سردار غلامرضا جلالی رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در سومین همایش ملی حفاظت از زیرساخت‌های حساس که با حضور جمعی از مسئولین لشکری و کشوری، پژوهشگران و اساتید دانشگاه در محل دانشگاه علم و صنعت برگزار شد، ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهدای دفاع مقدس، اظهار داشت: نقش و اهمیت زیرساخت‌ها در دهه‌های گذشته به شدت افزایش پیدا کرده است به نحوی که مدیریت این حوزه به بخشی از حکمرانی تبدیل شده است.

سردار جلالی با بیان اینکه مهم‌ترین خدمات حکومت به مردم از طریق توسعه و نگهداشت زیرساخت‌ها پدید می‌آید، افزود: امروزه با توجه به رشد فناوری در عرصه‌های مختلف شاهد افزایش ارائه خدمات به وسیله زیرساخت‌های مبتنی بر فناوری هستیم.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور خاطرنشان کرد: در جنگ‌های گذشته تاریخ، مردم هدف جنگ بودند و میزان تلفات نقش تعیین کننده‌ای در پیروزی داشت، اما در دهه‌‎های اخیر، زیرساخت‌ها به اهداف جنگی تبدیل شده و زیرساخت‌ها مورد هدف حملات قرار گرفته اند.

وی گفت: راهبرد‌های نوین نظامی، اثرگذاری مستقیم و غیرمستقیم زیرساخت‌ها بر یکدیگر را مورد ارزیابی قرار داده و از این طریق، زیرساخت اعم از شهری و غیر شهری تبدیل به هدف نظامی شده‌اند.

سردار جلالی با اشاره به اهمیت توسعه دانشی برای حفاظت از زیرساخت‌ها، خاطرنشان کرد: علی‌رغم تلاش‌های صورت گرفته از سوی سازمان پدافند غیرعامل کشور شاهد همراهی مناسبی از سوی وزارت علوم، دانشگاه‌ها برای ایجاد این رشته تحصیلی نبوده‌ایم و این سبب شده که امروز فاقد رشته تخصصی حفاظت از زیرساخت‌ها با گرایش‌های مختلف باشیم.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور یکی از اهداف برگزاری این همایش را تبیین طرح راهبردی حفاظت از زیرساخت‌های کشور برشماری کرد و افزود: این برنامه برای اولین بار توسط رئیس جمهوری ابلاغ شده و تلاش شده است که با یک نگاه سیستمی اکوسیستم حفاظت از زیرساخت‌ها فعال شود.

وی با بیان اینکه میزان الزامات پدافند غیرعامل برابر با میزان اهمیت آن دارایی است، افزود: این یکی از اصول پدافند غیرعامل است به نحوی که هرچه اهمیت دارایی بالاتر باشد الزامات پدافند غیرعامل بیشتری را شامل می‌شود؛ بنابراین ارزشیابی دارایی گام دوم حفاظت از زیرساخت‌ها است.

سردار جلالی توضیح داد: از منظر پدافند غیرعامل باید همواره مراقب اثر تهدید بر آسیب پذیری باشیم و نوع آسیب‌پذیری، اندازه و مکان آن را مورد رصد و پایش قرار دهیم.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با بیان اینکه در وابستگی متقابل و مخاطرات، عنصر اساسی پیامد است، خاطرنشان کرد: در این موارد باید پیامد‌های اولیه، ثانویه و پیامد‌های نهایی مورد بررسی قرار گیرد که این کنترل و مدیریت پیامد‌ها از موضوعات مهم پدافند غیرعامل است.

وی توضیح داد: با توجه به ماهیت، اهمیت، کارکرد، هوشمندی، سیستمی یا غیر سیستمی بودن، دارایی‌ها به چهار سطح حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت تقسیم بندی می‌شود.

سردار جلالی با بیان اینکه در زیرساخت‌های حیاتی و حساسی که امکان حذف وابستگی وجود ندارد باید بهینه سازی انجام شود، توضیح داد: براساس اصول پدافند غیرعامل، وابستگی زیرساخت حیاتی به یک زیرساخت دیگر پذیرفته نیست و نباید یک وابستگی متقابل باعث از کار افتادن زیرساخت‌های دیگر شود.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با اشاره به زیرساخت‌های فضای سایبری خاطرنشان کرد: در زیرساخت‌های حیاتی حوزه سایبر باید سطح کارکردی آسیب ناپذیر باشد به این نحوه که در شرایط حادثه عملکرد خود را حفظ کند.

وی با اشاره به تهدیدات موجود در زیرساخت‌های حیاتی فضای سایبر اظهار کرد: علاوه بر ضرورت استفاده از تجهیزات بومی هوشمند در زیرساخت‌های حیاتی، باید از سیستم‌های دستی در کنار سیستم‌های هوشمند استفاده شود که در صورت بروز حادثه، هر لحظه امکان خارج کردن سیستم هوشمند از مدار وجود داشته باشد تا امکان ارائه خدمات به صورت کامل میسر شود.

سردار جلالی با بیان اینکه کشور ما یکی از پیشرفته‌ترین کشور‌ها در حوزه صنعت شیمیایی و پتروشیمیایی است، خاطرنشان کرد: متاسفانه در حوزه طراحی پاسخ و تامین ایمنی برای این حوزه وضعیت مطلوب نیست که لازم است در این زمینه تلاش‌های مضاعفی صورت پذیرد.

به گفته وی، در حوزه رصد و پایش تهدیدات، الزاماتی پیش بینی شده است که ما به‌صورت منظم بتوانیم رصد و پایش انجام دهیم و بر اساس میزان سطح بندی زیرساخت‌ها در دوره‌های متناوب این اقدامات انجام شود. امروز در حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی سامانه‌های فرماندهی و کنترل اداره زیرساخت ایجاد شده که پیش بینی شده که هر زیرساخت حیاتی و حساس باید سیستم کنترل زیرساختی را داشته باشد.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با اشاره به برنامه تداوم کارکرد در حوزه زیرساخت اشاره کرد و افزود: از نگاه پدافند غیرعامل در تهدیدات ترکیبی تداوم کارکرد در حوزه زیرساخت نقطه کلیدی به شمار می‌آید باید در مواجه با حملات تدابیری اندیشیده شود که این زیرساخت‌ها تداوم کارکرد خود را حفظ کنند و تاب‌آوری حداکثری و عدم شکنندگی در برابر تهدید در این موارد تاکید است.