هوشنگ جزی، مدیرکل آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری روز دوشنبه به مناسبت روز جهانی خاک در جمع خبرنگاران با بیان اینکه ۱۲۵ میلیون هکتار از عرصه منابع طبیعی کشور دچار فرسایش آبی است اظهار داشت: میزان فرسایش خاک در کشور بالا است و این رقم سالانه ۱۶.۴ تن در هکتار میرسد.وسعت حوزههای آبخیز در بالادست سدهای کشور ۴۸ میلیون هکتار است که طرحهای آبخیزداری تاکنون در ۱۱ میلیون هکتار از این عرصهها اجرا شده است.
وی تصریح کرد: میزان فرسایش سالانه خاک در مناطقی مانند زاگرس تا ۳۰ تن در هکتار هم گزارش شده است و باید برای جلوگیری از این آسیب، طرحهای آبخیزداری اجرایی شود.
مدیرکل آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان منابع طبیعی خاطرنشان کرد: میزان فرسایش خاک در استان سیستان و بلوچستان در سیلهای سال ۹۸، چهار هزار تن در هکتار ثبت و خاکهای شسته شده راهی دریا شد.
مدیرکل آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در ادامه گفت: سالانه ۳۵۰ میلیون مترمکعب خاک همراه سیلابها شسته و در مخزن سدها رسوبگذاری میشود.
وی عنوان کرد: میزان خاکی که هر ساله وارد مخزن سدهای کشور میشود، معادل ۶ برابر حجم سد شیرین دره در شهرستان مانه و سملقان خراسان شمالی است.
وی گفت: ورود رسوب و خاک به مخزن سدها سبب کاهش عمر مفید این سازهها میشود و این در حالی است که هزینههای بسیار زیادی برای ساخت آن صرف میشود.
مدیرکل آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با بیان اینکه میزان فرسایش خاک در کشور ایران بسیار بیشتر از میانگین جهانی است گفت: میزان فرسایش خاک در جهان سالانه ۲.۵ تن در هکتار است.
وی افزود: فرسایش و از بین رفتن خاک، موضوعی مهمتر از منابع آبی است، اما در کشور کمتر به صیانت و حمایت از خاک توجه شده است به طوری که سابقه وضع قانون برای حمایت از خاک بیش از سه سال نیست.
وی تصریح کرد: قانون حفاظت از خاک سه سال پیش در مجلس شورای اسلامی مصوب شد و در آن موارد خوبی برای جلوگیری از روند تخریب و از بین رفتن خاک دیده شده و جرائمی نیز برای متخلفان در این زمینه در نظر گرفته شده است.
مدیرکل آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با تاکید بر اینکه امنیت غذایی در جهان وابسته به حفاظت از خاک است گفت: اکنون یک سوم از خاک قابل استفاده در دنیا از دست رفته است.
وی خاطرنشان کرد: یک میلیارد نفر از جمعیت جهان در معرض تهدیدهای ناشی از آلودگی خاک قرار دارند این رقم تا سال ۲۰۵۰ به طرز وحشتناک افزایش مییابد.
مدیرکل آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور افزود: پسابهای صنعتی و استفاده بی رویه از سموم و کودهای شیمایی در بخش کشاورزی از علتهای آلودگی خاک است.
خاک دارای پتانسیل بالایی برای فیلتر کردن و جذب آلایندهها، تخریب و کاهش اثرات منفی آلایندهها است، اما این ظرفیت محدود است.
هر ساله سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) در روز ۵ دسامبر (۱۴آذر) بزرگداشت روز جهانی خاک را برگزار میکند.