چندماهی است که بازار گوشت قرمز تحت تاثیر عوامل مختلف با نوساناتی روبرو شده است به طوریکه وعده مسئولان مبنی بر آرامش بازار همزمان با افزایش عرضه دام داخل و واردات گوشت محقق نشده است. هرچند برخی کارشناسان اذعان می کنند که برخی افراد با برهم زدن جو بازار بدنبال دریافت مجوز واردات و سود حاصل از آن هستند چراکه قیمت دام و گوشت قرمز هیچ تناسبی با یکدیگر ندارد.

بنابر آمار اعلامی سرانه مصرف گوشت قرمز در پی افزایش قیمت و کاهش قدرت خرید خانوار به ۶ تا ۸ کیلوگرم رسیده است که به نظر می رسد این رقم دقیق نیست چراکه با جایگزینی گوشت مرغ در سبد خانوار، سرانه مصرف گوشت قرمز کاهش یافته است.

آقای شاهپور علایی مقدم سرپرست معاونت برنامه ریزی و اقتصادی وزارت جهاد از متوسط واردات سالانه ۱۰۰ هزار تن گوشت قرمز طی ۱۰ سال اخیر خبر داد و گفت: جایگاه ویژه گوشت دام در سبد غذایی مردم و مواد معدنی و مغذی موجود در آن، اهمیت واردات گوشت را برای تأمین نیاز افراد مشخص می‌کند.

علایی مقدم می گوید: در دیدار تجار و بازرگانان کنیایی با رئیس‌جمهور، قرارداد‌هایی در این باره امضا شد، یکی برای فروش نیسان زامیاد ایرانی به کنیا و دیگری برای واردات گوشت قرمز به ایران بوده است.

در راستای تنظیم بازار همه ساله مقادیری گوشت قرمز وارد می شود که اخیرا خبرهایی از واردات دام و گوشت قرمز از آفریقا مطرح شده است. در همین رابطه پیمان پاک قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی گفت: حجم تجارت ایران با کشورهای آفریقایی در ابتدای دولت ۶۰۰ میلیون دلار بود که اکنون به ۱.۲ میلیارد دلار رسیده است.

پیمان پاک می‌گوید: سالانه حدود یک میلیون تن گوشت قرمز در کشور مصرف می شود که ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تن را وارد می کنیم. حال یکی از بهترین منابع در این بخش، منابع کشور آفریقا است. 

قائم مقام وزیر جهاد گفت: طبق برنامه ریزی صورت گرفته طی یک ماه آینده اولین تعاملات تجاری در حوزه واردات دام زنده و گوشت قرمز از آفریقا انجام می شود.

نیازی به واردات گوشت قرمز نداریم

آقای افشین صدردارس مدیرعامل اتحادیه دام سبک‌ با بیان اینکه التهابات بازار دام زنده بعد از عید قربان فروکش کرده است، گفت: اکنون متوسط قیمت هرکیلو دام زنده ۱۷۰ هزار تومان است.

به گفته او، با توجه به آنکه دام به میزان کافی وجود دارد، مشکلی در تامین و عرضه نداریم که کاهش قدرت خرید بر انباشت دام دامن زده است.

صدردادرس ادامه داد: متولیان وزارت جهاد بدون توجه به تولید داخل برای واردات گوشت و دام تصمیماتی اتخاذ می کنند که این امر نتیجه ای جز خروج ارز از کشور و افزایش قیمت ندارد.

مدیرعامل اتحادیه دام سبک گفت: علی رغم واردات، قیمت گوشت در بازار به دلیل نبود نظارت ها بالاست که جای این سوال مطرح است که علت عدم نظارت مسئولان بر فرآیند واردات گوشت چیست؟ درحالیکه طی ۴ سال اخیر با ایجاد سامانه بازارگاه، نظارت بر بازار ذرت و کنجاله سویا سخت گیرانه است.

او با بیان اینکه قاچاق گسترده دام در حال انجام است، گفت: با توجه به شعار سال قرار بود که امسال شاهد رونق تولید باشیم، اما به نظر می رسد با اتخاذ تصمیمات وزارت جهاد شاهد رونق واردات و قاچاق هستیم‌ که بی شک این موضوع به تولید داخل ضربه می زند.

علی رغم آنکه مقادیر قابل توجهی ارز برای واردات گوشت از کشور خارج می شود، اما دست اندرکاران حوزه دام اذعان می کنند که اغلب گوشت های وارداتی از کیفیت  بالایی برخوردار نیستند. کمااینکه سال قبل  کیفیت گوشت های وارداتی از روسیه و پاکستان مناسب نبود.

صادرات دام در راستای حمایت از تولید داخل ضروری است/ واردات گوشت راهی برای تنظیم بازار داخل

بسیاری از کارشناسان معتقدند که با اصلاح نظام یارانه وعده داده شد که برای حمایت از این صنعت و افزایش سرانه مصرف، گوشت قرمز مشمول کالابرگ شود و در عین حال برای حمایت از تولیدکنندگان نیز دامدار کارت ارائه شود؛ اما هیچ یک از این دو مهم عملی نشد که این امر منجر به کاهش سرانه مصرف گوشت قرمز و جایگزینی گوشت مرغ در سبد خانوار شده است.

آقای منصور پوریان رئیس شورای تامین کنندگان دام با بیان اینکه کمبودی در عرضه دام نداریم، گفت: با توجه به شرایط مساعد تولید دام، کمبودی در عرضه گوشت قرمز نداریم.

به گفته او، نوسانات اخیر قیمت دام زنده ارتباطی به عرضه ندارد و تنها با افزایش هزینه های حمل و نقل، قیمت دام تحت تاثیر قرار گرفته است.

پوریان قیمت کنونی هرکیلو دام زنده را ۱۵۵ تا ۱۶۰ هزارتومان اعلام کرد و گفت: براین اساس قیمت هرکیلو گوشت گرم برای مصرف کننده ۳۵۰ هزارتومان و گوشت منجمد ۱۷۶ هزارتومان است.

رئیس شورای تامین کنندگان دام ادامه داد: اکنون گوشت منجمد و گرم بصورت گسترده در حال عرضه است، همچنین قرار است دام زنده از آفریقا وارد شود که این موضوع بر کاهش التهابات بازار بی تاثیر نیست.

او افزود: بنابر برنامه ریزی های صورت گرفته قرار است گوساله و گوسفند از آفریقا وارد شود که این موضوع بر تنظیم بازار تاثیر بسزایی دارد، اما در راستای حمایت از تولید داخل در کنار واردات باید اجازه صادرات دهیم تا تولیدکننده متحمل زیان نشود.

بررسی ها نشان می دهد که یارانه‌ای که امروز برای واردات گوشت‌های خارجی بی کیفیت اختصاص می‌یابد، اگر به حمایت از تولید داخلی اختصاص یابد، بی شک منجر به رونق بازار می شود.

واردات گوشت امری ضروری است/ کمبود دام عامل اصلی اعمال قیمت های دلخواه

آقای علی اصغر ملکی رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی از کمبود عرضه دام خبر داد و گفت: گرچه برخی فعالان و دست اندرکاران حوزه دام به سبب دریافت مجوز صادرات خبر از انباشت دام می دهند، اما به صراحت اعلام می کنم که دام‌ نیست. 

او مجوز واردات گوشت را راهکار تنظیم بازار داخل برشمرد و افزود: طی چندسال اخیر کشتار دام های مولد و عدم جایگزینی زمینه را برای کمبود عرضه در بازار فراهم کرد و همین موضوع موجب شده تا دامداران با قیمت های دلخواه اعمال نرخ کنند.

ملکی قیمت هرکیلو دام زنده را ۲۰۰ هزار تومان اعلام کرد و گفت: اکنون قاچاق دام در حال انجام است که این موضوع را به مسئولان اطلاع رسانی کردیم. برآوردها حاکی از آن است که با استمرار این روند دچار افزایش قیمت شویم.

رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی ادامه داد: قیمت کنونی هرکیلو شقه گوسفندی بدون دنبه برای مصرف کننده ۴۲۰ تا ۴۵۰ هزار تومان است و برآورد می شود که با کمبود عرضه دام سبک و سنگین، قیمت افزایش یابد.

او گفت: با توجه به شرایط مساعد مرتع و کاهش هزینه های تولید، دامداران تمایلی به عرضه ندارند که در نهایت این امر منجر به التهاب قیمت گوشت در بازار شده است.

گوشت قرمز از گذشته تاکنون به عنوان یکی از اساسی‌ترین مواد غذایی موجود در سفره ایرانیان شناخته می‌شود که ارزش غذایی بالایی نیز دارد، این درحالی است که کاهش قدرت خرید خانوار و افزایش اخیر، کاهش سرانه مصرف و جایگزینی دیگر محصولات پروتئینی را به همراه داشته است که هر یک از مسئولان دلایلی برای نوسانات بازار و کاهش سرانه گوشت مطرح می کنند، اما آنچه حائز اهمیت است وزارت جهاد به عنوان متولی امر در کنار سیاست واردات گوشت به عنوان تنظیم بازار، باید تولید داخل را در نظر بگیرد تا واردات بی رویه منجر به نابودی تولید داخل و در نهایت کشتار بی رویه دام های مولد نشود.