غلامرضا کافی در جمع خبرنگاران با اشاره به اهمیت ادبیات در جریان سازی‌های مدنی گفت: کارکردهای اجتماعی هنر در دوره معاصر بیش از همیشه آشکار است. فرازهایی از این موضوع را در دوره مشروطه مشاهده می‌کنیم که ادبا و شاعران نسبت به مسایل اجتماعی و سیاسی دغدغه مند بوده و شیوه نگرش آنها به مقبولیت عمومی انجامیده است.

او گفت: در نظر داشته باشیم که مولفه‌های هنری همواره با اقبال عمومی جامعه همراه بوده و ارزش‌های فرهنگی، تاثیرگذاری عمیقی بر افکار عمومی دارند.

کافی با قدردانی از شهرداری صدرا که درصدد برپایی نخستین جایزه ادبی این شهر است، گفت: نخستین دوره این رویداد فرهنگی در چهار محور طنز، داستان، شعرکلاسیک و آزاد برگزار می‌شود و در گام‌های بعد این قابلیت را دارد که در ابعاد گسترده تری طراحی شده و گونه‌های ادبی و زمینه‌های بیشتری را شامل شود.

این مدرس دانشگاه با انتقاد از بی توجهی‌هایی که در حوزه‌های فرهنگی در جامعه باب شده، عنوان کرد: غفلت و به حاشیه راندن مقوله فرهنگ تاوان سنگینی دارد که در جامعه با نشانه‌های پررنگی از آنها روبرو هستیم. در حالی که برگزاری برنامه‌های نرم فرهنگی می‌تواند نقش تاثیرگذاری در پالایش روان مردم ایفا کند و مخاطبان را برای اجرای شایسته مسئولیت‌های اجتماعی آماده سازد.

کافی برگزاری جشنواره‌های فرهنگی را یکی از نیازهای اصلی انسان امروزی برشمرد و گفت: یکی از دستاوردهای ارزنده نخستین رویداد ادبی صدرا به رویکرد هویت بخشی آن برای شهر جدید باز می‌گردد. این جشنواره تلاش دارد تفکر نوجویی را با نوگرایی‌هایی که در ساختار آن گنجانده شده ترکیب کرده و جامعه را به واسطه مبانی روح افزای ادبیات در مسیر فرزانگی قرار دهد.

او گفت: امروز شهر جدید صدرا در مجاورت کلان شهر شیراز در حال مطرح شدن است و این همسایگی می‌تواند به تقویت بعد فرزانگی آن دامن زند. به یاد داشته باشیم که هنر و زیبایی دارای غایت نیستند و برپایه این موضوع می‌توان با توسل به رویدادهای فرهنگی، شهر جدید صدرا را به کشور معرفی کرد. این موضوع سرآغازی بر مبانی هویت بخشی است و صدرا می‌تواند از ویژگی های برجسته ادبی شیراز بهره مند شده و در قامت یک قطب فرهنگی نوبنیاد خودنمایی کند.

تزریق هویت به شهر آینده

عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز به ژرفای نخستین جایزه ادبی صدرا هم اشاره ای داشت و گفت: از شهر جدید صدرا با عناوینی نظیر «شهرآینده» و «شهرفردا» یاد می‌شود و برگزاری این رویداد ادبی نوعی رفتار فرزانه و فرهیخته است که با نو بودن شهر صدرا تناسب دارد. به بیانی دیگر نخستین جایزه ادبی صدرا در لایه‌های پیدا و پنهانش دارای بلاغت فکری ارزشمندی است که زمینه رشد فکری جامعه را فراهم می‌سازد.

کافی همچنین از دلایل تمرکز بر نخستین جایزه ادبی صدرا سخن گفت و افزود: یکی از تفکراتی که زمینه ساز پیدایش این رویداد فرهنگی شد به نقش مهم ادبیات و مفاهیم فرهنگی در نگرش افکار عمومی باز می‌گردد. برگزار کنندگان جشنواره به این بلوغ فکری دست یافته‌اند که در پرتو مفاهیم فرهنگی می‌توان در راستای ارتقا رفتار شهروندی و تعالی اخلاقیات اجتماعی بهره برد. باید در نظر داشت که یکی از کارکردهای مهم ادبیات ایران همانا تقویت حس همدلی و همگرایی در میان اقشار مختلف جامعه با سلایق گوناگون است و از آنجایی که شهر جدید صدرا از نظر طیف های مختلف مردمی دارای تنوع اقوام است، پس می‌توان با ابزارهای فاخری نظیر ادبیات به پیوند و تعامل رسید.

او با تشریح هر یک از محورهای نخستین جایزه ادبی صدرا هم گفت: شعر دارای شاخصه‌های جلواتی است. بدین که معنا که عمدتا در جمع خوانده شده و کمتر در خلوت به آن پرداخته می‌شود. از سوی دیگر داستان دارای بن مایه‌های خلواتی است و علاقمندان این حوزه در خلوت و سکوت به میدان مطالعه می‌آیند. هم افزایی این دو رویکرد با یکدیگر به پرورش متوازن ابعاد جلواتی و خلواتی می‌انجامد.

کافی، محور طنز را مخاطب مدارترین بخش جشنواره که مورد استقبال افکار عمومی قرار می‌گیرد، گمانه زنی کرد و افزود: طنز یکی از عوامل بسیار موثر در بررسی مضامین اجتماعی است. از یکسو مبانی شادی و فرح بخشی توده‌های اجتماعی را به دنبال داشته و از سوی دیگر، نکات تخصصی و ناپیدا که در شعر و داستان نهفته است را برای مخاطب عامی رمزگشایی می‌کند. پس می‌توان به این نگرش رسید که گنجاندن طنز در کنار شعر و داستان به صورت مکمل برای یکدیگر ایفای نقش می‌کنند.

او با تاکید بر این موضوع که تنوع در شاخه‌های نخستین جایزه ادبی صدرا به گستردگی جامعه علاقمندان و آفرینش گران می‌انجامد، گفت: طنز دارای کارکردهای فرزانگی خاص خود است و از آنجایی که توده‌های مردمی با آن ارتباط بیشتری برقرار می کنند میتواند به عنوان دستاوردی برای جهان شمولی نخستین جایزه ادبی صدرا از آن بهره برد و در قالب این رشته با فراغ بال بیشتری نسبت به بررسی آثار ارایه شده پرداخت.

کافی در بخش دیگری از سخنانش به نقش ارزنده ادبیات در تلطیف فضای عمومی جامعه اشاره کرد و گفت: اگر کسی حق خود را در حوزه‌های مختلف طلب می‌کند بدین معناست که دارای فرزانگی است و شخص فرزانه به بهترین، زیباترین و منطقی ترین شکل ممکن حق خود را مطالبه می‌کند. مطالبه منطقی شهروندان به دقت نظر و صلابت کار در عاملان اجرایی شهر و مسئولان می‌انجامد و بموازات ارایه راهکاری برای مطالبه گری منطقی، شهروندان با مبانی فرزانگی نیزآشنا می‌شوند. اگر چنین تفکری بر جامعه حاکم شود دیگر مطالبات عمومی با ابزارهایی نظیر اعتصاب و اعتراض و راه بندان و مواردی از این دست اتفاق نمی‌افتد.

اهمیت رشد متوازن شهری

عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز خواستار جدی گرفتن فعالیت‌های فرهنگی به موازات پروژه‌های عمرانی شد و گفت: در تفریغ بودجه باید به مبانی شهروندی و مضامین فرهنگی نگاه ویژه داشت و در شهر صدرا خوشبختانه این موضوع مورد توجه قرار گرفته است. بدین معنا که توسعه عمرانی به موازات فعالیت های فرهنگی اجرا می شود تا در نهایت به رشد متوازن شهری دست یابیم.