نگاهی به تقویم کشور نشان می‌دهد که چهاردهم آبان ماه، روز فرهنگ عمومی نامگذاری شده است و بر اساس نظر ریاست وقت شورای عالی انقلاب فرهنگی سال ۱۳۶۴ مبنی بر توجه به فرهنگ عمومی مردم، شورای فرهنگ عمومی از سال ۱۳۶۵ شروع به فعالیت کرد و در سال ۱۳۷۲، شورای فرهنگ عمومی کشور برای توجه بیشتر به مسائل فرهنگی استان ها، شورا‌های استانی را با حضور نماینده، ولی فقیه و استاندار تشکیل داد.

اهداف شورای فرهنگ عمومی کشور

به گفته سید مجید امامی، دبیر شورای فرهنگ عمومی، شورای فرهنگ عمومی در وسعت جغرافیایی ایران در تمام استان‌ها و هر شهری که امام جمعه دارد با حضور نمایندگان مردم و نمایندگان بخش دولتی و عمومی، پارلمانی برای اندیشیدن درمورد مسائل فرهنگی ایران است.

این شورا در طول فعالیت خود، ۷۸۳ جلسه تشکیل داده و در دوره یازدهم با تصویب ۲۶ مصوبه تاکنون، به فعالیت پرداخته است که دبیر شورای فرهنگ عمومی در این رابطه گفت: سعی کرده ایم کار‌ها را بدون شتابزدگی، ولی با دقت و از دست ندادن فرصت‌ها پیش ببریم.

از جمله مصوبات دوره یازدهم شورای فرهنگ عمومی کشور می‌توان به تصویب آیین نامه‌های دستورالعمل اجرایی نحوه نامگذاری روز‌ها و مناسبت‌های خاص و همچنین، جایزه ملی گوهرشاد، تصویب راهبرد سه پایه تحول در اجرای مصوبات عفاف و حجاب، ایجاد قرارگاه‌های سه گانه زیست عفیفانه، صنایع فرهنگی و همچنین تشکیل قرارگاه نشاط اجتماعی برای جام جهانی پیش رو اشاره کرد که محمد مهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در این خصوص تأکید کرد: کار بسیار مهمی است و فعالیت‌های آن آغاز شده اند؛ به طوری که در بخش جام جهانی، لباس هواداران جام جهانی رونمایی شد.

عملکرد یک ساله شورای فرهنگ عمومی 

سید مجید امامی، دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور، درمورد مأموریت این شورا و عملکرد یک ساله آن در دولت سیزدهم بیان کرد: فرهنگ عمومی جامعه و فرهنگ نخبگان و فرهنگ رسمی، باید حداکثری از تطابق و همراهی را داشته باشند و شاید آن چه که الان قابل بحث باشد، این است که چه چیزی باعث شده است در میان برخی از موضوعات، بین فرهنگ عمومی و فرهنگ رسمی و حتی فرهنگ نخبگانی ما فاصله بیفتد؟ درواقع، شورای فرهنگ عمومی به عنوان بازوی اصلی شورای انقلاب فرهنگی و قوای سه گانه است که ماهیت مردمی، نخبگانی و دولتی دارد و قرار بوده است که رصد تغییرات فرهنگی ملی و جهانی را با سرعت جدی انجام دهد و در حقیقت، از تغییرات اصلی و نسلی عقب نماند و بر همین اساس، رابطی برای برنامه ریزی و اجرایی سازی برنامه‌های فرهنگی کشور باشد.

به گفته امامی، شورای فرهنگ عمومی به طور مستقیم وارد سیاست‌های کلان نمی‌شود. هرچند که ممکن است به شورای عالی انقلاب فرهنگی پیشنهاد دهد و به طور کلی، در برنامه ریزی و هماهنگ سازی و جلوگیری از موازی کاری و شناسایی اولویت‌های هر سال و هر دوره و تمرکز بخشی به دستگاه ها، لااقل در منابع عمومی کشور برای پرداختن به اولویت ها، می‌توانسته نقش آفرینی داشته باشد و از اینرو، نمره ۲۰ نمی‌گیرد و به همین دلیل، تحول یا احیای جدی را داریم.

دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور ادامه داد: اگر بخواهیم به عمر شورای فرهنگ عمومی کشور از سال ۶۵ به بعد نمره دهیم به نظر می‌رسد که در بهترین حالت، نمره بیشتر از ۱۴-۱۳ نمی‌گیرد و اگرچه قبول است، ولی عالی نیست و باید تلاش بیشتری برای این منظور انجام شود، چون نتوانسته است به اهدافش دست پیدا کند.

توجه به گسل ها و تنوع های فرهنگی

او افزود: در فرهنگ عمومی کشور، یک موضوع را مورد تأکید قرار داده ایم و آن هم، کاهش شکاف و مواجه جدی با گسل‌های فرهنگی کشور است. یعنی، اگرچه در بعضی از موضوعات، یک فرهنگ رسمی وجود دارد، ولی آن چه که در زندگی و کرد و کار روزمره مردم می‌بینیم چیز دیگری است، در حالی که اشتراک بزرگ ما، اقتدار فرهنگی ما یعنی هویت ملی ماست که موضوع حجاب، رابطه بین ایران قبل و بعد از اسلام، بعضی از مناسک و روز‌ها یا مناسبت‌ها و... از آن جمله است.

امامی تصریح کرد: در حوزه تنوع فرهنگی باید توجه کافی شود، چون برخی از آن‌ها رسمی نیستند و این شائبه را به وجود می‌آورند که باید متروک شوند. این در حالی است که اسناد ملی نشان می‌دهند تنوع فرهنگی کشور اقتدار است. زیرا ما یکی از سه کشور متنوع جهان از حیث تنوع قومی، زبانی و گویشی هستیم و این‌مسئله ملی ماست و برای این منظور، باید بیانیه‌های راهبردی داشته باشیم تا جوان ایرانی از کوروش تا شهدای بزرگ را بشناسد و به حفظ بقا و هویت و تمامیت ارضی ایران افتخار کند و آن‌ها را سرمایه فرهنگی خودش بداند. زیرا اگر این سرمایه‌ها را بگیریم دچار گسست نسلی خواهیم شد و گاهی اوقات، احساس بی هویتی می‌کنیم که منجر به افزایش نرخ مهاجرت می‌شود و ما این موضوع مهم را در دستور کار خود قرار داده ایم.

امامی با اشاره به برنامه شورای فرهنگ عمومی کشور برای نشاط اجتماعی گفت: پنج کلان برنامه در حوزه نشاط اجتماعی پیشنهاد شده است که ذیل هر یک از آن‌ها برنامه‌های مختلفی وجود دارد و یکی از آن ها، در عرصه رویداد سازی‌های محلی و بومی است. زیرا کشورمان ظرفیت بسیار زیادی دارد که بر اساس زیست بوم ها، رویداد‌ها و جشن‌هایی طراحی شوند چراکه آن‌ها بهانه با هم بودن و تولید و مصرف مردمیِ شادی و نشاط و الفت جمعی هستند. مثلاً یکی از آن ها، روز استان هاست که شورا به سمت آن رفته است تا هر استان در تقویم کشور، یک روز مخصوص به خود را داشته باشد و این کار، صرفاً برای نامگذاری نیست. مثلاً روز ۲۵ آبان ماه، روز استان اصفهان است و هر یک از این نامگذاری‌های استانی، دلیل و پرونده خاص خود را دارند.

او بیان کرد: کلیّت حوزه بازی و اردو و ورزش از دیگر برنامه هاست که در حال حاضر، مهم‌ترین پرونده ما در این کلان برنامه، جام جهانی است. زیرا فرصت خوبی است که مردم انتظار دارند جوّی از نشاط و انرژی مثبت حاکم شود. از اینرو، برای جام جهانی، جشن ها، فضاسازی‌های شهری، مسابقات برای دانش آموزان و نوجوانان که شامل بازی‌های آنلاین و رایانه‌ای و جام کتابخوانی می‌شود و همچنین، در توزیع پوشش طرفداران تیم ملی کشور، توزیع بسته‌های پوشاک و پرچم صورت می‌گیرد و برنامه‌هایی خواهیم داشت که به واسطه آن ها، هنرمندان و اصحاب فرهنگ می‌توانند فرصت‌هایی را برای مردم فراهم کنند.

به گفته دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور، برای جام جهانی، پخش زنده بازی‌ها را در سینما‌ها داریم و در پارک‌ها به فراخور تصمیم گیری هر استان، جایگاه شادی، فضاسازی شهری و تبلیغات محیطی خواهیم داشت. مثلاً در شهر تهران، بی نظیرترین پویش تبلیغات محیطی آغاز خواهد شد و این فرصتی برای توسعه اقتصاد فرهنگ کشور است و به همین خاطر، تارنمایی تحت عنوان جام زی راه اندازی شده است که سعی می‌کند شخصیت پردازی ورزشی یا فوتبالی را از هنرمندان جذب کرده تا بتواند به مجموعه کالا‌ها و صنایع فرهنگی قابل توزیع در کشور تبدیل کند.

او با اشاره به نقد‌هایی که درمورد لباس طرفداران تیم ملی صورت گرفته است، گفت: لباس تیم ملی فوتبال کشور مربوط به فدراسیون است، ولی برای لباس طرفداران، کارگروه مد و لباس فراخوانی در میان هنرمندان ارائه کرد و بیش از ۱۱۵ شرکت کننده داشت و دو سه طرح، امتیاز بالایی گرفتند که طرح اول، مجموعه یا خانواده طرح بود که در آن جامه، سه طرح وجود داشت و یکی از آن طرح‌ها توزیع شد و این کار در تیرماه و مردادماه انجام شده بود که گفتمان امروزی در جامعه حاکم نبود، هرچند که تأکید بر الفت و دوستی ملی است و به همین دلیل، تن جامه‌ای که باعث سوء تفاهم شد را تولید نکرده بودیم و صرفاً جزء خانواده این طرح بود و طرحی تولید شد که این سوء تفاهم را به وجود نمی‌آورد.

امامی تأکید کرد: این طرح، از طریق داوری بالا آمد و توجه ما ایرانی‌ها برای بقای نسل یوز آسیایی را نشان می‌دهد و از دوره قبل، به عنوان شخصیت مورد استفاده در لباس‌های ورزشی انتخاب شده بود که در این دوره هم موردتأکید قرار گرفت چراکه با دوستان سازمان محیط زیست درمورد موضوعات مختلف، تعامل زیادی داریم که از آن جمله می‌توان به پرونده یوز آسیایی اشاره کرد که کشور با تمام وجود سعی می‌کند عطف توجه اش به بقای نسل گونه‌های در حال انقراض زیست محیطی باشد که این امر فرهنگی است و نمی‌توان بدون همراهی مردم انجام داد و ما هم در حال انجام وظایفمان در این خصوص هستیم.

فعالیت های کارگروه مد و لباس

دبیر شورای فرهنگ عمومی، درمورد اقدامات انجام شده در کارگروه ساماندهی مد و لباس تصریح کرد: فعالیت‌های قانون گذاری کارگروه ساماندهی مد و لباس در یک سال گذشته سرعت زیادی گرفت چراکه قانون گذاری، تنظیم گر است و مصوبه مجلس و آیین نامه هیئت وزیران را دارد و تصمیماتش در حوزه‌ای که به آن سپرده شده با ابلاغ وزیر فرهنگ به عنوان ابلاغیه دولتی لازم الاجراست که در این‌میان، باید مسائل اصلی کارگروه را نقطه زنی و شناسایی می‌کردیم و در این حوزه هم، سه عرصه بزرگ طراحی، تولید و توزیع لباس فاخر ایرانی اسلامی داریم که نیاز اصلی مردم است و در حوزه طراحی، نابسامانی‌هایی وجود داشت و البته قبل از برطرف شدن این نابسامانی‌ها باید حمایت از طراح صورت می‌گرفت و به همین دلیل، سامانه طراحان راه اندازی شد که آن‌ها رتبه بندی شوند تا آن‌هایی که در رتبه‌های بالا قرار می‌گیرند، بتوانند مثل بقیه هنرمندان از تسهیلات حمایتی دولت برخوردار شوند و این اتفاق افتاده است و هنرمندان طراح دارای رتبه را به این صندوق اعتباری هنر معرفی کرده ایم.

او ادامه داد: اتفاق دیگر در حوزه طراحی، نظارت است که به سامانه شیما (شناسه یکپارچه مد ایرانی اسلامی) توجه شد؛ به طوری که وقتی افراد فعال در این حوزه، طرحی را ارائه می‌کنند، برای صیانت از حقوق مالکیت، طرح خود را به صورت آنلاین در سامانه قرار می‌دهند و یک کدی را دریافت می‌کنند که این کد در برخی از حوزه‌ها مثل پوشاک اجتماعی با کد کالا یکی می‌شود و این کار با حمایت و کمک همکاران در وزارت صمت انجام می‌شود که طبق قانون، از اعضای ارشد کارگروه مد و لباس هستند و این کار باعث می‌شود وقتی افراد قصد دارند لباس بخرند آن لباس دارای شناسه باشد. 

امامی افزود: این کار نشان می‌دهد لباس موردنظر توسط طراح شناسنامه دار طراحی شده و شاخص‌های فرهنگ ملی هم در آن رعایت شده و ایرانی است و از آن جایی که مسئله قاچاق برای ما بسیار مهم است، بیش از پنج سال است که واردات لباس‌های دوخته شده به کشور ممنوع است و این کار به خاطر حمایت از پوشاک داخلی صورت گرفته است و این موضوع شامل پارچه نمی‌شود.