برای اولین بار در تاریخ فوتبال ایران، پزشک بازی در ورزشگاههای ایران یک زن انتخاب شد. افسر پزشکی بازی پرسپولیس و النصر دکتر زهره هراتیان بود. فردی که مورد تأیید FIFA و AFC است. به گفته بسیاری از کارشناسان و علاقهمندان فوتبال، هراتیان خط شکن بسیاری از حوزههای پزشکی ورزشی محسوب میشود. همچنین وی پیش از این به عنوان تنها نماینده ایران و تنها پزشک زن مسابقات جام جهانی قطر در کنار دیگر پزشکان ورزشی قهار جهان انتخاب شده بود.
به همین بهانه با دکتر زهره هراتیان به عنوان یکی از زنان موفق به گفتوگو نشستیم:
خانم دکتر از خودتان بگویید بسیار از مخاطبان تمایل دارند که بیشتر با شخصیت شما و ویژگیهایتان آشنا شوند. شما یک چهره مطرح در حوزه زنان بودید که در بازی اخیر پرسپولیس و النصر در فضای مجازی مورد توجه قرار گرفتید و کاربران زیادی از شما سخن میگفتند.
متولد آذر ماه سال ۱۳۵۷، متأهل و دارای یک فرزند هستم. بورد تخصصی پزشکی ورزشی از دانشگاه علوم پزشکی ایران را دارم. سال ۹۴ با هومن افاضلی که اکنون مشاور تیم ملی فوتبال است، ازدواج کردم و اکنون یک دختر ۶ ساله به نام رکسانا دارم که دخترم بسیار پر انرژی است البته علاقهمندی به ورزش خاص هنوز درون آن نمودار نشده است.
زمانی که دانشجوی پزشکی بودم فوتسال بازی میکردم. یک دوره هم در مسابقات کشورهای اسلامی به عنوان بازیکن و مدتی هم عضوی از تیم راه آهن فوتسال بودم و همین مسائل مقدماتی شد که علاقهمند به پزشکی فوتبال شوم و هرچه پررنگتر به این عرصه ورود یابم.
سال ۲۰۱۱ در یک دوره آموزشی فیفا شرکت کردم و در همان جلسه فیفا از من درخواست کرد که به عنوان پزشک با آنها همکاری داشته باشم و این همکاری تا به امروز ادامه داشته است. سال ۲۰۱۳ وارد بانک پزشکان AFC و فدراسیون جهانی بدمینتون شدم و در یک پروسه بسیار سخت در سال ۲۰۱۵ موفق به اخذ مرکز پزشکی عالی فیفا در تهران با عنوان «ایفمارک» شدم که تاکنون مجوز آن سالیانه تمدید شده است. این در حالیست که در کل دنیا تنها ۳۷ کشور مجوز چنین مرکزی را دارند.
من اولین متخصص پزشکی ورزشی خانم در ایران بودم که در حوزه فوتبال زنان شروع به فعالیت کرد. نوع فعالیت بینالمللی من باعث شد که مسئولیت لیگ حرفهای فوتبال آقایان در ایران را مدیریت کنم، برای بسیاری از همکاران خانم من در اروپا هم جالب است که مدیریت پزشکی لیگ حرفهای مردان بر عهده یک خانم است. به نظرم اولین گام در موفقیت علاقه به کار است و من واقعاً با تمام وجود عاشق کارم هستم. البته ناگفته نماند اعضای خانواده به ویژه همسرم بسیار در زندگی و شرایط کاری با من همراهی داشتهاند. همچنین مدرس AFC هستم و اخیراً از پاکستان برگشتم. آنجا کلاسهای اورژانس پزشکی فوتبال برگزار میکنم.
حضور شما به عنوان یک پزشک زن در بازیهای جام جهانی در قطر نیز مورد توجه بود، واکنشها در این زمینه با افرادی که در خارج از ایران بودند چگونه بود؟
بارها توسط فدراسیون جهانی فوتبال برای حضور در مسابقات جام جهانی در کنار دیگر پزشکان ورزشی جهان انتخاب شدهام که آخرین آن در قطر بود و از ۸ پزشک، فقط من پزشک زن بودم و بقیه مرد و اکثراً از کشورهای اروپایی بودند. به عبارتی تنها پزشک خانم حاضر در مسابقات جام جهانی ۲۰۲۲ قطر بودم و این برای خیلی افراد در دنیا جالب بود. امیدوارم زنان بیشتری به حوزه پزشکی ورزشی خصوصاً فوتبال جذب شوند.
در برخی از کشورهای جهان این چنین بیان شده که زنان ایرانی، زنانی هستند که نتوانسته در عرصههای مختلف پیشرفت کنند. یا مثلاً اینکه این طور مطرح میشود که زنان فقط در امور خانه و آشپزی فعالیت دارند. نظر شما در این زمینه چیست؟
این حرفها دیگر در خانوادههای ایرانی مطرح نیست. ببینید من در خانواده خودم، خانواده دوستان و اطرافیان این مسئله که میگویند زن باید فقط در آشپزخانه باشد، تبدیل به یک شوخی شده است و در دهههای اخیر این موضوع را بسیار اندک در میان زنان دیدهام. زنان امروز ایران در کنار پرداختن به مسئله خانواده توانستهاند در حوزه تحصیل دانشگاه و اشتغال به جایگاههای خوبی برسند و آمار داوطلبان کنکور سراسری و فارغ التحصیلان دانشگاهها نشان میدهد که زنان ایران چقدر در حوزه علم و دانش فعال بودهاند. من سعی کردهام چهره واقعی زن ایرانی در جهان دیده شود.
البته در حوزههای ورزشی باید بسترهای بیشتری برای فعالیت آنها فراهم شود به هر حال هر کشوری به لحاظ بودجه و امکانات محدودیتهایی را دارد که لازم است این مسئله هم در کشور ما مورد توجه قرار گیرد.
من همیشه برای مسابقات فوتبال مردان به عنوان نماینده AFC انتخاب شدهام و انتخاب یک زن نشان از این مسئله دارد که گاهی زنان توانمندتر از مردان هستند من با پشتیبانی خانواده فعالیتهایی در حوزه ورزش زنان و مردان داشتم و سعی میکنم که حس غرور برای مردم کشورم داشته باشم.
واکنش سازمانها و ارگانهای مختلف نسبت به حضور شما در ورزشگاه آزادی در بازی اخیر پرسپولیس و النصر چگونه بود؟
وقتی فدراسیون فوتبال به من پیشنهاد داد که در این مسابقه کنار زمین و پزشکان حاضر باشم، از این دعوت استقبال کردم. در مورد بازی پرسپولیس و النصر از طرف ارگانهای داخلی واکنشها کاملاً حمایتی بود من برای اولین بار استادیوم آزادی رفتم. سری قبل برای تست دوپینگ از طریق فیفا در بازی ایران و چین در سال ۲۰۱۸ حضور داشتم البته وارد زمین نشدم و فعالیت من تنها محدود به اتاق کنترل دوپینگ و تست بود ولی در این بازی برای اولین بار موفق به حضور شدم.
حضور من در بازی اخیر پرسپولیس و النصر بسیار حائز اهمیت بود عوامل برگزاری هم به این مسئله واقف بودند و اهمیت حضور من را درک کردند به نظر من ورود زنان به عرصههای ورزشی به ویژه فوتبال باید به صورت جدیتر مورد توجه قرار گیرد. برای پوشش بازیها حتی در امور اداری، خبرنگاران زن و … به هر حال همه این مسائل حس خوبی به خانوادهها منتقل میکند. پیش از این بازی اخیر همواره دلم میسوخت که چرا نمیتوانم از تجارب بینالمللیام در کشور خودم استفاده کنم و از اینجا میخواهم بگویم تمام زنان خبرنگار، عکاس، پزشک و … میتوانند نقش مؤثری در فوتبال داشته باشند.
در بازی اخیر از من ارگانهای مختلف حمایت کردند و برخوردها بسیار خوب بود احساس امنیت کامل داشتم اگر هوادارها هم در در جایگاه تماشاچیان حضور داشتند باز هم محیط محیط امنی خواهد بود.
اگر تداوم حضور من سبب شود افراد توانمند زن بتوانند در این حوزه بیشتر فعالیت کنند حاضرم که راه را هموار کنم من نگران بازخوردها و فیدبکها در این زمینه بودم که خوشبختانه بازخوردهای بسیار خوبی داشت.
چه برنامههای جدیدی را برای حوزه کاریتان در ایران دارید؟
مسئولیت من در لیگ حرفهای ایران مسئولیت پزشکی است. من ضعفها را دیدهام و اینکه از نزدیک کنار زمین باشم هم باعث میشود نگاه دقیقتری به مسائل داشته باشم در سطح بین المللی حمل مصدوم را آموزش دیدم و اکنون مشاهده کردم که در ایران چه ضعفهایی داریم اینکه تجهیزات اتاق پزشکی را به روز کنیم بسیار حائز اهمیت است در حال برنامهریزی در این راستا هستم البته قرار نیست کسی از جایگاه قبلی حذف شود میخواهم در حوزه خودم نواقص را ببینم و آن را به مسئولان مربوطه منتقل کنم.
در شرایطی که برخی معتقدند که افرادی مانند شما بیشتر تمایل به مهاجرت دارند تا حضور در ایران نظر شما در این راستا چیست؟
ببینید من برای مهاجرت نیاز به هیچ استعلامی ندارم شرط من برای رفتن فقط تهیه بلیت است حتی ویزا هم لازم ندارم ولی ماندن را بر رفتن ترجیح میدهم ما از نسلی هستیم که سختیهای زیادی کشیدهایم و اگر قرار باشد برای بهبود وضعیت کشور فعالیت کنیم چه کسانی بهتر از ما میتوانند در حوزههای مختلف فعالیت کند. مثلاً من میتوانم در حوزه پزشکی ورزشی اقدامات خوبی انجام دهم پس چرا این کار را برای بهبود کشورم انجام ندهم. هر حال زندگی کوتاه است برای من دل کندن بسیار سخت است. به ایران و مردمان آن حس بسیار خوبی دارم زنان در عرصه ورزش و فوتبال میتوانند در حوزههای مختلف نقش بسیار خوبی ایفا کنند.
یک جمله درباره وطن بگویید.
وطن بدون مردم ارزشی ندارد.
نظر شما در مورد ازدواج و فرزندآوری چیست؟
ببینید فرزنددار شدن مسیر و اهداف زندگی انسان را تغییر میدهد و زمانی که فرزند به دنیا میآید این زندگی هدفمند میشود و دلخوشیهای آن مضاعف میشود و سبب میشود حتی تحمل سختیها راحتتر شود و همه تلاش را انجام دهیم تا راه را برای نسل آینده و رسیدن به موفقیتهای آنها هموار کنیم.
در مورد ازدواج، انتخاب درست بسیار حائز اهمیت است و به نظر من ازدواج نه تنها مانع موفقیت نیست بلکه اگر به درستی انجام گیرد عامل پیشرفت هم میشود و یکی از عوامل موفقیتهای من در زندگی انتخاب درست همسرم و همراهی آن در مسیر زندگیم بوده است.
اشتغال هم مانعی برای خانواده و پیشرفت نیست همراه بودن خانواده حائز اهمیت هستند من در سال ۹۶ که باردار بودم و در ماه آخر بارداری به سر میبردم به سر کار میرفتم و حتی روزی که دخترم به دنیا آمد من تا پیش از ظهر آن سر کار بودم پس از زایمان هم ۵ روز بعد دوباره مشغول به کار شدم و حتی از مرخصی هم استفاده نکردم. دخترم هم دو ماهه بود که از طرف AFC برای مأموریت اعزام شدم و به نظرم همراه بودن خانواده و همسر برای پیشرفت و فعالیتهای یک زن بسیار حائز اهمیت است.
به عنوان کسی که رفتن از ایران برای آن هیچ کاری ندارد معتقدم که باید به خاطر بهبود کشور و کمک به مردم در ایران ماند من با انگیزه مسیر را طی میکنم و میخواهم همه درها را برای نسل آینده باز کنم تا آنها راحتتر و موفقتر باشند.
هیچ چیز برای من با ارزشتر از خاک ایران و مردم کشورم نیست باور دارم دخترانی از ایران در آینده مسیری هموارتر از من طی خواهند کرد.
منبع: مهر