حجت الاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه در این نشست با اشاره به تفاوت اندیشکده و پژوهشکده اظهار کرد: پژوهشکده مجموعهای است که مشکل را کشف میکند، فناوری حل مسئله دارد و در نهایت مسئله را حل میکند.
وی با بیان اینکه بین مشکل و مسئله فرق است، ادامه داد: اندیشکده و هیأتهای اندیشهورزی مسئلههای حل شده را به عنوان کار پژوهشی، با واقعیت از طریق سیاستگذاری و تنظیمگری جامعه پیوند میزند یعنی کار اندیشکده حکمرانی است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه مشکل زمانی ایجاد میشود که بین وضع موجود و وضع مطلوب فاصله وجود دارد، گفت: در دهه ۷۰ و ۸۰ جامعه ایران گرفتار اندیشه مدرن بود؛ اما در دهه ۹۰ و ۱۴۰۰ دیگر جامعه درگیر اندیشه مدرن نیست بلکه گرایش مدرن در جامعه وجود دارد.
استاد خسروپناه با بیان اینکه هماکنون زیست مدرن و انسانی شدن در جامعه ایران مطرح است، بیان کرد: با وجود گرایش مدرن شدن، ۸۵ درصد ایران در برنامههای مذهبی مانند روز عاشورا یا در شبهای قدر شرکت میکنند و اینها با یکدیگر منافات ندارد.
وی اضافه کرد: در غرب سنتی بودن را مقابل مدرنیت میدانند، اما در جامعه ما حکمت در مقابل مدرنیسم است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: هماکنون بین جامعه محقق یعنی مدرن و جامعه مطلوب یعنی جامعه حکمی فاصله وجود دارد. ظهور بینش و گرایش مدرن در بیحجابی، مردگرایی زنان و زنگرایی مردان است بنابراین حل مساله بیحجابی، در اصلاح گرایش مردم است.
استاد خسروپناه ادامه داد: بیحجابی ریشه شناختی دارد، اما برخی آن را امنیتی میدانند که اشتباه است، گرایش مدرن در جامعه ایجاد شده، باید جلوی این گرایش گرفته شود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر اینکه در داوری مجموعهها شتابزده عمل نکنید، اضافه کرد: متأسفانه برخی بیمحابا شورای عالی انقلاب فرهنگی را نقد میکنند، در صورتیکه اگر این نهاد نبود پیشرفت علمی امروز را نداشتیم، شورای عالی انقلاب خیلی کار کرده است موفقیتها و البته کاستیهایی هم داشته است.
استاد خسروپناه با بیان اینکه نقشه جامع علمی کشور نیاز به بازنگری دارد، ادامه داد: روز گذشته مقام معظم رهبری عنوان کردند که روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور را شروع کنید، خوشبختانه از یک ماه پیش به یکی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی حکم بازنگری نقشه جامع علمی کشور داده شد.
وی با تأکید بر چهار مأموریت شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: چهار مأموریت شورای عالی انقلاب فرهنگی راهبینی یعنی رصد و کشف مسئلهها و نیازها، راهبردی یعنی نگاشتن سندها و سیاستها، راهبری دستگاهها، راهسنجی یعنی ارزیابی و نظارت است. وظیفه شورا راهسازی و اجرا نیست. اما میتواند به نهادها برای اجرای سیاستها کمک کند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اضافه کرد: شورای عالی انقلاب فرهنگی در حوزه علم و فناوری موفق بوده است، در حوزه فرهنگ راهبردی به خوبی انجام شده و اسناد مهمی نظیر نقشه مهندسی فرهنگی کشور تدوین شده است، اما راهبری به خوبی صورت نگرفته است.
استاد خسروپناه با تأکید بر رصد و ارزیابی اسناد گفت: برای اولین بار به رؤسای قوا نامه زدیم که چرا مصوبه شورا اجرا نشده است؟ رؤسای قوا هم توضیحات لازم را ارائه دادند. همچنین وزرا نیز در زمینه اجرای مصوبات، توضیحات درخواستی را به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال کردند.
وی گفت: خوشبختانه در دولت جدید جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی بهصورت منظم برگزار میشود و هماکنون این جلسات گاهی هفتهای یکبار است.
میزها در موضوعات مختلف اولویت دار در ذیل ستادهای چهارگانه دبیرخانه ایجاد میشود و اندیشکدهها میتوانند در این زمینه به دبیرخانه کمک کنند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر میزمحوری در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: میزها در موضوعات مختلف اولویت دار در ذیل ستادهای چهارگانه دبیرخانه ایجاد میشود و فعالان حوزههای مختلف میتوانند در این زمینه به دبیرخانه کمک کنند. اندیشکدههای موضوعی هم به دبیرخانه یاری میرسانند.
استاد خسروپناه با تأکید بر شبکهسازی نخبگان گفت: باید در موضوعات، شبکه نخبگان داشته باشیم و بعد این شبکهها در تامین محتوای میزها مشارکت کنند.
وی اضافه کرد: اگر بخواهیم جامعه مدرن تبدیل به جامعه حکمی شود باید حکمت بنیان مسائل را حل کنیم یعنی آنچه که با زیست مردم در ارتباط است. خوشبختانه با تغییرات ایجاد شده، اندیشه مردم تغییر پیدا نکرده است.
دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برای انجام وظایف اصلی خود، ارتباط هدفمند، اثربخش و مستمر با اندیشکدهها و مراکز علمی و فرهنگی کشور را به عنوان یک راهبرد مهم دنبال میکند.
دکتر محمود حاجیلویی، قائم مقام و دبیر ستاد فرهنگی و اجتماعی دبیرخانه شورایعالی انقلاب فرهنگی، با بیان اینکه شورایعالی انقلاب فرهنگی عالیترین نهاد سیاستگذار علم و فرهنگ کشور است تاکید کرد دبیرخانه شورایعالی با هویت سیاست پژوهی شورایعالی را در تحقق ماموریتها تدارک محتوایی میکند.
وی افزود: دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در فصل تحولی خود که با حضور دکتر خسروپناه با سرعت بیشتری دنبال میشود، برای انجام وظایف اصلی خود، ارتباط هدفمند، اثربخش و مستمر با اندیشکدهها و مراکز علمی و فرهنگی کشور را به عنوان یک راهبرد مهم دنبال میکند. این هم اندیشی اولین گام برای ایجاد فضای تعارف و آشنایی بین اندیشکدهها و دبیرخانه شورایعالی انقلاب فرهنگی است. امیدواریم این آشنایی شروع شکل گیری یک شبکه فراگیر از همه اندیشکدهها و مراکز اندیشه ورزی کشور در راستای پشتیبانی محتوایی از سیاستها و تصمیمات شورای عالی انقلاب فرهنگی باشد.
اساتید بسیجی بین تخصصشان و مشکلات زیست بوم ارتباط برقرار کنند
دکتر محمدرضا ابنالدین حمیدی، قائم مقام سازمان بسیج اساتید در این نشست اظهار کرد: اساتید بسیجی در تعریف جدید باید بین تخصصشان و مشکلات زیست بوم ارتباط برقرار کنند، ۱۱۰ اندیشکده در حوزههای مختلف در بسیج اساتید داریم که کشف مشکلات زیست بوم و ارائه راهکار را برعهده دارند.
وی ادامه داد: این اجتماع میتواند برای شناخت مسائل گام بردارند، سیاستهای حل مسائل را طراحی کنند، شورای عالی انقلاب فرهنگی میتواند این سیاستها را از بسیج اساتید دریافت کند.
دکتر حسنی از خانه اندیشه ورزان ایران ضمن معرفی خانه، ایجاد زمینه آشنایی اندیشکدهها با یکدیگر و تمهید بستر و زمینه همکاری بین اندیشکدهها و نهادهای حاکمیتی را از جمله ماموریتهای اصلی خانه اندیشه ورزان معرفی کردند.
باید سعهصدر در تحولات داشته باشیم
حجتالاسلام علی ثقفی مسئول بنیاد فرهنگ و اندیشه انقلاب اسلامی به نمایندگی از اندیشکدههای حوزوی، در این نشست اظهار کرد: برای ارتباط حوزه و دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی باید سازوکار مشخصی ایجاد شود.
وی با بیان اینکه باید سعه صدر در تحولات داشته باشیم، ادامه داد: باید هدایت قوانین کشور بهسمت مجموعههای اندیشهورز جوان برود چراکه جوان فاضل باید احساس کند که میتواند ارائه راهحل دهد.
ثقفی در پایان بر روحیه جهادی، داشتن رویکرد روشمند نسبت به اندیشه رهبری، توجه به مسائل نظام و اولویتها تأکید کرد.
مناقبی، فعال اندیشه ورز با تأکید بر آیندهنگاری در حجاب گفت: حجاب دو محور سیاسی و رواداری دارد، نگرانی جدی نسبت به سیاستهای انتظامی درباره حجاب داریم که باید اصلاح شود.
سید هاشم فیروزی، معاون گفتمانسازی مؤسسه رصد مطالعات و سیاستگذاری اجتماعی (سجا) در این نشست بیان کرد: نیازمند نگاه رئالیستی درباره جنسیت هستیم. در زمینه جنسیت دو لایه برانداز و افراطی داریم و انرژی ماحصل نزاع این دو لایه مخرب است و پیامد جدی دارد.
وی ادامه داد: مشکلات جنسیتی متأثر از اقتصاد، فقه، سیاستهای فرهنگی و اجتماعی است.
دکتر دشتی در این نشست درباره شبکهسازی فعالان مردمی نیز در این نشست بیان کرد: حل مسئله بدون دخالت مؤثر نخبگان حل نمیشود. بدون شبکهسازی نخبگان نمیتوان کاری از پیش برد. به ساماندهی بین نخبگان نیاز داریم.
دکتر رشید از پژوهشکده حکمت، با تاکید بر ایدهپردازی و شبکهسازی در حوزه سیاستپژوهی فرهنگی گفت: باید تداخلها با سازمان علمی و آموزشی برطرف شود.
وی بر حضور اندیشهورزان در کمیسیونها و ایجاد بستر حقوقی ایجاد اندیشکدهها تأکید کرد.
در ادامه مدیران اندیشکدهها ضمن معرفی مختصر مجموعه خود، زمینههای همکاری با دبیرخانه شورای عالی و انتظاراتی که از این مجموعه دارند را برشمردند.