگل بوده اند. از همین روی، استفاده از این مواد و مصالح از دید مبانی حفاظت و مرمت نیز توجیه پذیر است. از سویی، استفاده از کاهگل در محوطه‌های تاریخی نیاز به رسیدگی و پایش مداوم دارد.

آریا افزود: هر چند که بهره گیری از خشت و گل در نگاه نخست ساده به نظر می‌رسد، ولی باید توجه داشت که این مواد و مصالح زمانی خوب پاسخ می‌دهد که علم و تجربه کافی در این زمینه وجود داشته باشد.

او بیان کرد: در چند سال گذشته اقدام‌های لازم در زمینه نمای دیوار‌های تاریخی در محوطه جهانی تخت جمشید (پارسه) انجام نپذیرفته است. از سویی، پوشش‌های کاهگلی در برابر رشد و نمو گیاهان بسیار آسیب پذیر هستند.

پژوهشگر تاریخ ایران و میراث فرهنگی در فارس ادامه داد: با نگرش به شواهد و بازدید‌های میدانی که امسال در تاریخ‌های گوناگون از پایگاه جهانی تخت جمشید انجام داده ام آشکار است که مدتی درخصوص پاکسازی گیاهان زیانبار اقدامی انجام نشده و رشد و نمو گیاهان روی دیوار‌های تاریخی انگیزه تخریب بخش‌های زیادی از پوشش دیوار‌ها شده است. بدیهی است حذف به موقع پوشش‌های گیاهی می‌تواند نقش بسزایی در آسیب نرسیدن به ساختار‌های خشتی داشته باشد و از هزینه‌های هنگفت و بسیار زیاد می‌توان پیشگیری کرد.