کاوشگر جونو متعلق به ناسا به بازیابی حافظه خود پس از وقوع اختلال در ارسال و دریافت دادهها پس از عبور از کنار سیاره غول پیکر مشتری در ماه دسامبر که باعث قطع ارتباط بین فضاپیما و اپراتورها بر روی زمین شد، ادامه میدهد.
آخرین پرواز فضاپیمای جونو از مشتری، چهل و هفتمین گذر نزدیک آن از کنار این سیاره بود که در تاریخ ۱۴ دسامبر به پایان رسید، اما از آنجایی که اپراتورهای آن در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در حال دریافت دادههای علمی از این پرواز بودند، دریافتند که دیگر نمیتوانند مستقیماً به حافظه این فضاپیما دسترسی داشته باشند.
این گروه سپس با موفقیت توانست کامپیوتر جونو را مجددا راهاندازی کند و در تاریخ ۱۷ دسامبر این فضاپیما را در حالت ایمن قرار دهد، بنابراین فقط سیستمهای ضروری آن به عنوان یک اقدام احتیاطی کار میکردند.
از زمان بهروزرسانی جونو در تاریخ ۲۲ دسامبر، اقدامات انجام شده توسط گروه کنترل برای بازیابی اطلاعات علمی جونو مثبت پیش رفته است و اپراتورهای جونو اکنون با موفقیت دادههای آخرین شیرجه آن به مشتری را بازیابی کردهاند.
ناسا گفت: به نظر میرسد دادههای علمی از آخرین پرواز این فضاپیمای خورشیدی از کنار مشتری و قمر آن، آیو (Io) دست نخورده است.
در حال حاضر اعتقاد بر این است که این وقفه زمانی و این اختلال به این دلیل ایجاد شده است که جونو در میان تشعشع شدید بخشی از مگنتوسفر مشتری پرواز کرده است. البته هیچ نشانهای وجود ندارد که نشان دهد این تشعشع به دادههای شیرجه به مشتری یا عبور از کنار قمر آتشفشانی آیو آسیب رسانده است.
انتظار میرود که دادههای باقیمانده از آخرین پرواز جونو در چند روز آینده به زمین بازگردانده شود و در آن نقطه اپراتورها میتوانند ارزیابی کنند که آیا این دادهها تحت تأثیر این اختلال قرار گرفتهاند یا خیر.
فضاپیمای جونو در ماه آگوست سال ۲۰۱۱ زمین را ترک کرد، ۱.۷ میلیون مایل سفر کرد و پنج سال بعد در تاریخ چهار ژوئیه ۲۰۱۶ وارد مدار سیاره مشتری شد. هدف جونو با تبدیل شدن به اولین فضاپیمایی که از میان ابرهای متراکم مشتری میدید، پاسخ دادن به سؤالات مربوط به ترکیب و منشأ این سیاره است.
جونو یک فضاپیمای رباتیک بدون سرنشین است که در چهارم ژوئیه ۲۰۱۶ در مدار قطبی سیاره مشتری قرار گرفت. این کاوشگر فضایی که نیروی آن با انرژی خورشیدی تأمین میشود، در پنجم اوت ۲۰۱۱ از فلوریدا به فضا پرتاب شد و شرکت لاکهید مارتین و موسسه تحقیقات جنوب غربی سازنده و پیمانکار هدایت آن هستند.
این فضاپیما در مدار قطبی مشتری قرار گرفته تا ترکیب، میدان گرانشی، میدان مغناطیسی و مگنتوسفر مشتری را بررسی کند. جونو همچنین تلاشهایی برای یافتن سرنخهایی در مورد چگونگی تشکیل شدن این سیاره از جمله احتمال داشتن یک هسته سنگی، مقدار آب موجود در ژرفای جو آن، توزیع انبوه جرمی و بادهای عمیق آن که سرعت آنها میتواند تا ۶۱۸ کیلومتر در ساعت برسد، داشته است و به این تلاشها ادامه خواهد داد.
جونو پس از فضاپیمای گالیله که از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۳ به دور مشتری چرخید، دومین فضاپیمایی است که مدار مشتری را دور میزند.
فضاپیمای جونو نیروی مورد نیاز خود را از آرایههای خورشیدی میگیرد، روشی که معمولاً توسط ماهوارههای مستقر و مشغول به کار در مدار زمین یا در منظومه شمسی درونی استفاده شده، در حالی که مولد گرما-الکتریک رادیوایزوتوپی معمولاً برای مأموریت به بخش بیرونی منظومه شمسی و فراتر از آن استفاده میشود. با این حال، برای جونو ۳ بال خورشیدی که بزرگترین پنلهایی هستند که تاکنون بر روی کاوشگرهای سیارهای مستقر شدهاند، نقشی اساسی در ایجاد ثبات در فضاپیما و تولید قدرت بازی میکنند. نام جونو از اساطیر یونانی-رومی بر گرفته شده است.
۵۳ روز زمینی طول میکشد تا جونو به دور مشتری بچرخد و ماموریت اولیه آن ۳۵ بار گردش در مدار مشتری بود که طی آن ۳ ترابیت دادههای علمی و تصاویری باورنکردنی از مشتری و قمرهایش جمعآوری کرد.
از آنجا که تصور میشود مشتری قدیمیترین دنیای منظومه شمسی است، کسب اطلاعات بیشتر در مورد آن میتواند اطلاعاتی را در مورد شکلگیری منظومه شمسی نشان دهد.
این دادهها بسیاری از ایدههای دانشمندان سیارهشناس درباره جو و درون مشتری را با آشکار کردن یک لایه آب و هوای جوی که بسیار فراتر از ابرهای حاوی آب آن کشیده شده بود و همچنین یک فضای داخلی عمیق با هسته عنصر سنگین رقیق را تغییر داد.
ماموریت اولیه این فضاپیما در ماه جولای سال ۲۰۲۲ به پایان رسید و طبق گفته انجمن سیارهای انتظار میرود جونو حداقل تا سال ۲۰۲۵ به عملیات علمی گسترده خود ادامه دهد. امید است این فضاپیما این هفته از حالت ایمن خارج شود و در تاریخ ۲۲ ژانویه ۲۰۲۳ پرواز بعدی خود را از نزدیکی مشتری انجام دهد.
منبع:اسپیس