استان لرستان بهعنوان سومین منطقه پرباران کشور از مناطق مهم کشورمان در حوزه آب است، پتانسیلی که دهها سال است بدون استفاده رهاشده و مردم این استان منتظرند تا از برکات این نعمت خدادادی در رونق حوزه کشاورزی، صنعت و… بهره برداری کنند.
بر اساس نقشههای موجود ۵۹ درصد مساحت استان در حوزه کرخه و ۴۱ درصد در حوزه کارون بزرگ قرار گرفته است.
لرستان با بیش از ۱۳۰ رودخانه دائمی و فصلی با طول حدود ۹۰۰۰ کیلومتر در دو حوضه کارون و کرخه با تولید حدود ۸ میلیارد متر مکعب رواناب و حدود ۴.۵ میلیارد متر مکعب رواناب ورودی به استان در مجموع ۱۲.۵ میلیارد متر مکعب، معادل ۱۲ درصد از آبهای جاری کشور را تشکیل داده و یکی از غنیترین شبکههای آب سطحی کشور است.
در چنین شرایطی به دلیل وقوع خشکسالیهای مستمر، تغییرات اقلیمی و کاهش چشمگیر منابع آب زیرزمینی در استان، دست رودخانهها و چشمهها برای آبرسانی خالی شده است به طوری که دبی آب چشمههای این استان در مرداد ماه امسال نسبت به بلند مدت ۵۶ درصد کاهش پیدا کرده است.
در این میان پروژههای سدسازی لرستان با دهها سال قدمت آغاز عملیات اجرایی، همچنان ساخته نشدهاند تا این امر موجب شود که هیچکدام از شهرهای لرستان از آب شرب پایدار برخوردار نباشند.
۲۲۰ روستا با تانکر آبرسانی میشوند
حمیدرضا کرموند مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب لرستان در این رابطه با بیان اینکه در لرستان سه هزار روستا داریم که از این تعداد حدود هزار و ۶۰۰ مورد تحت پوشش شرکت آب و فاضلاب استان هستند اظهار داشت: همچنین حدود هزار و ۴۰۰ روستا نیز به صورت خودگردان اداره میشوند.
وی با اشاره به وقوع خشکسالی در لرستان عنوان کرد: متأسفانه به دلیل وقوع خشکسالی، چشمههای استان خشک شده است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب لرستان بیان داشت: در حال حاضر بالغ بر ۲۲۰ روستای استان از طریق تانکر آبرسانی میشوند.
کمبود شدید آب در شهرها
کرموند با بیان اینکه نه تنها در روستاها، بلکه در شهرهای استان نیز با کمبود آب مواجه هستیم افزود: استان با کمبود آب مواجه است، رودخانهها خشک شدهاند و منابع آبی زیرزمینی استان به شدت افت پیدا کردهاند.
وی ادامه داد: با توجه به طرحهای در دست احداث و به خصوص پروژه جهاد آبرسانی، بیش از ۷۰۰ روستا را میتوان آبرسانی کرد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب لرستان افزود: امیدواریم طی دو تا سه سال آینده این طرحها عملیاتی شوند.
هیچ شهری از لرستان آب پایدار ندارد
داریوش حسن نژاد مدیرعامل شرکت آب منطقهای لرستان نیز در این رابطه با مهر اظهار داشت: به سبب خشکسالی دو سال متوالی پشت سر هم در استان، دبی چشمهها در لرستان کاهش پیدا کرده است.
وی با بیان اینکه چشمههای شهر خرم آباد نیز از این قاعده مستثنی نیستند افزود: متأسفانه ما در استان لرستان منابع آبی پایدار و آبی که از مخازن سدها برای شرب شهرها تأمین شود نداریم.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای لرستان با تاکید بر اینکه تعداد هشت سد در استان در حال ساخت هستند افزود: شش مورد از این سدها، دارای تخصیص آب شرب هستند.
نگرانی برای تأمین آب لرستان در پاییز
این سخنان در حالی مطرح میشود که اخیراً رئیس حوضه آبریز رودخانه کرخه و مرزی غرب با ابراز نگرانی از وضعیت بی آبی در لرستان گفته است: با توجه به گزارشات ارائه شده از وضعیت منابع آب و بررسیهای صورت گرفته، کاهش بارش در دو سال گذشته باعث شده که امروز شاهد افت شدید منابع آب باشیم به طوری که تأمین آب شرب لرستان در پاییز پیشرو بسیار نگران کننده است.
وی افزود: در بازدید میدانی که امروز از کوهدشت و رومشکان شد کاشت این حجم از محصولات آبدوست مانند ذرت و با توجه به وضعیت وخیم منابع آب این شهرستانها که هر لحظه میزان افت و کاهش منابع آبی در حال نزدیک شدن به یک فاجعه زیست محیطی است، به طور ویژه با تهیه گزارشی از عوامل مؤثر در رسیدن این مناطق به وضعیت کنونی و راهکارهای موجود به منظور بهبود به حوضه آبریز رودخانه کرخه و مرزی غرب ارسال شود تا در اولین فرصت با اطلاع به وزیر نیرو اقدامات لازم صورت گیرد.
رئیس حوضه آبریز رودخانه کرخه و مرزی غرب با اشاره به اهمیت به روز رسانی آمار و اطلاعات منابع آب شرب در استان و اشتراک گذاری دادهها، تاکید کرد: همکاری آب منطقهای و آب و فاضلاب و برگزاری مستمر جلسات و تبادل اطلاعات در شرایط موجود لازمه موفقیت و پیشبرد اهداف آبی در لرستان خواهد بود.
رجایی در ادامه سخنان خود اضافه کرد: شرکت آب منطقهای نسبت به شناسایی ظرفیت چاههای کشاورزی و سایر منابع تأمین آب شرب در شرایط بحرانی با احتمال مواجهه با کمبود آب شرب در سال آبی پیش رو، تحلیلی از روند تغییرات فصلی از نظر کمی و کیفی منابع آبی موجود، مقدار کمبود آب و زمان مواجه با آن و راهکارهای جبران کمبود آب اقدام و به حوضه آبریز کرخه و مرزی غرب ارسال کند.
بر اساس این گزارش، لرستان با دارا بودن گنجینهای از شبکه آبهای سطحی در کشور همچنان بی بهره از این منابع آب خدادادی است، این در حالیست که نبود منابع آب پایدار در حوزه شرب، کشاورزی و صنعت، مردم را به سوی بهره گیری از منابع آب زیرزمینی سوق داده است و این منابع آبی نیز با توجه به وقوع خشکسالی به تدریج کاهش پیدا کردهاند، چشم انداز توسعه و پیشرفت لرستان نیازمند به تعیین تکلیف مسئله تخصیص آب و تکمیل پروژههای سدسازی است تا با مشخص شدن داشتههای موجود، بتوان برنامه ریزی صحیحی در راستای بهره گیری از این منابع داشت.
منبع: مهر