جواد نوفرستی رئیس کارگروه ملی پیشگیری از مرگ های خاموش در گفت و گوی رادیویی در باره گاز گرفتگی نکاتی را بیان کرد.
همانطور که شما هم می دانید و همه مطلع هستند ما هر ساله متاسفانه بعضی از هموطنانمان را بخاطر گازگرفتگی از دست می دهیم و هر چقدر هم که هشدار می دهیم آگاهی رسانی می کنیم ، اطلاع رسانی می کنیم این اتفاق باز هم می افتد . شروع فصل سرما است و متاسفانه ممکن است که خیلی از جاها نکاتی را که باید رعایت بکنند ، نمی کنند و ممکن است که باز با این خطر مواجه شوند ، از شما این قضایا را بشنویم و تحلیل کنیم . بفرمایید :
نوفرستی : ما متاسفانه سالیانه به طور میانگین ۸۰۰ نفر فوت ناشی از گازگرفتگی داریم . شاید عددش در ظاهر کم دیده شود نسبت به حوادث ترافیکی و یا حوادث کرونا ولی بحث جان انسان است و این بسیار هم تلخ است . حتی یک نفرش هم زیاد است .
در مورد حوادث حتی گفته می شود وزیر بهداشت وقت حدود ۸سال پیش گفته بودند ما در سال حدود ۸۰ هزار نفر ، تاکید می کنم ۸۰ هزار نفر دچار گازگرفتگی می شوند و برایمان حادثه اتفاق می افتد یک درصدشان منجر به فوت می شود ؛اما این نیست که فقط فکر کنیم ۸۰۰ نفر دچار گازگرفتگی می شوند و این ۸۰۰ نفر خیلی بدشانس بودند و دیگر هیچ راهی براشان نیست و فوت می کنند تعداد زیاد بیشتری هم دچار گازگرفتگی می شوند و دچار زندگی نباتی می شوند و دیگر همه چیز را از دست می دهند و واقعا شاید چند ثانیه با مرگ فاصله داشتند .
موضوع را خیلی خیلی جدی بگیریم سال گذشته متاسفانه یک رشد کم سابقه ای هم داشت۱۳درصد رشد ۹۲۶ نفر از هموطنان مان جانشان را از دست دادند این بسیار بسیار تلخ است ۷۰ درصد حوادث گازگرفتگی تقریبا در ۵ ماه پایانی سال اتفاق می افتد طبیعتا در ماه های گرم سال این ها را نداریم ولی از آبان یک رشد سریعی شروع می شود می رود تا حتی فروردین که یک آمار آنهم سه رقمی داریم در این ماه ها همیشه آمار سه رقمی است بالای صد نفر تا دویست نفر هم ممکن است برسد علل اصلی حوادث بر می گردد به مشکلات دودکش وسایل حرارتی مان در ساختمان ها . اعم از دودکش آبگرمکن ، بخاری ، پکیج ، موتورخانه و هر چیزی که خانه را داریم گرم می کنیم با حالا می خواهد با گاز مایع باشد ، گاز شهری باشد یا گاز طبیعی اصطلاحا، می خواهد با موضوع حتی جای نفت و گازوئیل و احتمالا در پارکینگ و اگزوز خودرو و تمام حوادث فقط خانه هم نیست د رخودرو ، در کابین کامیون ها متاسفانه می خواهند گرم کنند از پیک نیک استفاده م یکنند د راتاقک های کارگری همین طور در چادر مسافرتی همین طور لذا همه چیز است نه اینکه فکر کنیم برای خانه است فقط ، نه جاهای دیگر هم اتفاق می افتد .
مهم ترین موضوع که لازم است اشاره کنیم که مردم بدانند این حادثه ای نیست که اتفاق خیلی خاصی پیش بیفتد تکرار مکرر حوادث خیلی خیلی ساده که براحتی می شود از آن پیشگیری کرد . همه مان هم آگاهیم ولی ممکن است جدی نگیریم فکر کنیم حادثه برای بقیه است و برای ما اتفاق نمی افتد .
در شهرستان درود استان لرستان در اثر جداشدن دودکش از بخاری به سادگی خیلی هم حادثه خاصی نیست شاید ساده اتفاق بیفتد ممکن است جاروبرقی گیر کرده باشد یا بچه ها برخورد کرده باشند یا هر چیز دیگر شش نفر از اعضای خانواده یعنی اعضای خانواده کامل ، دچار گازگرفتگی و فوت ناشی از گازگرفتگی می شوند . بسیار بسیار تلخ است . بیاییم اگر در خانه مان آبگرمکن داریم ، بخاری داریم یا حتی پکیج داریم که دودکش دارد در خانه و حتی مراقب دودکش موتورخانه ها مراقب باشیم این دودکش ها اولا از همدیگر جدا نشوند این اتصالاتشان از بخاری ، از آبگرمن ، از دیوار یا اتصالاتشان مطمئن باشیم که این دودکش وصلش کامل است همین طور بالای پشت بام دودکش بخاری مطمئن باشیم که یک متر از سطح بام بالاتر باشد کلاهک هم داشته باشد تقریبا الان می توان گفت ، اکثرا بخاری شان را نصب کردند اگر کسی بخاری اش را نصب کرده اما این دو نکته را چک نکرده همین امروز هر طور شده قبل از شب چک کند . ممکن است ما بعد از ۵-۶ماه که بخاری را جمع کردیم و دوباره وصل کردیم ممکن است در این فاصله زمانی این دودکش نخاله افتاده باشد زباله افتاده باشد ، پرنده لانه کرده باشد این اتفاق زیاد می افتد.
مسیر دودکش ممکن است مسدود شده باشد مطمئن باشیم که دودکش مان مسیرش مسدود نیست اتصالاتش کامل به هم وصل است بالای پشت بام هم کلاهکش وصل است نکته بعدی تهویه هوا مکمل دودکش است . ورود جریان هوای تازه ، تهویه هوا حتی برای کرونا که تاکید می شود که تهویه تهویه ، برای رمز نجات و پیشگیری از حوادث گازگرفتگی هم دودکش به علاوه تهویه است امیدوارم که همه شنوندگان عزیز توجه جدی کنند برای خودشان و عزیزانشان هم منتقل کنند و نکات ایمنی را جاهایی که می بینند در شبکه های مجازی به هم منتشر کنند که همه نجات بخش بشیم . خیلی تلخ است این حادثه اتفاق بیفتد .
سوال : اگر که دودکش اتصالاتش خوب نباشد و استاندارد نباشد وقتی دست می زنیم باید سرد باشد درست است ؟
بله درود بر شما نکته خوبی را اشاره کردید این که حتما قسمت انتهایی دودکش که می خواهد به دیوار وصل شود در مورد بخاری ، مراقب باشیم که دستمان نسوزد با احتیاط کامل ، اگر بدنه دودکش داغ باشد یعنی این که این محصولات احتراق و خروجی این طبیعی کار می کند اگر سرد است یعنی این که این دودکش جایی مشکل دارد یا مسدود است یا بالا کلاهک افتاده است حتما مراقبت کنیم باز هم تاکید می کنیم ایمنی دودکش به علاوه تهویه هوا .
سوال : می خواهیم بدانیم اگر کسی دچار گازگرفتگی شد چه علائمی دارد ؟
نوفرستی : علائم گازگرفتگی گفته می شود که خیلی شبیه آنفولانزا است بعضا افراد تصور می کنند که آنفولانزا یا حتی شبیه سرماخوردگی تصور می کنند این علائم را دارند خستگی خواب آلودگی ، حتی بیحالی و اگر شدید باشد شرایط گازگرفتگی ممکن است به تشنج و سرگیجگی و خدایی نکرده فوت هم منجر شود بعضا افراد فکر می کنند که این علائم را دارند و حتی موارد زیادی هم داشتیم که افراد که دچار گازگرفتگی و دچار فوت هم شدند روزهای آخر هم به پزشک هم حتی مراجعه کردند لذا فکر کرده که آنفولانزا یا سرما خوردگی است در حالی که در خانه شرایط گازگرفتگی اتفاق افتاده و این خانواده متوجه نشده است . موضوعی که وجود دارد موضوعات نشت گاز co از دودکش هرگونه وسیله ای که داریم می خواهد از دودکش بخاری ، آبگرمکن ، پکیج یا حتی از درزهای محل عبور دودکش طبقات دیگر و حتی محل عبور دودکش موتورخانه که از دیوار اتاق خواب رد شده و منجر به حادثه هم شده است .
این موضوعات را بدانیم اگر در دیوار اتاق خوابمان درزهایی وجود دارد که یک کم رنگ سیاه یا تیرگی وجود دارد و ممکن است عبور دودکش باشد مراقب باشیم موضوع بحث خطر گازگرفتگی است و باید خیلی هم جدی بگیریم .
ناایمن ترین وسیله حرارتی شومینه است چون کاملا فضا باز است و عمده محصولات احتراق یا تماما می تواند به محیط زندگی برگردد ضمن این که از نظر مصرف و راندمان مصرف هم وضعیت خیلی خوبی ندارد و هم پرمصرف ترین و پرخطرترین هم هست . و نکته ای که هست اگر این شرایط را درخانه با آن مواجه شدید و یک نشانه این که اگر نشانه های گازگرفتگی دسته جمعی اگر همه اعضای خانواده دچار سردرد خفیف و سرگیجه و خواب آلودگی غیرطبیعی احتمال این را بیشتر بدهید که ممکن است شرایط گازگرفتگی اتفاق افتاده که همه این علائم را دارند ، حالا اولین اقدامی که باید انجام بدهیم بعضا حتی در توصیه های بعضی از کارشناسان اشتباه گفته می شود که یک همچنین شرایطی گیر کردیم با آتش نشانی تماس بگیریم و یا با اورژانس تماس بگیریم خیر . اولین اقدامی که انجام بدهیم این که در و پنجره ای سریع باز کنیم چون اگر شرایط گازگرفتگی اتفاق افتاده باشد دیگر اصلا بحث زمان نیست ممکن است شما بخواهید تماس بگیرید باز حوادثی اتفاق افتاده داشته تماس می گرفته 125 یا 115 ولی دیگر عجل مهلت نداده پس اولین کاری که انجام می دهیم اگر این شرایط وجود داشت سریع و فوری یک در و پنجره ای را باز کنیم یا از محیط خارج شویم . بعد اگر لازم شد آن شرایط وجود دارد چک کنیم که وسایل حرارتی هست یا نه جایی بخواهیم تماس بگیریم . باز هم تاکید می کنیم تهویه هوا یعنی ورود مستمر هوای تازه برای این که گازگرفتگی اتفاق نیفتد و بدسوزی اتفاق نیفتد و کمبود اکسیژن پیش نیاید و خدایی نکرده گازگرفتگی یکی از اعضای خانواده را جانش را نگیرد.
سوال : مروری کوتاه داشته باشید و اگر توصیه ای هست بفرمایید .
نوفرستی : ضمن این که تاکید کنیم حدود هفتاد درصد حوادث گازگرفتگی در 5 ماه پایانی سال اتفاق می افتد و این شب های سرد هر شب متاسفانه ما حادثه گازگرفتگی در یکی از نقاط کشورمان داریم ، توصیه می کنیم حتما و حتما به نکات ایمنی توسط رسانه ها گفته می شود توجه کنیم توسط کارشناسان شرگت گاز ، آتش نشانی ، اورژانس و هلال احمر گفته می شود توجه کنیم مراقب دودکش های وسایل حرارتی مان باشیم این دودکش را مطمئن باشیم که هم مسیرش باز است و هم عملکرد کامل و مناسب دارد به شعله وسایل حرارتی و شعله بخاری مان توجه کنیم که بدسوزی نداشته باشد و اصطلاحا آبی باشد اگر نارنجی و یا قرمز باشد یعنی بدسوزی اتفاق می افتد یا اکسیژن کم است و یا دودکش مشکل دارد این ها را دقت کنیم ضمن این که مراقب سلامت و کارکرد و مکش درست دودکش ها باشیم حتما حتما یک جایی را، یک روزنه ای را و یا یک دریچه ی تهویه هوا را باز بگذاریم ک دچار گازگرفتگی نشویم .
سوال : در تکمیل صحبت های شما یک نکته را یادآوری کنم که شاید صحبت خیلی هاست و آن این که از بخاری های بدون دودکش هم گاهی اوقات می بینیم که استفاده می کنند که می پرسند که آیا می توانیم از این بخاری ها در منازل استفاده کنیم یا خیر :
نوفرستی گفت: برای اتاق خواب و فضای بسته مطلقا استفاده نشود ولی جاهایی مثل مغازه و فروشگاههایی که مستمر در آن باز و بسته می شود ، می توان استفاده کرد .